
'เลือดจะไป ลมจะมา' ปัญหาหนักใจของสตรี
23 พ.ค. 2557
ดูแลสุขภาพ : 'เลือดจะไป ลมจะมา' ปัญหาหนักใจของสตรี
ทุกยุคทุกสมัยผ่านมา ผู้หญิงมักมีปัญหากับโลหิต หรือเลือดอยู่เสมอ อย่างเช่น เลือดจาง ไขมันอุดตันในเส้นเลือด หรือแม้แต่เม็ดเลือดผิดปกติจากวัยที่สูงขึ้น จนทำให้อารมณ์ของผู้หญิงมักขึ้นๆ ลงๆ อย่างที่โบราณกล่าวไว้ว่าเป็นอาการ "เลือดจะไป ลมจะมา" ดังนั้นตั้งแต่สมัยโบราณจึงมีการนำเอาสมุนไพรมาใช้ในการบำรุงสตรี เพื่อให้เลือดลมดี สุขภาพแข็งแรง
สำหรับการบำรุงเลือดนั้นเหมาะสำหรับสตรีตั้งแต่อายุ 20 ไปจนถึงวัยสูงอายุเลยทีเดียว อย่างช่วงวัย 20 นั้นเป็นวัยที่มีประจำเดือน ซึ่งบางครั้งก็มีความผิดปกติเล็กน้อยที่ไม่ได้สนใจ เช่น ประจำเดือนขาด มากะปริดกะปรอย ซึ่งหากปล่อยไว้อาจเป็นโรคโลหิตจางได้ ในวัย 35 ขึ้นไปนั้น เป็นวัยที่ทำงานหนัก ไม่ค่อยได้ดูแลตัวเอง เครียดมาก กินอาหารที่มีไขมัน ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคไขมันอุดตันในเส้นเลือด และวัย 50 ขึ้นไป เป็นวัยที่มักมีโรคประจำตัว อย่างโรคข้อเสื่อม โรคกระดูกพรุน ซึ่งโรคเหล่านี้มักเป็นสาเหตุที่ทำให้การสร้างเม็ดเลือดมีความผิดปกติ
การบำรุงโลหิตสตรีด้วยสมุนไพรจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่จะทำให้อาการเหล่านี้ของผู้หญิงดีขึ้น ทางโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรได้รวบรวมเรื่องราวความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับสมุนไพรและตำรับยาสตรี ไว้มากมาย ในวันนี้เราจึงขอนำสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการบำรุงโลหิตมานำเสนอเพื่อเป็นความรู้กันก่อน ดังนี้
"ลูกยอ" มีสรรพคุณเป็นยาช่วยย่อย บำรุงธาตุไฟ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ทั้งยังช่วยขับประจำเดือน ฟอกเลือดสตรีให้ผิวพรรณงดงามเปล่งปลั่ง รักษาอาการประจำเดือนไม่ปกติ ใบยอยังอุดมไปด้วยวิตามินซีที่สูงกว่ามะนาวถึง 2 เท่า มีแคลเซียมมากกว่านมถึง 3 เท่า นอกจากนี้ ยังมี วิตามินเอ เหล็กและฟอสฟอรัส ในปริมาณสูง ส่วนผลยอมีวิตามินซีสูงใกล้เคียงกับมะขามป้อม วิตามินซีจะช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกัน เพื่อต่อต้านมะเร็ง วิตามินเอ ป้องกันตาบอดในเด็ก
"ดีปลี" เป็นพืชตระกูลเดียวกับชะพลูและพลู มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ของน้ำมันหอมระเหย ลักษณะของใบเป็นรูปวงรีมีผิวมัน ผลของดีปลีจะออกเป็นเม็ดเล็กๆ อัดกันเป็นแท่งยาวรูปสามเหลี่ยมคล้ายผลพริกไทย มีสรรพคุณใช้เป็นยา แก้ปวดท้อง จุกเสียด ริดสีดวงทวารหนัก และขับลมในลำไส้ รากรักษาอาการอัมพฤกษ์ และอัมพาต นอกจากนี้ ยังมีการนำดีปลีมาทำการวิจัยและพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ ยาบำรุงโลหิต ซึ่งเป็นยาสามัญประจำบ้าน แผนโบราณ ช่วยขับโลหิต แก้โรคโลหิตจาง แก้ปวดท้อง ปวดเมื่อยตามร่างกาย บำรุงโลหิต ที่สำคัญยังช่วยให้ประจำเดือนมาเป็นปกติอีกด้วย
