
'มีดโบราณ' บ้านหนองม่วง งานทำมือสู่สินค้า 'โอท็อป'
23 ก.ค. 2557
ทำมาหากิน : 'มีดโบราณ' บ้านหนองม่วง งานทำมือสู่สินค้า 'โอท็อป' : โดย...สำรวม บุญล้น
ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน "มีด" นับเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่ทำอาหาร ทำเกษตร หรือแม้กระทั่งเป็นอาวุธ โดยอาชีพการทำมีด เมื่ออดีตถือเป็นศาสตร์ที่ต้องใช้ช่างที่มีความรู้เฉพาะทาง จึงจะทำให้ได้มีดที่มีคุณภาพดีเหมาะสมแก่การใช้งานในแต่ละกิจกรรม แม้การทำมีดขึ้นมาสักเล่มจะมีขั้นตอนที่ค่อนข้างยุ่งยาก และต้องใช้การทุ่มเทพลังแรงกาย แรงใจ ความคิดสร้างสรรค์ วัสดุที่ดี ตลอดจนความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน แต่ก็ยังมีการสืบสานกรรมวิธีทำมีดแบบโบราณมาอย่างต่อเนื่อง จากรุ่นสู่รุ่น จนได้รับการตอบรับจากลูกค้าอย่างดี
ดังที่ ลุงชลอ ลอดจันทร์ แห่งบ้านหนองม่วง หมู่ 11 ต.น้ำรอบ อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี นับเป็นอีกผู้หนึ่งที่ยังคงอนุรักษ์สืบสานการทำมีด โดยใช้กรรมวิธีที่สืบทอดมาแต่ครั้งบรรพบุรุษอย่างมีความสุขกับการสร้างสรรค์ผลงานในแต่ละวัน แม้วันนี้อายุจะล่วงเลยสู่ปีที่ 73 ก็ตาม แต่ด้วยความรักในอาชีพและการได้ใช้กำลังในการตีดมีดอยู่เป็นระจำ ทำให้ลุงชลอยังคงมีร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง เกินกว่าคนวัยเดียวกัน
การทำมีดโบราณของลุงชลอ จะรับสั่งทำในหลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับความต้องการของลูกค้า ทั้งมีดใช้งานในครัว มีดสำหรับทำการเกษตร และมีดดาบ ตลอดจนมีดสวยงามสำหรับผู้ชื่นชอบการสะสม แต่ผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความนิยมคือ มีดใช้งานทั่วไป โดยเฉพาะมีดใช้งานในครัวและมีดเพื่อทำการเกษตร
กรรมวิธีการทำนั้น ลุงชลอบอกว่า ทุกขั้นตอนการผลิตมีดยังใช้วิธีดั้งเดิม เริ่มจากการสรรหาเหล็กคุณภาพดี ซึ่งส่วนใหญ่ลุงมุ่งใช้เหล็กแหนบรถยนต์ ที่มีคุณสมบัติเหนียวแข็งแรงทนทาน หาซื้อได้จากร้านค้าของเก่า จากนั้นทำการวาดตัดและเจียรขึ้นรูปชิ้นงานตามแบบมีดแต่ละชนิดที่ต้องการทำ แล้วนำเหล็กที่ตัดเป็นชิ้นงานไปเผาไฟจนเหล็กร้อนมีสีแดง ตีเหล็กขึ้นรูปชิ้นงาน จากนั้นจะเจียรคมมีด ปรับรูปทรงให้ได้ตามต้องการ แล้วจึงจะนำไปเผาที่อุณหภูมิสูงอีกครั้ง เพื่อเข้าสู่กระบวนการชุบแข็ง ขัดตกแต่งเป็นเล่มมีด เมื่อได้รูปทรงและความคมตามต้องการแล้ว จึงเข้าประกอบกับด้ามมีด เก็บรายละเอียดครั้งสุดท้าย ก็จะได้มีดที่สวยงามเหมาะสมแก่การใช้งาน หรือตามความต้องการของลูกค้าสั่ง
"สนนราคามีดทำมือแบบนี้ เริ่มตั้งแต่ 700-2,500 บาท สำหรับมีที่ใช้งานทั่วไป แต่ถ้าต้องการฝัก หรือปลอกมีดด้วย ก็เพิ่มเงินอีกนิดหน่อยเท่านั้น บอกได้เลยชิ้นงานทุกชิ้นการันตีคุณภาพได้มาตรฐาน มีความคงทน มีดแต่ละเล่มรับรองการใช้งานได้หลายปี หรืออาจเป็นสิบปีเลยก็มี" ลุงชลอ ย้ำถึงคุณภาพของมีดที่ตนเองผลิตขึ้น
พร้อมเล่าถึงที่มาของการสืบทอดเกี่ยวกับวิชาการทำมีดว่า ได้รับช่วงมาจากบิดามาตั้งแต่วัยหนุ่ม แต่มาเอาจริงเอาจังในระยะ 10 กว่าปีที่ผ่านมา โดยรูปแบบการทำนั้น นอกจากผลิตตามคำสั่งซื้อของลูกค้าแล้ว ยังผลิตตามรูปแบบดั้งเดิมทั้งในและต่างประเทศ เช่น มีดโต้ มีดเหน็บ มีดจักตอก มีดกูรข่า มีดดาบ เป็นต้น โดยมีดที่ทำยากสุดลุงชลอยอมรับว่า คือมีดดาบ เพราะมีขนาดความยาวมาก ขั้นตอนการรีดเหล็กยากมาก
อย่างไรก็ตาม มีดทุกเล่มลุงชลอจะทำด้วยตนเอง โดยแต่ละวันจะมีลูกค้าเข้าไปอุดหนุนไม่ขาด เคยนำมีดส่งเข้าร่วมคัดสรรผลิตภัณฑ์โอท็อปของจังหวัดอุทัยธานีครั้งแรกเมื่อ 8 ปีที่ผ่านมา ปรากฏว่าได้รับการันตีถึงระดับ 3 ดาว ทำให้มีลูกค้ารู้จักเพิ่มขึ้น อีกทั้ง การไปออกงานแสดงสินค้าตามสถานที่ต่างๆ อย่างต่อเนื่อง ทำให้ปัจจุบันมีลูกค้าตามไปสั่งซื้อผลิตภัณฑ์มีดโบราณของลุงชลอที่บ้านหนองม่วง หมู่ 11 ต.น้ำรอบ อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี ไม่ขาดสาย
------------------------
(ทำมาหากิน : 'มีดโบราณ' บ้านหนองม่วง งานทำมือสู่สินค้า 'โอท็อป' : โดย...สำรวม บุญล้น)