
ไขปัญหาสุขภาพแผนจีน : ขึ้นฉ่าย
25 ก.ค. 2557
ไขปัญหาสุขภาพแผนจีน : ขึ้นฉ่าย : โดย...หมอไพร
ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่ไม่ใช่ผักพื้นเมืองของไทย สมัยก่อนอยู่บ้านนอกไม่เคยเห็นผักชนิดนี้เลย ผักที่หอมๆ แบบนี้เห็นมีแต่ผักชี สะระแหน่ เท่านั้น แต่สมัยนี้ซื้อหาได้ง่าย มีให้ซื้อหาได้ทั่วไปทุกหย่อมหญ้า ขอให้มีตลาดก็จะมีผักเช่นนี้ขาย ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่มีต้นกำเนิดมาจากเมืองจีน แต่นำมาปลูกที่เมืองไทย ขึ้นฉ่ายจีนจะต้นเล็กใบเล็กสีออกไปทางเขียวมากกว่า ใบหอมมากกว่า
ยังมีขึ้นฉ่ายของอเมริกา ต้นจะใหญ่ ก้านใหญ่เขียวอมขาวอ่อนอวบ เรามักจะเห็นร้านอาหารชื่อดังในห้างสรรพสินค้านำมาเป็นหั่นแช่น้ำแข็งเป็นผักชนิดหนึ่งในสลัดผัก ก้านของขึ้นฉ่ายต้นใหญ่กินสดๆ จึงหอมกรอบอร่อย
ขึ้นฉ่ายเป็นผักออกไปทางรสหวานขม ฤทธิ์หนาวน้อยๆ ประกอบด้วยสารอาหารหลายชนิด เช่น โปรตีน ฟอสฟอรัส แคลเซียม เหล็ก โพแทสเซียม เบต้าแคโรทีน วิตามิน บีรวม มีน้ำมันหอมระเหย ด้วยมีความหอมนี้ผู้คนจึงนิยมนำมาใส่ต้มเลือดหมู หรือต้มจืด เพิ่มความหอมและเพิ่มรสชาติ
ขึ้นฉ่ายมีข้อดีมากมาย เช่น มีประโยชน์ในการต้านมะเร็ง ชะลอความชรา โดยเฉพาะนิยมมากินเพื่อช่วยลดความดัน เนื่องจากมีกากใยมากทำให้ช่วยป้องกันท้องผูก จึงเหมาะสำหรับผู้ที่กินชอบกินเนื้อสัตว์และกินอาหารมันเป็นประจำ ความหอมของขึ้นฉ่ายช่วยเพิ่มรสและสีสันของอาหาร
ในแผนจีนจะเห็นว่า ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่ ช่วยขับพิษ ดับร้อน สมานตับ ไล่ความชื้น และยังช่วยบำรุงม้าม ระบายปัสสาวะ ไม่ว่าจะนำมาปั่นหรือกินสดเป็นผักร่วมกับสลัดผักอื่นๆ โดยตรง หรือใส่น้ำแกงจืด ผัดเต้าหู้ ผัดผักถั่วงอก หรือปูผัดผงกะหรี่ ไม่ว่าจะกินสดหรือสุกล้วนให้สรรพคุณที่เหมือนกัน
ใบขึ้นฉ่ายมีเบต้าแคโรทีนและวิตามินซี มากกว่าก้าน ดังนั้นหากไม่กลัวรสขมของใบขึ้นฉ่ายแล้ว การปรุงอาหารใส่ยำ หรือแกงจืด หรือปั่นสดควรใส่ใบขึ้นฉ่ายลงไปด้วย จะทำให้อาหารมีคุณภาพอาหารสูงยิ่งขึ้น
ขึ้นฉ่ายมีคนนำมาใช้สำหรับความงาม เนื่องจากขึ้นฉ่ายมีกากใยมาก จึงช่วยลำไส้ขับถ่ายได้ดี พอขับถ่ายดีจะช่วยขับพิษออกจากร่างกายได้ดี พิษในร่างกายน้อย ผิวพรรณจะดีตาม และด้วยความที่มีวิตามิน ซีมาก จึงช่วยบำรุงผิวพรรณดี ป้องกันริ้วรอยเหี่ยวย่น เหมาะกับผู้ที่รักสวยรักงามและผู้ที่อายุล่วงเลยวัยหนุ่มสาวไปแล้ว
ขึ้นฉ่ายสำหรับต้านมะเร็ง นำมาผัดไข่ใส่น้ำมันงา หรือนำขึ้นฉ่ายเฉพาะก้านหรือทั้งก้านทั้งใบมาปั่นเฉพาะขึ้นฉ่ายอย่างเดียว หรือจะปั่นรวมกับผักอื่นๆ ดังมีสูตรน้ำผักปั่นที่แพร่หลายมาระยะหนึ่งก็ได้เช่นกัน
ขึ้นฉ่ายสำหรับผู้ที่ความดันโลหิตสูง จะช่วยให้บำรุงตับ ควรกินสด บางคนกินสดวันละ 2-3ก้านรวมใบในมื้ออาหาร ส่วนหนึ่งที่มีเวลาไม่กลัวความยุ่งยากจะนำมาปั่นกินน้ำ หรือบางคนนำมาต้มแล้วดื่มน้ำต้มนั้น ล้วนได้ทั้งนั้น หรือนำขึ้นฉ่ายขีดครึ่ง กับเก๋ากี้ 1 กำมือ ข้าวสาร 3 ขีด เกลือ พริกไทย โดยต้มข้าวจนเป็นโจ๊ก ใส่ก๋าวกี้ ปรุงรสด้วยเกลือ พริกไทย ช่วยลดความดันโลหิต บำรุงตับ ลดหยางตับ ได้