นกปากกบลายดำ | คมชัดลึก

 

                       หากจัดอันดับนกที่มีสีกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมจนมองเห็นตัวได้ยากที่สุด รายชื่อผู้ท้าชิงคงไม่พ้นนกที่หากินในเวลากลางคืน ยามราตรีอันมืดมิดพวกมันไม่จำเป็นต้องมีสีสดเพื่อดึงดูดเพศตรงข้ามแบบนกที่หากินกลางวัน แทบทุกชนิดวิวัฒนาการมาให้มีลำตัวสีน้ำตาลหรือเทา อาจมีลวดลายสีขาวหรือดำแต่งแต้มให้กลมกลืนกับสีของเปลือกไม้และใบไม้แห้งมากขึ้น ช่วยให้พวกมันปลอดภัยจากสัตว์ผู้ล่ายามหลับนอนเวลากลางวัน ในบรรดานกกลางคืนทั้งหมดของไทย ชนิดที่ผู้เขียนไม่ลังเลที่จะให้ตำแหน่งแชมป์ของการพรางตัวคือ นกปากกบลายดำ (Hodgson’s Frogmouth) 

 

                       ในประเทศไทยพบนกปากกบ (frogmouths) ได้ทั้งหมด 4 ชนิด ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ตามป่าต่ำทางภาคใต้ มีเพียงนกปากกบลายดำชนิดเดียวที่อาศัยอยู่บนภูเขาสูงทางภาคเหนือ จะงอยปากที่กว้างละม้ายคล้ายกบช่วยในการล่าเหยื่อซึ่งมักเป็นแมลงขนาดใหญ่ ปากของมันหนาและแข็งแรงกว่าญาติๆ ที่จับแมลงกลางอากาศอย่างนกตบยุง (nightjars) และนกแอ่น (swifts) นกปากกบและนกตบยุงต่างก็เป็นนกกลางคืนที่มีลวดลายช่วยพรางตัวพวกมันได้เนียนเหลือเชื่อ โดยเฉพาะนกปากกบเพศผู้ ซึ่งจะมีสีไม่เข้มสดเท่าเพศเมีย กรณีของนกปากกบลายดำนั้น ลำตัวมันเต็มไปด้วยลายขีดสีดำๆ ยุ่งเหยิงกว่าชนิดอื่น หัวมีขนยาวๆ ชี้ฟูไปคนละทิศละทางไม่เป็นระเบียบ คล้ายไม้ยืนต้นในป่าดิบเขาที่มีพืชอิงอาศัยขึ้นรุงรัง แต้มสีขาวบนตัวก็ดูเหมือนไลเคนที่เป็นดวงๆ เกาะติดอยู่กับเปลือกไม้ด้วย

 

                       แม้ส่วนใหญ่จะพบบนภูเขา แต่บางแห่งก็เจอได้ในระดับเชิงเขาที่ไม่สูงจากน้ำทะเลมากนัก เป็นถิ่นอาศัยของ นกปากกบพันธุ์ชวา (Blyth’s Frogmouth) ที่หน้าตาคล้ายกัน สามารถจำแนกชนิดได้จากลวดลายบนลำตัวและลักษณะของจะงอยปาก นกปากกบลายดำมีปากสั้นกว่านกปากกบพันธุ์ชวาอย่างเห็นได้ชัด

 

                       ข้อมูลทางชีววิทยาและพฤติกรรมของนกปากกบในเอเชียยังคงเป็นปริศนาอยู่มาก แต่ในออสเตรเลียพบว่านกปากกบเพศผู้จะทำหน้าที่กกไข่ในตอนกลางวันเป็นหลัก ส่วนเพศเมียจะมาช่วยสลับกันกกไข่ในเวลากลางคืน เสียงร้องพยางค์เดียวที่มักได้ยินบ่อยๆ บนดอยยามค่ำคืนนั้น คาดว่าเป็นเสียงร้องประกาศอาณาเขตของเพศเมียนั่นเอง

 

                       ช่วงนี้ของปีมีรายงานการพบรังนกปากกบลายดำจากภูเขาหลายแห่งทางภาคเหนือ สำหรับคนที่ตามไปดู ขอความร่วมมือทุกท่านช่วยกันรักษาระยะห่างและหลีกเลี่ยงการรบกวนนะครับ แม้จะเป็นยามกลางวันที่มันดูเหมือนกำลังนอนหลับอยู่ แต่หากรับรู้ว่ามีภัยคุกคาม มันอาจทิ้งรังและเสียโอกาสมีลูกในฤดูกาลนี้ไปเลยก็ได้

 

 

--------------------

 

 

นกปากกบลายดำ

 

 

ชื่ออังกฤษ Hodgson’s Frogmouth

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Batrachostomus hodgsoni (G. R. Gray, 1859)

 

วงศ์ (Family) Podargidae (วงศ์นกปากกบ)

 

อันดับ (Order) Caprimulgiformes (อันดับปากกบ นกตบยุง และนกแอ่น)

 

 

--------------------