จุดหมาย รายทาง : ฮูปแต้ม | คมชัดลึก

 

              "ฮูบแต้ม" คำนี้ หลายคนอาจจะสงสัย ถ้าไม่มีพื้นภาษาทางอีสาน เพราะเป็นคำจากทางอีสาน หมายถึง จิตรกรรมฝาผนัง ที่มักเห็นตาม สิม (นี่ก็คำอีสานอีกเหมือนกัน) มาจากคำว่า สีมา, พัทธสีมา หมายถึง โบสถ์ สิมทางอีสานสร้างกันอย่างเรียบง่าย ไม่ได้เน้นต้องหรูหรา และสิ่งหนึ่งที่มักคู่กันเป็นการเชิดชูให้สิมดูโดดเด่นขึ้นก็คือ ฮูปแต้มนี่เอง

 

              ฮูปแต้มแต่ละท้องที่ ก็จะแตกต่างกันไป มีทั้งที่บอกเล่าเรื่องราวของพุทธประวัติ และมีไม่น้อยที่สอดแทรกเรื่องราวของท้องถิ่นในสมัยนั้น เหมือนเช่นที่ สิม วัดอุดมประชาราษฎร์ ที่บ้านนาจารย์ จังหวัดกาฬสินธุ์ ตัวสิมก่อสร้างโดยช่างญวน มีญาคูบุปผาเจ้าอาวาสในสมัยนั้นเป็นผู้นำการก่อสร้าง โดดเด่นด้วยฮูปแต้ม โดยหลังพระประธานเป็นฮูปแต้มภาพมังกรกลางผนัง และนอกจากมีภาพที่เกี่ยวเนื่องกับเวชสันดรชาดกแล้ว ยังมีเรื่องราวการดำเนินชีวิตของชาวอีสานสมัยก่อน เช่น ประเพณีงานศพ การละเล่นหัวล้านชนกัน รวมถึงสภาวะสงคราม มีทั้งปืนใหญ่ ใช้มีดไล่ฟันกัน ซึ่งในช่วงก่อสร้างนั้นอยู่ในภาวะสงครามบ้านเมืองพอดี  และยังจารึกชื่อผู้มีจิตศรัทธาจ้างช่างแต้มมาเขียนรูป

 

              ถ้าใครอยากเห็นฮูปแต้ม แต่ไม่มีโอกาสเดินทางไปดูตามสิม หรือโบสถ์ ในต่างจังหวัดไกลๆ ลองแวะไปดูงาน นิทรรศการ “ฮูปแต้มเลย” ที่ห้องนิทรรศการ ชั้น 2 หอศิลป์จามจุรี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย งานมีถึง 11 ธันวาคมนี้ ซึ่ง ศิลปินคือ คุณอิทธิพล พัฒรชนม์ พูดถึงแรงบันดานใจว่า มาจากคำสอนในพุทธศาสนา และคำบอกเล่าต่างๆ จากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่น สืบเนื่องต่อกันมา ผลงานจิตรกรรมบน ศาสนสถาน เพื่อใช้แทนคำสอน ให้เข้าใจได้โดยง่าย