นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกพิราบป่า | คมชัดลึก

 

                            คนที่เพิ่งเริ่มสนใจกิจกรรมดูนกได้ไม่นาน เมื่อมีโอกาสเดินดูนกร่วมกับนักดูนกรุ่นพี่ มักรู้สึกว่านักดูนกจำนวนมากนิยมเรียกชื่อนกด้วยชื่อภาษาอังกฤษมากกว่าชื่อภาษาไทย ส่วนหนึ่งอาจเพราะบางชื่อนั้นยาวรุงรังและจำยาก บางชื่อไม่ใคร่จะสื่อถึงตัวนกนั้นๆ เท่าใดนัก (จริงๆ แล้วชื่อภาษาอังกฤษก็มีกรณีแบบนี้เยอะเช่นกัน) แต่ไม่ว่ากรณีไหนก็คงไม่ถือว่าร้ายแรง เมื่อเทียบกับชื่อไทยที่สื่อความหมายให้เกิดการเข้าใจผิด 

 

                            “นกป่า” ที่จะขอกล่าวถึงในสัปดาห์นี้คือ นกพิราบป่า (Rock Pigeon) แม้คำว่า “ป่า” ในภาษาไทยจะสามารถใช้แบบกว้างๆ ได้ “นกป่า” อาจถูกใช้สื่อถึงนกที่มีอยู่เดิมตามธรรมชาติ ความหมายเดียวกับ wild หรือ natural birds ไม่จำเป็นต้องหมายถึงป่าดงพงไพร (forest หรือ jungle) ผู้อ่านหลายท่านคงทราบดีว่า ชื่อคอลัมน์นี้ใช้คำว่า “นกป่า” ในความหมายแรก แต่ไม่ว่าจะในความหมายใด “นกพิราบป่า” ก็เป็นชื่อที่ไม่เหมาะสม เพราะนอกจากมันจะไม่อาศัยอยู่ตามป่า (forest) มันยังไม่ใช่นกที่มีอยู่เดิมตามธรรมชาติในประเทศไทยอีกด้วย

 

                            “นกพิราบป่า” ที่เราพบเห็นกันทั่วไปในไทยนั้น ล้วนสืบเชื้อสายมาจากนกเลี้ยง บางประเทศจัดให้เป็น invasive species (ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นรุกราน) เพราะมันเพิ่มจำนวนรวดเร็วมาก ของเสียที่พวกมันถ่ายออกมาทำให้สิ่งก่อสร้างสกปรก และเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อโรค หลายประเทศจึงพยายามกำจัดและป้องกันการขยายพันธุ์ มีการรณรงค์เลิกโยนเมล็ดพืชให้อาหารนก และหมั่นตรวจตราตามระเบียงอาคารเพื่อทำลายรังและไข่นก วิธีป้องกันเช่นนี้ควบคุมประชากรได้ผลกว่าการจับนกไปปล่อยที่อื่น ด้วยความที่พวกมันสามารถวางไข่ได้ตลอดทั้งปี การจับไปปล่อยจึงรังแต่จะเป็นการสร้างปัญหาให้แก่ที่ใหม่ๆ

 

                            ประชากรนกพิราบป่าตามธรรมชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อาศัยอยู่ตามผาหินและเขาหินปูนทางตะวันตกของพม่า แม้เราจะเห็นนกพิราบในเมืองมีสีสันหลากหลายมาก แต่สีขนของนกในธรรมชาติเดิมมีแบบเดียว คือลำตัวสีเทาเข้ม ปีกสีเทาอ่อนกว่าลำตัว มีแถบคาดปีกสีเทาเข้มสองแถบ ปากของนกในธรรมชาติจะยาวกว่า และมีหนังคลุมจมูก (cere) เล็กกว่า หนังคลุมจมูกที่ว่านี่ก็คือก้อนสีขาวๆ บนจะงอยปากนั่นแหละครับ 

 

                            วันเสาร์-อาทิตย์แรกของเดือน สมาคมอนุรักษ์นกฯ จะมีจัดกิจกรรม Bird walk พาเดินดูนกที่สวนรถไฟ และสวนหลวง ร.9 ใครว่างไปร่วมจะได้เห็นฝูงนกพิราบหลากหลายสีตามสนามหญ้าและเกาะบนอาคารเต็มไปหมด เป็นสีสันที่จะว่าไปก็ดูเพลิดเพลินดีไม่น้อย อย่างไรก็ตาม พึงระลึกไว้เสมอว่า เจ้าพวกนี้ไม่ใช่นกป่าอย่างที่มักเข้าใจผิดกันนะครับ

 

 

----------------------------------

 

นกพิราบป่า

 

 

ชื่ออังกฤษ Rock Pigeon, Common Pigeon, Rock Dove

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Columba livia (Gmelin, 1789)

 

วงศ์ (Family) Columbidae (วงศ์นกเขาและนกพิราบ)

 

อันดับ (Order) Columbiformes (อันดับนกเขาและนกพิราบ)

 

 

----------------------------------