"กำแพงเจ็ดชั้น" ใช้เป็นยาสมุนไพรช่วยขับลม รักษาโรคตา บำรุงน้ำเหลือง ในประเทศฟิลิปปินส์ ใช้บำบัด อาการปวดประจำเดือนหรืออาการประจำเดือนผิดปกติ ขับผายลม ขับโลหิตระดู ฟอกโลหิต บำรุงโลหิต บำรุงหัวใจแก้ไข้ แก้โรคปวดบวมตามข้อ แก้ประดง แก้ซางให้ตาเหลือง แก้ดีพิการแก้ท้องผูก ยาระบาย แก้ลมตีขึ้น ลำต้น แก้ปวดเมื่อย คลายเส้นเอ็น แก้ริดสีดวงทวาร แก้เบาหวาน บำรุงโลหิตสตรี เพิ่มการไหลเวียนเลือดแก้ปวดเมื่อยตามข้อขับลม ขับปัสสาวะ รักษาแผลเรื้อรัง ช่วยขับน้ำคาวปลา
"แห้วหมู" มีสรรพคุณช่วยขับลมในลำไส้ แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระน้ำมันหอมระเหยจากหัวแห้วหมู มีฤทธิ์ช่วยลดความเจ็บ ช่วยผ่อนคลายอาการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อเรียบเป็นยาอายุวัฒนะ บำรุงธาตุ แก้อาการปวดเมื่อย กินน้อยๆ เป็นยาบำรุงหัวใจ กระตุ้นการไหลเวียนเลือดช่วยให้เจริญอาหาร แก้อาการปวดศีรษะ นอนไม่หลับ ขับเหงื่อขับปัสสาวะ แก้อาการปวดประจำเดือนของสตรี ช่วยลดผดผื่น ลดการอักเสบ
“บอระเพ็ด” เป็นยาสมุนไพร มีสรรพคุณแก้ไข้ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ บำรุงกำลัง บำรุงไฟธาตุ ช่วยเจริญอาหาร รักษาโรคฝีดาษ โรคไข้เหนือ โรคไข้พิษทุกชนิด ใบใช้รักษาพยาธิในท้อง รักษาฟัน ตำให้ละเอียดพอกฝี แก้ฟกช้ำ ปวดแสบปวดร้อน ผลเป็นยารักษาโรคไข้พิษอย่างแรงและเสมหะเป็นพิษ รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ โรคโลหิตพิการ ใช้เป็นยาขับเลือดระดู หรือใช้เถานำมาต้มกินเป็นยาขับพยาธิลำไส้ เถาและก้านใช้ดองกับสุรากิน เป็นยากำลัง รักษาอาการผอมแห้ง ปอดพิการ และรักษาโรคหัวใจ บำรุงกำหนัด รากเป็นยาบำรุงเส้นประสาท แต่มีข้อห้ามในการใช้กับผู้ที่มีภาวะเอนไซม์ตับบกพร่อง (โดยต้องได้รับการตรวจเลือดและวินิจฉัยจากแพทย์ก่อน) ผู้ป่วยโรคตับหรือโรคไต และควรหลีกเลี่ยงการใช้ในสตรีมีครรภ์หรือสตรีที่ให้นมบุตร ผู้ป่วยที่มีประวัติโรคตับหรือโรคไต
“รากสามสิบ” ในตำราอายุรเวทใช้สมุนไพรชนิดนี้เป็นสมุนไพรหลักสำหรับบำรุงในผู้หญิง ในการทำให้ผู้หญิงกลับมาเป็นสาว (Female rejuvenation) นอกจากนี้ ยังช่วยแก้ปัญหาอื่นๆ ของผู้หญิง เช่น ภาวะประจำเดือนไม่ปกติ ปวดประจำเดือน ภาวะมีบุตรยาก ตกขาว ภาวะหมดอารมณ์ทางเพศ ภาวะหมดประจำเดือน (Menopause) บำรุงน้ำนม บำรุงครรภ์ ป้องกันการแท้ง (Habitual abortion) นอกจากนี้ รากสามสิบยังถือว่าเป็นสมุนไพรแห่งการฟื้นฟูพลังชีวิต เหมาะกับผู้สูงอายุที่ท้อแท้ ซึมเศร้าหมดอาลัยตายอยากในชีวิต โดยคั้นน้ำสดๆ รับประทานกับน้ำผึ้ง ในปัจจุบันในบางพื้นที่ยังนำรากสามสิบสดเคี้ยวกินเล่นเพื่อบำรุงร่างกาย ทำให้ร่างกายแข็งแรงไม่ป่วย ส่วนในอินเดียมักนิยมรับประทานน้ำคั้นสดกับนม ต้มน้ำคั้นสดกับนมหรือผงแห้งกับเนย และในอินเดียยังใช้สมุนไพรชนิดนี้เป็นยาอื่นๆ อีกมาก เช่น ยาแก้ไอ ยารักษาโรคกระเพาะ ยาแก้บิด แก้ไข้ แก้อักเสบ
“คนทีสอ” เป็นสมุนไพรที่มีกลิ่นหอม รสร้อน ช่วยให้เลือดลมสตรีเป็นปกติทั้งผู้ที่มีปัญหาประจำเดือนมามาก มาน้อยหรือไม่มาเลย รวมถึงภาวะหมดประจำเดือน แก้ปวดศีรษะ วิงเวียนศีรษะ อาการปวดเมื่อยได้ดี
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
โทร.0-3721-1289