
รุ่นใหม่ถ่ายทอดคมคิดทันสมัย
10 ก.ค. 2557
ศิลปวัฒนธรรม : รุ่นใหม่ถ่ายทอดคมคิดทันสมัย
ว่ากันว่า “งานศิลปะ” คือหนึ่งในหลักฐานชิ้นสำคัญในการบอกเล่าเรื่องราวเหตุบ้านการณ์เมืองของแต่ละยุคแต่ละสมัยได้อย่างเป็นรูปธรรมมากที่สุดอย่างหนึ่ง ผลงานจิตรกรรมจำนวน 205 ชิ้น จาก 133 ศิลปิน ที่ส่งเข้าร่วมประกวดในโครงการประกวดจิตรกรรมร่วมสมัยพานาโซนิค ครั้งที่ 16 ในปีนี้ ดูจะทำให้คำกล่าวนั้นเป็นจริงยิ่งนัก เพราะกว่าครึ่งที่ส่งเข้าประกวดได้สะท้อน สื่อความหมาย หรือได้รับแรงบันดาลใจมาจากภาพเหตุบ้านการณ์เมือง สภาพสังคม และสภาวะทางอารมณ์ของคนในสังคม ในช่วงเหตุการณ์ความไม่สงบในช่วงที่ผ่านมา ด้วยการถ่ายทอดผ่านเทคนิคทางจิตรกรรมได้อย่างชาญฉลาด โดยหัวข้อในการประกวด “เพื่อความสุขแห่งมวลมนุษยชาติ” ที่ใช้มาถึง 16 ครั้ง ก็บังเอิญสอดรับกันดีกับช่วงเวลาแห่งการ “คืนความสุขให้คนในชาติ” ที่กำลังเป็นอยู่ในขณะนี้
ความชัดเจนในการถ่ายทอดเจตนา อารมณ์ และความรู้สึก ดูจะเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้คณะกรรมการการตัดสิน อาทิ ศ.กิตติคุณกำจร สุนพงษ์ศรี, ถวัลย์ ดัชนี, อ.ธงชัย รักปทุม,ศ.เกียรติคุณอิทธิพล ตั้งโฉลก, ศ.เกียรติคุณปรีชา เถาทอง และ ดร. ปรมพร ศิริกุลชยานนท์ รักษาการผู้อำนวยการหอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นต้น พร้อมใจกันลงคะแนนให้ผลงานชื่อ "ใบหน้าชาวนาไทย (อ้ายโอ้)(Farmer’s face (Mr.oh))"โดย สมพงษ์ ผลรัศมี อายุ 26 ปี จากอำเภอดอนจาน จังหวัดกาฬสินธุ์ คว้ารางวัลยอดเยี่ยมอันดับ 1 จากภาพเขียนที่ต้องการแสดงถึงความคิด ความรู้สึกของตัวศิลปินที่มีต่อชาวนาไทยในปัจจุบัน ผ่านภาพวาดสีน้ำมันเป็นพอร์เทรตขนาดใหญ่ มีการผสมดินโคลนและเมล็ดข้าวเปลือกเข้าไปในการขั้นตอนการเพ้นท์หน้าชาวนา เพิ่มมิติของการสื่ออารมณ์ให้ชัดเจนยิ่งขึ้น
ส่วนรางวัลยอดเยี่ยมอันดับ 2 ได้แก่ ผลงานชื่อ “วัชพืช (weed)” โดย ไปรยา เกตุกูล ที่ถ่ายทอดสีสันสวยสดของดอกหญ้า ผ่านสีอะคริลิกบนผ้าใบโดยมิได้ปรารถนาเพียงแค่ขยายคุณค่าความงามของดอกหญ้าให้ใหญ่ขึ้น แต่ยังปรารถนาที่จะย่อตัวตน ลดอัตตาของมนุษย์ให้เล็กลง และตระหนักในคุณค่า เกิดความเข้าใจ เคารพในความต่างระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ และผลงานชื่อ “วิถีใต้” โดย เดโช โกมาลา จากนครศรีธรรมราช ที่สื่อถึงวิถีการใช้ชีวิตในบริบทของชาวใต้ได้อย่างน่าสนใจ ส่วนรางวัลยอดเยี่ยมอันดับ 3 ได้แก่ ศรชัย พงษ์ษา ผลงาน “นิรโทษกรรม 