
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกเดินดงสีคล้ำ
29 พ.ย. 2558
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกเดินดงสีคล้ำ
อากาศยังไม่ทันหนาวดี ฤดูกาลอพยพปีนี้ก็มีรายงานนกหายากมากมายจากทั่วประเทศให้วงการดูนกคึกคักแล้ว แน่นอนครับว่าฤดูกาลยังไม่สิ้นสุด ยังมีนกอีกหลายชนิดกำลังทยอยเดินทางอพยพลงมาจากแหล่งวางไข่ทางเหนือ การที่มีรายงานนกอพยพหายากเยอะกว่าปีก่อนๆ อาจบ่งชี้ถึงรายงานที่นักดูนกช่วยกันส่งข้อมูลกันครอบคลุมมากขึ้น ทั้งจากแหล่งดูนกที่รู้จักกันดีและพื้นที่ใหม่ที่ก่อนหน้านี้ตกสำรวจ แต่เป็นไปได้ว่าปีนี้ก็อาจเป็นหนึ่งในปีทองของนกพวกที่เรียกกันว่า irruptive visitor ซึ่งจะอพยพลงมาเยอะเฉพาะปีที่อาหารขาดแคลนจริงๆ
พวก irruptive ที่นักดูนกไทยรู้จักกันดีได้แก่ นกกินเมล็ดพืชอย่างนกจาบปีกอ่อน (finches) และนกกินผลไม้อย่างนกเดินดง (thrushes) ซึ่งทั้งสองกลุ่มนั้นมีไม่กี่ชนิดที่เจอได้ง่ายในเมืองไทย ชนิดที่เรียกได้ว่ามีโอกาสปรากฏตัวทุกที่ทั่วไทยก็คือ นกเดินดงสีคล้ำ (Eyebrowed Thrush) ซึ่งอพยพมาเป็นประจำ และพบเห็นได้ง่ายที่สุดในกลุ่มนกเดินดง แต่จำนวนตัวของมันก็น่าจะแปรผกผันกับผลไม้อาหารในเขตอบอุ่นเช่นเดียวกับชนิดอื่นๆ ปีไหนที่อากาศหนาวมากก็จะพบได้ในไทยเยอะกว่าปกติ
อันที่จริงสีสันของนกเดินดงสีคล้ำนั้นไม่ได้คล้ำเข้มไปกว่านกเดินดงอื่นๆหรอกครับ ชื่อไทยของมันน่าจะแปลตรงตัวมาจาก Dark Thrush ซึ่งเป็นชื่อเก่าที่ปัจจุบันไม่มีใครเรียกแล้ว นกเดินดงสีคล้ำมีลำตัวด้านบนสีน้ำตาล เพศผู้มีสีเทาบนหัวมากกว่าเพศเมีย ข้างลำตัวออกส้มเข้ม เพศเมียจะมีสีขาวที่คอมากกว่า แถบเคราสีขาวก็ชัดเจนและยาวกว่าด้วย ส่วนวัยเด็กนั้นคล้ายเพศเมีย แต่มีแต้มสีขาวเรียงเป็นแถวที่ขนคลุมปีก
เช่นเดียวกับนกเดินดงอพยพส่วนใหญ่ นกเดินดงสีคล้ำจัดเป็นนกที่อพยพจากแหล่งทำรังทางเหนือลงมาถึงเมืองไทยค่อนข้างช้า มีรายงานพบตั้งแต่ต้นเดือนตุลาคม แต่ส่วนใหญ่พบราวๆ กลางเดือนพฤศจิกายน เป็นต้นไป ยังคงทยอยอพยพลงมาจนถึงอย่างน้อยปลายเดือนธันวาคม โดยมันจะอพยพในเวลากลางคืนเป็นหลัก อาจพบโดดเดี่ยว หรือเป็นฝูงมากกว่าร้อยตัว ขณะหากินในเวลากลางวันมักพบนกเดินดงชนิดอื่นปะปนอยู่ด้วย
นกเดินดงสีคล้ำเป็นนกเดินดงที่อพยพไกลที่สุดในเอเชียตะวันออก เป็นรองเพียง นกเดินดงสีเทาดำ (Siberian Thrush) ขณะอพยพผ่านสามารถพบได้ในถิ่นอาศัยทุกประเภทที่มีไม้ยืนต้น แต่ช่วงฤดูหนาวมักอาศัยอยู่บนป่าดิบเขา โดยพบน้อยลงตามระดับความสูง สุดสัปดาห์ซึ่งตรงกับวันหยุดยาวที่ 5-6 ธันวาคมนี้มีกิจกรรม Bird walk โดยสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (BCST) ที่สวนรถไฟ และสวนหลวง ร.9 แม้ตามสวนสาธารณะจะไม่พบเห็นกันบ่อยนัก แต่ใครไปร่วมก็ลองมองหาดีๆ นะครับ โดยเฉพาะตามต้นที่มีลูกไม้สุก
--------------------
นกเดินดงสีคล้ำ
ชื่ออังกฤษ Eyebrowed Thrush, White-browed Thrush, Dark Thrush
ชื่อวิทยาศาสตร์ Turdus obscurus (Gmelin, 1789)
วงศ์ (Family) Turdidae (วงศ์นกเดินดง)
อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)
--------------------