'ลูกประคำ'ส่วนผสมแร่เหล็กน้ำพี้ของดีมีราคาจากหมู่บ้านโอท็อป | คมชัดลึก

 

                            แม้ในอดีตบ้านน้ำพี้จะมีชื่อเสียงในการทำดาบเหล็กน้ำพี้ แต่ปัจจุบันมีการปรับเปลี่ยนวิธีการด้วยการนำเหล็กน้ำพี้มาเป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์แร่เหล็กน้ำพี้ ฝีมือชาวบ้านอันจะนำมาซึ่งอาชีพและรายได้ให้แก่คนในชุมชนในปัจจุบัน จนเป็นที่มาของการเปิดหมู่บ้านโอท็อปเพื่อการท่องเที่ยว โดยมีบ่อเหล็กน้ำพี้ เป็นสถานที่สำคัญที่ดึงดูดความสนใจแก่ผู้มาเยือน

 

                            บ้านน้ำพี้ อ.ทองแสนขัน จ.อุตรดิตถ์ ที่ทุกวันนี้เต็มไปด้วยผลิตภัณฑ์พื้นบ้านที่มีส่วนผสมของเหล็กน้ำพี้ โดยมี ไวพจน์ เพ็งเปิ้น ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนดาบเหล็กน้ำพี้ ถือเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงสำคัญในการรังสรรค์ นิทรรศการพิพิธภัณฑ์เหล็กน้ำพี้ เพื่อให้เห็นอาวุธ พระแสง ดาบไทยในสมัยก่อน และวิวัฒนาการมาเป็นพระขรรค์ เป็นดาบสองคม ก่อนจะมาเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ของชาวบ้าน ไว้สำหรับประกอบอาชีพเกษตรกรรม กสิกรรม ทำไร่ทำนา จำพวกมีดพร้า ขวานและเครื่องมือเครื่องใช้ในอาชีพเกษตรและสุดท้ายกลายมาเป็นเครื่องประดับ

 

                            "ปัจจุบันนี้แร่เหล็กน้ำพี้ เขาจะเอามาทำเป็นเครื่องประดับ คือ เอาแร่มาบดละเอียดผสมกับดินเหนียว กาว มวลสารอะไรต่างๆ ที่เป็นมงคล แล้วนำมาปั้นเป็นสร้อยประคำ เป็นพระ สร้อยข้อมือ ต่างหู เป็นเครื่องรางของขลัง และของที่ระลึก ซึ่งเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้อย่างหนึ่ง เป็นภูมิปัญญาอย่างหนึ่งของชาว ต.น้ำพี้ ด้วย"

 

                            ไวพจน์ เปิดเผยต่อว่า คุณสมบัติของเหล็กน้ำพี้ไม่ต่างไปจากทองแดง ดีบุกหรือตะกั่ว เพราะมีองค์ประกอบของธาตุต่างๆ คล้ายกัน แต่ที่ต่างก็ตรงที่ความศรัทธา ความเชื่อ โดยเฉพาะเหล็กน้ำพี้ มีความเชื่อตั้งแต่สมัยโบราณว่าเป็นเหล็กดี เป็นของดี เป็นโลหะธาตุที่มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์อยู่ในเนื้อเหล็กนั้น อันนำมาเป็นศัสตราวุธ เครื่องรางของขลัง มีพลังอานุภาพมาก ป้องกันภูตผีปีศาจได้ด้วย     

 

                            "ผลิตภัณฑ์ของกลุ่มตอนนี้ก็มีหลายอย่าง เช่น สร้อยสายประคำ ปลอกมีดแบบสเตนเลส ปลอกทองเหลือง ทองแดง มีแค็ตตาล็อกให้ลูกค้าเลือกตามแบบที่ชอบ แต่ถ้าเป็นของฝากที่ระลึกที่ได้รับความสนใจจากลูกค้ามากที่สุดตอนนี้ก็จะเป็นลูกประคำ เพราะนากจากนั้นจะทำเป็นผลิตภัณฑ์สร้อยข้อมือ พวงกุญแจแล้วยังนำมาเป็นวัตถุเพื่อความเป็นสิริมงคลอีกด้วย เช่น กวักเงินกวักทอง ปลาเงินปลาทอง นกคุ้มเงินคุ้มทอง" 

 

                            ประธานวิสาหกิจชุมชนดาบเหล็กน้ำพี้ยังแจงรายละเอียดขั้นตอนการทำลูกประคำ ผลิตภัณฑ์ประจำกลุ่ม โดยระบุว่าเริ่มจากกรองดินใส่ถังไว้ พอดินหมาดๆ ก็จะเอาแร่เหล็กน้ำพี้ไปเป็นส่วนผสมในการทำลูกประคำ จากนั้นคนให้เข้ากัน พอเนื้อดินเข้ากัน ก็เอามาใส่ถุงไว้ หรือห่อผ้าไว้ให้หมาดๆ แล้วเอามาใส่พื้นผิวบนแผ่นกระดานที่เตรียมไว้ ซึ่งก็จะมีเครื่องกดลูกประคำ ออกมาปั้นเป็นเม็ดก้อนกลมๆ เอาเข็มแทงเข้าไปให้เท่าๆ กัน เพื่อให้ตรงกัน จากนั้นทิ้งตากแดดไว้ประมาณ 3-4 แดด จากนั้นคั่วแกลบรมดำด้วยธรรมชาติ โดยใส่ในกระทะคั่วไฟความร้อนสูงแล้วนำมาร้อยเป็นเส้นประคำ 

 

                            นอกจากนี้ ยังมีไหลน้ำพี้ จะมีก้อนแร่ชนิดหนึ่ง มีสีดำ สีเขียว สีฟ้า โดยจะนำมาแปรรูป ถักเป็นสร้อยคอ ทำเป็นคริสตัล จัดเป็นพุทธคุณประเภทเดียวกับแร่เหล็กน้ำพี้ เป็นหนึ่งในอาชีพเสริมของกลุ่มแม่บ้านชาวน้ำพี้เช่นเดียวกัน 

 

                            "แม่บ้านจะทำสร้อยประคำ ทำพระ ถักไหลน้ำพี้ จะมีคนมาจ้างถักตามร้านทั่วไปเส้นละ 5-10 บาท ส่วนพ่อบ้านก็จะทำมีดทำดาบกัน ปกติชาวบ้านจะทำกันที่บ้าน กรณีที่มีนักท่องเที่ยวหรือทัวร์ประสานมา ก็จะจัดสาธิตให้ชมตามความสนใจของนักเที่ยว เช่น สาธิตการถลุงแร่ การตีเหล็ก วิธีการตีเหล็กคือ จะเอาแร่เหล็กไปเป่าไฟให้ร้อน อุณหภูมิไม่เกิน 800 องศา แต่การถลุงต้อง 1,300 องศาขึ้นไป" ไวพจน์กล่าวทิ้งท้าย   

 

                            นับเป็นอีกก้าวของบ้านน้ำพี้ในการได้รับคัดเลือกจากกรมการพัฒนาชุมชนให้เป็นหมู่บ้านโอท็อปเพื่อการท่องเที่ยว ประจำปี 2557 ที่พร้อมเชิญชวนผู้สนใจไปสัมผัส สนใจผลิตภัณฑ์ โทร.08-7841-2005 ได้ตลอดเวลา

 

 

 

 

 

 

--------------------------

 

(ทำมาหากิน : 'ลูกประคำ' ส่วนผสมแร่เหล็กน้ำพี้ ของดีมีราคาจาก 'หมู่บ้านโอท็อป' : โดย...สุรัตน์ อัตตะ)