
ศิลป์แห่งแผ่นดิน : แจ้งแล้ว เวสาลี
12 ก.ค. 2558
ศิลป์แห่งแผ่นดิน : แจ้งแล้ว เวสาลี : โดย...ศักดิ์สิริ มีสมสืบ
ผมเกิดที่จังหวัดชัยนาท แต่ไปใช้ชีวิตวัยเยาว์ที่ บ้านโคกเดื่อ อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์ ปัจจุบันพ่อและน้องสาวของผมอยู่ที่นั่น และความทรงจำวัยเยาว์อันล้ำค่าของผมก็อยู่ที่นั่น
อำเภอไพศาลี ชื่อนี้มีความหมายว่า กว้างใหญ่ไพศาล มาจากคำว่า “เวสาลี” นามเมืองโบราณแต่ครั้งยุคทวารวดี ปัจจุบันยังหลงเหลือร่องรอยซากเมืองเก่า ที่ ต.สำโรงชัย อยู่ในการดูแลของสำนักงานศิลปากรที่ 4 ลพบุรี
ผมเคยเที่ยวตะลอนๆ ไปเมื่อวัยเด็ก โตแล้วยังผูกพัน แก่ป่านนี้ก็ยังแวะเวียนไปเยี่ยมเยือน ไปเที่ยวไปชม ไปนั่งเล่นเดินเล่น ไปวาดรูปเล่นอยู่บ่อยๆ ร่องรอยทวารวดี ตั้งแต่จันเสน พยุหะคีรี โพธิ์ประสาท ไปจนถึงเมืองเก่าเวสาลี บ้านหนองไผ่ ต.สำโรงชัย
ที่นั่นมีรอยพระพุทธบาทหินทรายบนเนินเขา แห่งวัดเล็กๆ เงียบสงบ ผมเคยไปร่วมกิจกรรมศิลปะกับเด็กๆ ในท้องถิ่นหลายครั้ง และอีกครั้งกำลังจะเกิดขึ้นด้วยความร่วมมือของผู้คน องค์กร หน่วยงาน ตั้งแต่ระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล ท้องถิ่น ร่วมมือร่วมแรงจากบุคคลทุกฝ่าย ข้าราชการ การเมือง การบ้าน พระสงฆ์องค์เจ้า ครูบาอาจารย์ ผู้เฒ่า ผู้อาวุโสในชุมชน
ชื่องาน “ส่งเสริมท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ย้อนร้อยเมืองเก่าเวสาลี" (15-16 กรกฎาคมนี้ ณ ลานวัฒนธรรมโบราณสถานเมืองเก่าเวสาลี หมู่ 5 ต.สำโรงชัย อ.ไพศาลี จ.นครสวรรค์)
ผมได้รับเชิญ (ชวน) จากคุณเสนีย์ แช่มเดช ศิลปินนครสวรรค์ ผู้มีจิตสำนึกรักบ้านเกิด เขาเป็นผู้ปลุกความรักและความฝันอันเป็นจุดเริ่มต้น ประสานกับความคิด ความเห็นของผู้คน ก่อเป็นรูปเป็นร่างด้วยบุคคลสำคัญและหน่วยงานหลัก, รอง, เกิดเป็นงานนี้ขึ้นมาได้ ความผูกพันเป็นตัวประสานสัมพันธ์ ให้คนผู้เห็นความสำคัญของเนื้อหาโครงการจนมารวมตัวกันทำกิจกรรม
กิจกรรมในงานมี เสวนา เรื่อง “วาดหวังอนาคตเมืองเก่าเวสาลี เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน" โดยท่านนายอำเภอไพศาลี, ท่านเจ้าคณะตำบล, ผอ.สำนักงานศิลปากรเขต 4, นายก อบต.สำโรงชัย, ผู้อาวุโสแห่งชุมชน และครูบาอาจารย์ มีกิจกรรมแรลลี่จักรยาน มีซุ้มอาหาร มีการแสดงของแต่ละหมู่บ้านที่มีรากเหง้าวัฒนธรรมแตกต่างหลากหลาย, รำวงโปงสาง, รำโทน, รำภูไท, เซิ้งบั้งไฟ, อาหารพื้นบ้านพื้นถิ่นเช่น แกงไข่น้ำ (ผำ) แกงบอน, แกงหน่อไม้ไผ่ลวก, ขนมข้าวโปง, ข้าวเหนียวนึ่งกลอย มีส่วนนิทรรศการแสดงวัตถุโบราณ แสดงเรื่องราวตำนานท้องถิ่น แสดงงานศิลปหัตถกรรม
มีกิจกรรมด้านศิลปะ สาธิตการแทงหยวก, โดยวิทยากร ศิลปิน, ช่างฝีมือของท้องถิ่น และมีกิจกรรมวาดภาพ โดยวิทยากรรับเชิญ(ชวน) เช่น วราวุธ ชูแสงทอง, สมภพ บุตราช, ดินหิน รักพงษ์อโศก, สุวัฒน์ วรรณมณี เป็นต้น
ท่านผู้ว่าราชการจังหวัดนครสวรรค์ให้เกียรติมาเป็นประธานในพิธีเปิด ดนตรีไทยบรรเลง ตามด้วยการแสดงชุด “นาฏยลีลา เวสาลี ”จากโรงเรียนไพศาลีพิทยาคม ...ผมรายงานตามกำหนดการที่ได้รับมานะครับ นามเมืองเก่าเวสาลี อาจอยู่ไกลจากการรับรู้ได้ยิน อำเภอไพศาลีที่ขึ้นชื่อเรื่องความแห้งแล้งกันดารแต่กาลก่อน เมื่อครั้งหลวงพ่อโอนศิษย์หลวงพ่อเดิมขี่ช้างชื่อคูนเข้ามาสู่ดินแดนแห่งนี้
คนเล็กคนน้อยทั้งหลายได้ช่วยกันสร้างบ้านแปงเมืองขึ้นมา ขณะที่อดีตอันรุ่งเรืองสงบนิ่งหลับใหลอยู่ใต้ผืนแผ่นดินที่อาศัย คนรุ่นปู่ย่าตายาย คนรุ่นพ่อรุ่นแม่ ได้บุกบั่นบุกเบิก ผ่านร้อนหนาวเหนื่อยยากมายาวนาน บนผืนแผนดินอันแห้งแล้งกันดาร ได้ปรากฏดอกไม้เล็กๆ ผุดโผล่ขึ้นตามร่องระแหง ณ รุ่งอรุณ
เช้าวันใหม่ที่เมืองเก่าเวสาลี “แจ้งแล้วเวสาลี” (คำว่าแจ้งเป็นคำพื้นถิ่นมีความหมายว่าสว่างครับ ศิลปินเสนีย์ แช่มเดชเอ่ยคำนี้ขึ้นมา ฟังแล้วชื่นใจจริง พบกัน 15 – 16 กรกฎาคม นี้ครับ