
ศิลป์แห่งแผ่นดิน : พรุ่งนี้ก็สายแล้ว
11 ต.ค. 2558
ศิลป์แห่งแผ่นดิน : พรุ่งนี้ก็สายแล้ว : โดย...ศักดิ์สิริ มีสมสืบ
ชื่อ “ศิลป์ พีระศรี” ไม่เพียงเป็นครูของชาวศิลปากรเท่านั้น ท่านคือครูของผู้ “ถือศิลป์ ปฏิบัติทำ” ทุกคน นามท่านพ้นจากความยึดติด “สถาบันนิยม”
ผมเองเป็นลูกดำ-แดง เพาะช่าง เมื่อปี พ.ศ. 2517 จบระดับ ปวช. เพื่อนๆ กลุ่มหนึ่งไปสอบเข้า ม.ศิลปากร แต่ผมและเพื่อนจำนวนหนึ่งยืนยันไม่ไปสอบ พอใจที่จะอยู่เพาะช่างต่อ ด้วยความรู้สึกอหังการ์เล็กๆว่า เพาะช่างก็หนึ่งศักดิ์ศรีมิได้ยิ่งหย่อนกว่าศิลปากรเลย แต่ขณะเดียวกันก็ดื่มด่ำกับตำนานของ “อาจารย์ฝรั่ง” คอร์ราโด เฟโรจี ผู้ข้ามฟ้ามาจากฟลอเรนซ์ อิตาลี ท่านได้โอนสัญชาติเป็นไทย ได้นามไทย ฝากชีวิตและสิ้นชีวิตที่เมืองไทย
ครูอาจารย์ของผมที่เพาะช่าง ก็ล้วนแต่ลูกศิษย์ของท่าน อาจารย์บรรจบ พลาวงค์ อาจารย์สนิท ดิษยพันธุ์ ผมเคยได้เรียนกับอาจารย์ กำจร สุนพงษ์ศรี ได้รับรู้เรื่องราว คุณูปการของอาจารย์ฝรั่ง บุคคลสำคัญที่ได้วางรากฐานการศึกษาด้านศิลป์ร่วมสมัยไว้ให้แผ่นดิน
เมื่อวันที่ 26 กันยายน ที่ผ่านมา ผมได้รับหนังสือเล่มสำคัญ “อาจารย์ศิลป์กับลูกศิษย์” เรื่องราวของชีวิตลูกศิษย์กับอาจารย์ ตำนานที่เล่าขานถึงความรัก ความผูกพัน และความใฝ่ฝันในศิลปะ
จัดพิมพ์โดยสำนักวิจัยศิลป์ พีระศรี จากมือของบรรณาธิการบริหาร : วิจิตร อภิชาติเกรียงไกร ซึ่งเป็นผู้ออกแบบรูปเล่มด้วย และทำหนังสือเล่มนี้ออกมาดี เป็นของขวัญล้ำค่าในรอบปีสำหรับผม (แม้ในวันนั้นจะเป็นวันเศร้า.. 26 กันยายน งานฌาปนกิจศพ สุธน สุขพิทักษ์ หรือ ตุ๊ แครี่ออน ศิลปินเพลงชีวิต)
หนังสือที่ผมอ่านรวดเดียวจบในคืนวันนั้น ด้วยรายนามของลูกศิษย์ลูกหาทุกรุ่นที่แสดงออกผ่าน “ข้อเขียน คำเล่า” ของแต่ละคน ล้วนแต่เป็นบุคคลที่ทรงค่า เริ่มจาก เขียน ยิ้มศิริ, พิมาน มูลประมุข, เฟื้อ หริพิทักษ์, สนั่น ศิลากรณ์, ไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์, สวัสดิ์ ตันติสุข, ไพบูลย์ สุวรรณกูฎ, ทวี นันทขว้าง, ประยูร อุลุชาฎะ, อังคาร กัลยาณพงษ์, ชะลูด นิ่มเสมอ, ลาวัณย์ อุปอินทร์, สุเชาว์ ศิษย์คเณศ, ถวัลย์ ดัชนี, ช่วง มูลพินิจ, อาวุธ เงินชูกลิ่น
รายนามลูกศิษย์ของอาจารย์ฝรั่ง เป็นประจักษ์พยานถึงสิ่งที่ ศิลป์ พีระศรี ได้เพาะหว่านเมล็ดพันธุ์ไว้ในแผ่นดิน “ศิลป์ พีระศรี บิดาแห่งศิลปะสมัยใหม่ของไทย” ผู้เริ่มก้าวแรกด้วยการก่อตั้งโรงเรียนประณีต ศิลปกรรม จนเป็นโรงเรียนศิลปากร...เป็นมหาวิทยาลัย "เป็นโลกงดงามของผู้ถือศิลป์ ปฏิบัติทำ”
“ถ้านายไม่ทำงาน พรุ่งนี้ก็สายไปแล้วนาย”
ประโยคที่ผู้ถือศิลป์ทุกคนจดจำ