2” งานจิตรกรรมอะคริลิก บนธงแดงแสดงภาพลักษณ์ของเปรตที่แผงอยู่กับมนุษย์ในสังคมปัจจุบัน อิมรอน ยูนุ ผลงานชื่อ “ร่องรอยชีวิต” ถ่ายทอดเรื่องราวจากชีวิตจริงของหญิงหม้ายที่สูญเสียผู้นำครอบครัวจากเหตุการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนใต้ และ วีรยุทธ แตงทอง ผลงานชื่อ “ชีวิต-ความสมดุล” ซึ่งใช้เทคนิคสีอะคริลิกบนแคนวาสถ่ายทอดอำนาจแห่งมายา ที่นำไปสู่การบั่นทอนความสมดุลของชีวิตทั้งภายในและภายใจ
อ.ธงชัย รักปทุม ประธานคณะกรรมการการตัดสิน กล่าวถึงภาพรวมของผลงานที่ส่งเข้าประกวดในปีนี้ว่า คุณภาพผลงานดีขึ้นมาก ความจริงแล้วก็ดีขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี เทคนิคที่นำมาใช้ก็มีการสร้างสรรค์มากขึ้น รวมถึงปีนี้ได้เห็นการใช้อารมณ์สื่อหลักเป็นสำคัญ จิตวิญญาณของผลงานปรากฏชัดเจน จำนวนผลงานที่ส่งเข้าประกวดก็มากกว่าการแข่งขันที่อื่นๆ อาจจะด้วยสถานการณ์บ้านเมืองที่เริ่มคลี่คลาย ทำให้ศิลปินเริ่มมีอารมณ์ในการสร้างสรรค์ผลงานมากกว่าในช่วง 6-7 เดือนที่ผ่านมา ต้องยอมรับว่าสภาพแวดล้อมมีผลสำคัญยิ่งต่อการคิดสร้างสรรค์งานของศิลปิน ปีนี้จึงได้เห็นผลงานที่สะท้อนถึงความนึกคิด เจตนารมณ์ เกี่ยวกับเหตุบ้านการเมืองมาสั่งสมอยู่บนผ้าใบเป็นจำนวนมาก ซึ่งก็ไม่ได้ปิดกั้นในเชิงเนื้อหา หากแต่ต้องพิจารณาองค์ประกอบว่าเข้าสู่วิถีที่วางไว้ คุณภาพ และความสามารถในการสร้างสรรค์หนักแน่นเพียงพอหรือไม่ด้วย
ด้านศิลปินแห่งชาติ ถวัลย์ ดัชนี หนึ่งในคณะกรรมการตัดสินเผยว่า ผลงานในปีนี้มีความหลากหลายทุกสกุลช่าง ซึ่งผลงานที่ได้รางวัลที่ 1 นั้น ความพิเศษอยู่ที่ความรู้สึกที่แสดงออกมา การเขียนภาพคนที่เป็นชาวบ้าน ซึ่งตรากตรำทำงาน หน้าไหม้เกรียมไปด้วยแสงแดด และความทุกข์ที่แผ้วผ่านเผาอยู่ภายใน ถือว่าศิลปินมีฝีมือที่เขียนรูปคนเหมือนในระดับใช้ได้ มีอารมณ์สั่นสะเทือนใจใช้ได้ และที่น่ายกย่องคือ การเขียนรูปธรรมดาให้ไม่ธรรมดา คือเขียนรูปหน้าคนที่แสดงให้เห็นถึงความเป็นคนสามัญ พื้นบ้าน พื้นเมือง แต่เขียนให้เห็นถึงความรู้สึกเหล่านั้นออกมาได้ดี
ร่วมสัมผัสผลงานของศิลปินรุ่นใหม่ในนิทรรศการจิตรกรรมร่วมสมัยพานาโซนิคครั้งที่16 รวมกว่า 60 ภาพ ได้ตั้งแต่วันที่ 10-31 กรกฎาคมนี้ ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหอศิลปถนนเจ้าฟ้ากรุงเทพฯ ทุกวันพุธ- อาทิตย์ เวลา 09.00-16.00 น. ก่อนจะนำไปแสดงที่หอศิลปะและวัฒนธรรม โรงเรียนปากช่อง จ.นครราชสีมา ในเดือนสิงหาคมต่อไป