
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกยางไฟหัวดำ
30 ส.ค. 2558
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกยางไฟหัวดำ
ผู้อ่านหลายท่านที่ติดตามคอลัมน์น่าจะเคยไปร่วมกิจกรรม เบิร์ด วอล์ก โดยสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (บีซีเอสที) จัดขึ้นทุกสุดสัปดาห์แรกของเดือน ที่สวนรถไฟและสวนหลวง ร.9 (สัปดาห์หน้าจะตรงกับวันที่ 5-6 ก.ย.) สวนทั้งสองแห่งมีพื้นที่กว้างใหญ่และจัดสภาพแวดล้อมไว้ค่อนข้างหลากหลาย มีโซนที่ถูกปล่อยให้มีพรรณไม้ขึ้นรกอย่างเป็นธรรมชาติ ไม่ได้มีเพียงไม้ประดับที่สวยงามและสนามหญ้าที่โล่งเตียน
สวนสาธารณะที่ดีสำหรับการดูนกคือสวนที่มีพื้นที่รกๆ เรียกว่ายิ่งรกยิ่งดีครับ บ่อน้ำในสวนที่ดูโล่งสะอาดตาอาจมีนกยางเปีย (Little Egret) หรือนกยางเขียว (Striated Heron) เดินหากินตามขอบบ่ออยู่บ้าง แต่บ่อน้ำในสวนที่มีพืชพรรณหนาแน่นรกตา แลดูคล้ายบึงน้ำตามธรรมชาตินั้น เรียกได้ว่าเป็นโซนยอดฮิตของนักดูนกเลยทีเดียว ตามกอพืชรกๆ ริมบ่อหรือบนพืชลอยน้ำมีนกหลายชนิดเดินหากิน บ้างก็ยืนนิ่งหรือเกาะนิ่งเพื่อรอปลาหรือสัตว์น้ำเล็กๆ ผ่านมา แน่นอนว่ามีนกให้ดูหลากหลายชนิดกว่าบ่อน้ำโล่งๆแน่นอน หนึ่งในขาประจำที่ชอบอาศัยอยู่ตามแหล่งน้ำรกๆ คือ นกยางไฟหัวดำ (Yellow Bittern)
หากลองสังเกตบริเวณที่มีพืชน้ำเยอะๆ น่าจะได้เห็นนกยางขนาดเล็กชนิดนี้เกาะนิ่งมองหาเหยื่อ แต่บางครั้งต้องลองกวาดสายตาหาหลายรอบหน่อยนะครับ เพราะมันมักจะยืนนิ่งไม่ขยับตัวให้เห็น ลำตัวสีน้ำตาลอมเหลืองและลวดลายของมันช่วยให้สามารถพรางตัวได้อย่างแนบเนียน นิ้วเท้าที่ยาวก็ทำให้มันเกาะทรงตัวบนใบกกธูปฤาษีและก้านบัวหลวงได้ดีทีเดียว
กลุ่มนกยางไฟนั้น ขึ้นชื่อเรื่องความขี้อาย ไม่ค่อยออกมาหากินในที่โล่ง ด้วยความที่หลายชนิดหากินยามพลบค่ำและรุ่งสาง โอกาสเห็นตัวชัดๆ จึงไม่ง่ายนัก แต่นกยางไฟหัวดำไม่ค่อยหลบซ่อนเท่านกยางไฟอื่นๆ และยังเป็นชนิดที่พบหากินกลางแจ้งตอนกลางวันได้บ่อยๆ เพศเมียมีลายชัดกว่าเพศผู้ ส่วนนกวัยเด็กมีลายเข้มชัดกว่าตัวเต็มวัยเพศเมียเสียอีก โดยเฉพาะบริเวณปีก สีดำบนหัวตามชื่อไทยจำกัดอยู่ที่กลางกระหม่อมเท่านั้น จุดที่ต่างจากนกยางไฟขนาดเล็กอื่นๆ ชัดเจนคือม่านตา นกยางไฟหัวดำเป็นชนิดเดียวในไทยที่ไม่มีแต้มสีดำบริเวณด้านหลังนัยน์ตา
นกยางไฟหัวดำมีจำนวนค่อนข้างชุกชุมตามแหล่งน้ำเกือบทั่วประเทศ ในช่วงฤดูหนาวจะมีนกที่ทำรังทางเหนืออพยพลงมาสมทบ ทำให้พบบ่อยขึ้นกว่าช่วงกลางปี โดยมันจะบินอพยพในเวลากลางคืนเป็นหลัก
--------------------

นกยางไฟหัวดำ
ชื่ออังกฤษ Yellow Bittern, Chinese Little Bittern
ชื่อวิทยาศาสตร์ Ixobrychus sinensis (Gmelin, 1789)
วงศ์ (Family) Ardeidae (วงศ์นกยาง)
อันดับ (Order) Ardeiformes (อันดับนกยาง)
--------------------