นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกซ่อมทะเลปากยาว | คมชัดลึก

 

                                 เริ่มมีสัญญาณของลมหนาวมาบ้างแล้วสำหรับเมืองกรุงและที่ราบลุ่มภาคกลาง ฤดูกาลนี้นับว่ามีรายงานนกชายเลนที่น่าสนใจหลายชนิดทีเดียว ที่เป็นข่าวใหญ่ที่สุดคงไม่พ้น นกลอยทะเลสีแดง (Red Phalarope) ตัวที่สองของประเทศไทย ในนาเกลือบ้านปากทะเล จ.เพชรบุรี ทำเลเดียวกันกับรายงานแรก แต่คราวนี้มีนักดูนกหลายคนโชคดีตามไปดูทันก่อนที่มันจะหายตัวไป คาดว่าน่าจะเดินทางอพยพต่อ เพราะมันชอบหากินอยู่ในทะเลเปิด

 

                                 หากนับจากจำนวนรายงานที่พบในเมืองไทย นกชายเลนหายากลำดับรองลงมาที่เรียกเสียงฮือฮากันไปพอสมควรคือ นกซ่อมทะเลปากยาว (Long-billed Dowitcher) ซึ่งปกติจะมีรายงานแค่ปีละตัวในไทย บางปีอาจไม่มีคนพบเลยด้วยซ้ำ นักดูนกจำนวนมากแคล้วคลาดมันมาตลอด อาจเพราะที่ผ่านมาไม่ค่อยพบหากินเป็นหลักแหล่งนักทำให้ตามดูยาก แต่ปีนี้นักดูนกหลายท่านดูจะได้พบในระยะเผาขนสมอารมณ์หมายกันถ้วนหน้า

 

                                 ปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา ผู้เขียนไปร่วมทริปดูนกชายเลนกับบรรดาแอดมินเพจเฟซบุ๊กยอดนิยมอย่าง “สิ่งละอันพันละนก” และ “Northern Thai Birds” ในขณะที่กำลังส่องกล้องหา นกซ่อมทะเลอกแดง (Asian Dowitcher) ซึ่งพบได้เป็นประจำที่แหลมผักเบี้ย ก็ต้องแปลกใจเมื่อเจอนกซ่อมทะเลปากยาวในบ่อน้ำตื้นๆ ริมถนน แม้นกซ่อมทะเลอกแดงจะมีสถานะใกล้ถูกคุกคามระดับโลก แต่สำหรับเมืองไทย นกซ่อมทะเลปากยาวนั้นเจอยากกว่ามาก เพราะแหล่งอาศัยหลักช่วงฤดูหนาวของมันคือตอนใต้ของทวีปอเมริกาเหนือและกลาง

 

                                 ที่มาของชื่อ “นกซ่อมทะเล” นั้นน่าจะมาจากลักษณะปากที่หนาตรงเหมือน นกปากซ่อม (snipes) คำว่า“ซ่อม”ในที่นี้ก็น่าจะเพี้ยนมาจาก“ส้อม” เพราะมันใช้ปากจิ้มลงไปในดินเลนเพื่อหาอาหาร แต่นกปากซ่อมล้วนแต่หากินตามแหล่งน้ำจืดเป็นหลัก โอกาสพบใกล้ทะเลนั้นมีน้อยกว่า dowitchers มาก แต่จริงๆ แล้วนกซ่อมทะเลปากยาวก็ชอบหากินตามน้ำกร่อยและน้ำจืดเป็นหลัก ไม่ได้พบเฉพาะตามชายทะเลเหมือนนกซ่อมทะเลอกแดง

 

                                 ในชุดขนฤดูผสมพันธุ์ นกซ่อมทะเลทุกชนิดจะผลัดขนจากชุดขนสีน้ำตาลอมเทาตุ่นๆเป็นสีน้ำตาลอมส้มทั่วทั้งตัว นกซ่อมทะเลปากยาวมีสีตุ่นกว่าและลายกระสีดำข้างอกชัดกว่านกซ่อมทะเลอกแดง แต่จุดที่ใช้จำแนกชนิดได้ชัดเจนที่สุดน่าจะเป็นสีขาและจะงอยปาก นกซ่อมทะเลปากยาวมีโคนปากสีอ่อนและมีขาสีเขียวตุ่นๆ ไม่ “ดำทั้งแท่ง” แบบนกซ่อมทะเลอกแดง นอกจากนี้ขนาดตัวมันยังเล็กกว่าและปากไม่หนาเท่าอีกด้วย

 

 

---------------------------

 

 

นกซ่อมทะเลปากยาว

 

 

ชื่ออังกฤษ Long-billed Dowitcher

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Limnodromus scolopaceus (Say, 1822)

 

วงศ์ (Family) Scolopacidae (วงศ์นกอีก๋อย นกชายเลน และนกปากซ่อม)

 

อันดับ (Order) Charadriiformes (อันดับนกชายเลนและนกนางนวล)

 

 

---------------------------