โรคระบาดในปลา หรือโรคแผลเน่าเปื่อย | คมชัดลึก

 

                               โรคอียูเอส (Epizootic Ulcerative Syndrome ; EUS) หรือ “โรคระบาดปลา” หรือ “โรคแผลเน่าเปื่อย” เป็นโรคที่อยู่ภายใต้การเฝ้าระวังและควบคุมขององค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ หรือ OIE โดยลักษณะปลาที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีแผลลึกตามตัวและส่วนหัว โดยแผลจะมีลักษณะของเส้นใยคล้ายเชื้อราฝังอยู่ สามารถพบได้ในปลาหลายชนิดทั้งที่อยู่ในธรรมชาติ และที่เลี้ยงในบ่อ เช่น ปลาช่อน ปลาตะเพียน ปลาสร้อย ปลากระสูบ ปลาแรด และปลาสลิด ฯลฯ  ปัจจุบันยังไม่มียาและสารเคมีที่จะใช้ฆ่าเชื้อราที่ฝังอยู่ภายในเนื้อเยื่อปลาได้ แต่ถ้าสภาพอากาศและน้ำในบ่อเลี้ยงมีอุณหภูมิสูงขึ้นจะมีผลทำให้เชื้อราต่างๆ เจริญและแพร่กระจายได้ช้าลง ในขณะเดียวกันปลาที่กำลังป่วยจะมีภูมิต้านทานเพิ่มขึ้นทำให้หายป่วยได้ในเวลาต่อมา

 

                               โรคตัวด่าง (Flavobacteriumcolumnalis) เป็นอีกโรคหนึ่งที่เกษตรกรควรเฝ้าระวัง เนื่องจากโรคนี้มักเกิดกับปลาหลังจากการย้ายบ่อ การลำเลียง หรือการขนส่งเพื่อการนำไปเลี้ยง หรือในช่วงที่อุณหภูมิของอากาศมีการเปลี่ยนแปลงในรอบวันมาก โดยปลาที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีแผลด่างขาวตามลำตัว และเมื่อติดโรคแล้วจะตายเป็นจำนวนมากและรวดเร็ว ภายใน 24-48 ชั่วโมง สำหรับปลาที่พบว่าป่วยเป็นโรคนี้เสมอ คือ ปลากะพงขาว ปลาดุก ปลาช่อน ปลาบู่ และปลาสวยงาม วิธีที่ควรปฏิบัติ คือ พักปลาที่จะเคลื่อนย้ายก่อนและใส่เกลือแกง ประมาณ 0.1% เพื่อช่วยปรับสภาพน้ำในระหว่างการลำเลียง

 

                               โรคเคเอชวี (Koi Herpesvirus Disease : KHVD) ซึ่งมักเกิดในปลาคาร์พและปลาไน โดยปลาที่ป่วยจะมีอาการซึม อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ตามลำตัวมีเมือกมาก มีแผลเลือดออกตามลำตัวและด้านท้อง บางครั้งพบแผลตื้นๆ ร่วมด้วย ในปลาที่มีอาการติดเชื้อรุนแรงจะพบอาการเงือกเน่าและมีคราบสีขาวอมเหลืองแทรกอยู่ ปลาอ่อนแอกินอาหารน้อยลงหรือไม่กินอาหาร ว่ายน้ำเสียการทรงตัว ลอยอยู่ใกล้ผิวน้ำ และตายอย่างช้าๆ โดยอัตราการตายสูงถึง 50-100% โดยปลาจะทยอยตายไปเรื่อยๆ ทั้งนี้ โรคดังกล่าวเกิดจากเชื้อไวรัส ดังนั้นจึงไม่สามารถรักษาได้ด้วยการใช้สารเคมี วิธีที่ควรปฏิบัติ คือ การรักษาภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่เกิดขึ้นตามอาการ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และปรสิต