ทำมาหากิน : ผลิตภัณฑ์ทำเงิน 'เกาะขามใหญ่' หมึกแดดเดียว-ปลาสละดองเค็ม : โดย...สุรัตน์ อัตตะ
แม้ชาวบ้านกว่า 50 ครัวเรือนที่อาศัยอยู่บนบ้านเกาะขามใหญ่ อ.เกาะสีชัง จ.ชลบุรี จะมีอาชีพหลักทำการประมงก็ใช่ว่าจะนำสัตว์น้ำที่จับได้จำหน่ายแบบสดๆ แต่กลับนำมาแปรรูปเพิ่มมูลค่า ขณะเดียวกันก็ยังร่วมกันตั้งกฎระเบียบอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติจำพวกสัตว์น้ำเพื่อความยั่งยืนของแหล่งทำมาหากินด้วย
ผดุง รักวงศ์อาชีพ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 17 บ้านเกาะขามใหญ่ ซึ่งเป็นผู้นำคนสำคัญของหมู่บ้านบอกว่า ชาวบ้านที่นี่มีอาชีพหลักทำประมง โดยสัตว์น้ำที่จับได้ส่วนใหญ่มาจากการร่วมอนุรักษ์ทรัพยากรสัตว์น้ำของชาวบ้านในพื้นที่ชายฝั่งบริเวณรอบๆ เกาะ ซึ่งสัตว์น้ำที่จับได้ส่วนใหญ่ก็จะนำมาแปรรูปเพิ่มมูลค่าก่อนนำออกไปจำหน่าย
"เรามีเรือประจำหมู่บ้านที่ออกไปจับมา เขาก็เอาวัตถุดิบที่จับมาได้ เอามาแปรรูปเป็นสินค้าโอท็อป โดยใช้ภูมิปัญญาเราทำอย่างเช่นปลาหมึกจะแปรรูปเป็นปลาหมึกแห้ง หรือปลาหมึกแดดเดียวก็ได้ แต่กรรมวิธีจะไม่เหมือนที่อื่นและรสชาติก็ดีกว่าด้วย นี่คือข้อแตกต่างผลิตภัณฑ์แปรรูปอาหารทะเลบ้านเกาะขามใหญ่"
ผู้ใหญ่ผดุงเผยต่อว่า สาเหตุที่สัตว์น้ำบริเวณรอบๆ เกาะมีมีจำนวนมาก ก็มาจากโครงการหาบ้านให้เพื่อนในทะเล โดยชาวบ้านร่วมกันทำปะการังเทียม โดยการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ อาทิ กรมประมง กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง อำเภอเกาะสีชัง ด้วยการเอาเรือที่หมดสภาพไปวางให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา จึงทำให้มีปริมาณสัตว์น้ำเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
นอกจากนี้ยังมีปลาสละ ซึ่งเป็นปลาท้องถิ่นที่ชาวบ้านนิยมนำมาแปรรูปเป็นปลาเค็มเพื่อจำหน่ายให้นักท่องเที่ยว ซึ่งปกติเมื่อนักท่องเที่ยวมาเที่ยวบ้านเกาะขามใหญ่ก็จะมักซื้อผลิตภัณฑ์แปรรูปอาหารทะเลกลับไปด้วย โดยเฉพาะปลาสละเค็มและปลาหมึกตากแห้ง หรือปลาหมึกแดดเดียวจะเป็นผลิตภัณฑ์ที่นิยมของนักท่องเที่ยวอย่างมาก
ไม่เพียงการแปรรูปอาหารทะเล ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์เด่นโอท็อปติดดาวของจังหวัด แต่ยังมีผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ชาวบ้านนำวัตถุดิบในพื้นที่มาผลิตเพื่อลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนอีกหลายอย่างไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์น้ำยาอเนกประสงค์ เช่น ยาสระผม สบู่ น้ำยาล้างจาน โดยใช้วัตถุดิบจากมะขามในการผลิต ซึ่งขณะนี้เป็นที่ต้องการของตลาดอย่างมาก โดยเฉพาะโรงแรมและรีสอร์ทต่างๆ บนเกาะสีชัง เนื่องจากเป็นผลิตภัณฑ์ที่ส่วนผสมจากวัตถุดิบธรรมชาติ 100%
"สำหรับกฎกติกาของนักท่องเที่ยวที่มาที่นี่ ข้อแรก นักท่องเที่ยวทุกคนต้องซื้ออีเอ็มบอลอย่างน้อยคนละ 2 ลูก เพื่อนำไปปรับความสมดุลในน้ำ ข้อสอง นักตกปลาจะตกได้เท่าที่ตกได้เท่านั้น และข้อสาม เวลาน้ำลงห้ามจับสัตว์น้ำทุกชนิด เช่น หอย ปูหิน และปลิงทะเล คือนักตกปลาจะได้แค่ตกปลา แต่จับไม่ได้"
ผู้ใหญ่บ้านคนเดิมย้ำด้วยว่าเนื่องจากบริเวณโดยรอบของเกาะมีทรัพยากรธรรมชาติที่ค่อนข้างสมบูรณ์ โดยเฉพาะหอยนมสาวเป็นสัตว์อนุรักษ์ และปลิงทะเล มีทั้งปลิงดำ ปลิงขาว ปูหิน ที่สร้างอาชีพและรายได้ให้คนเกาะขามจากอดีตจนปัจจุบัน นอกจากนี้ยังกฎเหล็กห้ามนำแหและอวนมาจับสัตว์น้ำทุกชนิดบริเวณรอบเกาะ และจะต้องช่วยกันรักษาความสะอาดไม่ทิ้งขยะลงทะเลด้วย และข้อสุดท้ายห้ามเสพและจำหน่ายสารเสพติดทุกชนิดโดยเด็ดขาด ซึ่งทั้งหมดเป็นข้อกำหนดของหมู่บ้านที่นักท่องเที่ยวทุกคนจะต้องปฏิบัติตาม
จากผลิตภัณฑ์อันโดดเด่น ทำให้บ้านเกาะขามใหญ่ สามารถคว้ารางวัลหมู่บ้านโอท็อปเพื่อการท่องเที่ยวประจำปี 2557 จากกรมการพัฒนาชุมชนมาครอบได้สำเร็จ สนใจผลิตภัณฑ์ติดต่อ ผู้ใหญ่ผดุง 08-1782-8413 หรือสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเกาะสีชัง ทุกวันในเวลาราชการ
---------------------------
(ทำมาหากิน : ผลิตภัณฑ์ทำเงิน 'เกาะขามใหญ่' หมึกแดดเดียว-ปลาสละดองเค็ม : โดย...สุรัตน์ อัตตะ)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง