นกปรอดหงอนปากหนา | คมชัดลึก

 

                      นกประจำสัปดาห์ที่แล้วอย่าง นกปลีกล้วยปากหนา (Thick-billed Spiderhunter) จะว่าไปแล้วไม่ได้มีจะงอยปากที่ดูหนาชัดเจนมาก มองเผินๆ ไม่ค่อยต่างจากนกปลีกล้วยชนิดอื่นๆ เท่าใดนัก สัปดาห์นี้จึงขอแนะนำให้รู้จักกับนกอีกชนิดที่ถูกตั้งชื่อตามลักษณะปากว่า นกปรอดหงอนปากหนา (Crested Finchbill) เพราะมีจะงอยปากที่หนาอย่างเห็นได้ชัด นอกจากจะหนาแล้วยังสั้นอีกด้วย จนชื่ออังกฤษของมันถูกตั้งว่ามีปากเหมือน finch (นกจาบปีกอ่อน) ซึ่งเป็นนกกินเมล็ดพืชที่มีจะงอยปากรูปทรงกรวย ทั้งหนาและอวบสั้น แต่นกกินเมล็ดพืชกลุ่มอื่นๆ ที่มีปากหนาก็มักถูกเรียกว่า finch ด้วยเช่นกัน คำว่า finch จึงเป็นทั้งชื่อเรียกกลุ่มนกจาบปีกอ่อน และเป็นชื่อที่ใช้เรียกนกอะไรก็ตามที่มีลักษณะปากคล้ายนกจาบปีกอ่อน เช่น grassfinch ซึ่งหมายถึงนกกระติ๊ด (munias) และ snowfinch ในกลุ่มนกกระจอก (sparrows)

 

                      แม้จะได้ชื่อว่า finchbill จะงอยปากของนกปรอดหงอนปากหนาก็ไม่ได้ใช้ขบกินเมล็ดพืชเหมือนพวก finch อาหารหลักของมันคือผลไม้เช่นเดียวกับนกปรอด (bulbuls) ทั่วไป การที่จะงอยปากมันต่างจากนกปรอดอื่นๆ มีส่วนช่วยลดการแข่งขันระหว่างชนิด (interspecific competition) ปากของมันน่าจะวิวัฒนาการมาเพื่อกินลูกไม้บางชนิดที่ปากยาวๆ บางๆ ของนกปรอดชนิดอื่นไม่สู้จะเหมาะนัก แต่มันก็จะจับแมลงได้ไม่เก่งเท่าญาติๆ

 

                      นกปรอดหงอนปากหนาอาศัยอยู่ตามป่าดิบเขาทางตะวันออกของเทือกเขาหิมาลัย ในประเทศไทยพบได้เฉพาะบนดอยสูงไม่กี่แห่งเท่านั้น สถานที่ที่รู้จักกันดีคือ อุทยานแห่งชาติดอยฟ้าห่มปก จ.เชียงใหม่ และดอยภูคา จ.น่าน บางครั้งถูกแยกออกเป็น 2 ชนิดย่อย โดยประชากรในไทยเป็นกลุ่มตะวันออก (canifrons) พบได้ตั้งแต่พม่าจนถึงเวียดนาม ต่างจากชนิดย่อยหลักที่พบในอินเดียและตอนเหนือของพม่า ตรงที่กลุ่มตะวันตกมีลายบนหัวและแก้มชัดกว่า สีสันโดยรวมก็เข้มกว่าเล็กน้อย นอกจากนี้ “ทรงผม” ยังต่างกันด้วย ชนิดย่อยหลักมีหงอนชี้ตั้งตรง ไม่โค้งงอนเหมือนชนิดย่อยที่พบในไทย

 

                      ผู้อ่านที่เดินผ่านตลาดนัดสัตว์เลี้ยงบ่อยๆ น่าจะคุ้นตากับญาติสนิทของนกปรอดหงอนปากหนาชื่อว่า Collared Finchbill ซึ่งมีจะงอยปากหนายิ่งกว่าเสียอีก แต่ไม่มีหงอนยาว นกปรอดชนิดนี้พบเฉพาะทางตอนเหนือของเวียดนามและจีนตะวันออก นกป่าที่จับมาจากต่างประเทศนั้น หากไม่ใช่นกที่พบได้ในไทย ก็ไม่ใช่สัตว์ป่าคุ้มครอง หลายชนิดเจ้าหน้าที่รัฐมีปัญหาในการจับกุมเนื่องจากไม่ผิดกฎหมายไทยและข้อตกลงอนุสัญญาไซเตส

 

 

--------------------

 

 

นกปรอดหงอนปากหนา

 

 

ชื่ออังกฤษ Crested Finchbill

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Spizixos canifrons (Blyth, 1845)

 

วงศ์ (Family) Pycnonotidae (วงศ์นกปรอด)

 

อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)

 

 

--------------------