นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกปลีกล้วยลาย | คมชัดลึก

 

                            คงไม่เกินจริงหากจะเหมารวมว่านักดูนกมักมีความรู้ด้านภูมิศาสตร์มากกว่าคนทั่วไป เหตุผลหลักก็เพราะคู่มือดูนกเกือบทุกเล่มมาควบคู่กับข้อมูลถิ่นอาศัยและแผนที่การกระจายพันธุ์ของนกชนิดต่างๆ สัปดาห์นี้จะขอกล่าวถึงนกปลีกล้วยลาย (Streaked Spiderhunter) ซึ่งเป็นนกปลีกล้วยในประเทศไทยเพียงชนิดเดียวที่จำกัดถิ่นอาศัยอยู่ในป่าบนภูเขา (montane forests) ต่างจากชนิดอื่นๆ ที่อยู่ป่าต่ำ 

 

                            นกปลีกล้วยลายเป็นหนึ่งในนกที่เจอตัวง่ายและเห็นหน้าค่าตากันได้บ่อยๆบนภูเขาทางเหนือ การกระจายพันธุ์ของมันก็คล้ายคลึงกับนกป่าสูงอีกหลายชนิดที่มีถิ่นอาศัยอยู่ในแถบเทือกเขาหิมาลัย คือพบทางภาคเหนือและอีสานเหนือ ส่วนทางภาคตะวันตกก็ลงมาถึง อช.แก่งกระจาน และเกือบจะไม่พบทางภาคใต้

 

                            ที่ต้องใช้คำว่า“เกือบจะ”เพราะถัดจากป่าแก่งกระจานใน จ.เพชรบุรี ลงมา ป่าที่จะพบมันได้อีกทีคือบนภูเขาสูงทางตอนใต้สุดของประเทศในป่าฮาลา นกที่มีการกระจายพันธุ์คล้ายๆ กันแบบนี้ ได้แก่ นกแต้วแล้วใหญ่หัวสีน้ำตาลและนกพญาไฟคอเทา อย่างไรก็ตาม เขตรักษาพันธุ์ฯแห่งนี้น่าจะเป็นที่เดียวในประเทศไทยที่มีนกปลีกล้วยทุกชนิดอาศัยอยู่ แต่นกภูเขาอย่างปลีกล้วยลายคงไม่ได้บินลงมาเจอญาติๆ ของมันที่อยู่ป่าต่ำหรอกครับ

 

                            นอกจากลวดลายทั่วทั้งตัว ลักษณะเด่นของนกปลีกล้วยลายอีกประการคือขาสีส้มสด บางครั้งมันจะเดินไต่ไปตามกิ่งไม้เพื่อกินน้ำหวานดอกไม้ หรือมองหาเหยื่อตัวเล็กๆ มักได้ยินเสียงร้องบ่อยกว่าเห็นตัวโดยเฉพาะขณะบินผ่าน ความพิเศษของนกปลีกล้วยคือพวกมันทั้ง14 ชนิดพบเฉพาะเขตชีวภาพอินโดมลายู (Indomalaya ecozone) หรือเขตชีวภูมิศาสตร์โอเรียนตัล (Oriental biogeographic region) ซึ่งครอบคลุมอนุทวีปอินเดีย จีนใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ไทยมี 8 ชนิด รวมนกกินปลีท้ายทอยน้ำเงิน ซึ่งจริงๆ แล้วเป็นนกปลีกล้วยชนิดหนึ่ง)

 

                            นกปลีกล้วยโปรดปรานน้ำหวานดอกไม้เช่นเดียวกับนกกินปลี (sunbirds) ซึ่งเป็นญาติที่สีสวยและตัวเล็กกว่า คงเดากันไม่ยากนะครับว่า เมนูหลักของพวกมันหลายชนิดก็คือน้ำหวานจากปลีกล้วยนั่นเอง แต่นกปลีกล้วยก็ยังเป็นนักล่าตัวฉกาจด้วย สมกับชื่อสามัญว่า spiderhunter โดยเฉพาะช่วงเลี้ยงลูกอ่อน รังที่สานอยู่ใต้ใบกล้วยของนกปลีกล้วยลายถือเป็นเป้าหมายหลักที่นกคัคคูเหยี่ยวใหญ่ (Large Hawk Cuckoo) มักแอบมาวางไข่ให้เลี้ยง น่าจะเป็นงานหนักเอาการสำหรับนกปลีกล้วยลาย เพราะนกคัคคูชนิดนี้ตัวใหญ่กว่ามันหลายเท่าทีเดียวครับ!

 

 

---------------------------------

 

นกปลีกล้วยลาย

 

 

ชื่ออังกฤษ Streaked Spiderhunter

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Arachnothera magna (Hodgson, 1836)

 

วงศ์ (Family) Nectariniidae (วงศ์นกกินปลีและนกปลีกล้วย)

 

อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)

 

 

---------------------------------