'กากใยสับปะรด'รังสรรค์งานหัตถกรรม มทร.ธัญบุรี | คมชัดลึก

               "สับปะรด" พืชเศรษฐกิจที่เจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อน มีแหล่งกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ สำหรับประเทศไทยมีการปลูกสับปะรดกระจายอยู่ทั่วไป สับปะรดในประเทศไทยมีหลายพันธุ์ พันธุ์ที่ใช้ปลูกนั้นขึ้นอยู่กับสภาพภูมิประเทศของแต่ละพื้นที่ จึงทำให้สับปะรดแต่ละสายพันธุ์มีรสชาติที่แตกต่างกัน สำหรับการผลิตเพื่อแปรรูปในอุตสาหกรรมแปรรูปสับปะรดกระป๋อง ขยายเพิ่มขึ้นจนในปัจจุบันประเทศไทยผลิตสับปะรดได้มากเป็นลำดับต้นๆ ของโลก มีปริมาณการผลิตผลสับปะรดได้ประมาณ 2 ล้านตันต่อปี เป็นผลไม้ที่มีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ สามารถผลิตได้มากกว่า 5 แสนตันต่อปี เป็นผลไม้ที่คนไทยนิยมรับประทาน เป็นทั้งอาหารคาว และอาหารหวาน นอกจากการนำเนื้อสับปะรดมารับประทานแล้ว ทุกส่วนของสับปะรดยังสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อีก

                "ใบสับปะรด" มีลักษณะเส้นใยที่ยาว จึงสามารถนำมาผลิตเป็นกระดาษได้ดี ส่วนเปลือกสามารถนำไปทำน้ำหมักชีวภาพและเป็นอาหารสัตว์ได้ แต่เปลือกสับปะรดจากอุตสาหกรรมแปรรูปสับปะรดส่วนใหญ่จะมีการบีบเอาน้ำหรือเนื้อที่ติดอยู่กับเปลือกออกจนหมด จึงทำให้เปลือกเหลือเพียงส่วนที่เป็นเส้นใย ทำให้เปลือกสับปะรดจากโรงงานจึงมีปริมาณสารอาหารที่เหลือในเปลือกน้อย ปริมาณกากใยสับปะรดจากโรงงานบางแห่ง มีปริมาณมากถึง 200 ตันต่อวัน โดยส่วนใหญ่โรงงานจะกำจัดกากใยสับปะรดโดยจำหน่ายให้เกษตรกรเพื่อนำไปผสมกับอาหารสัตว์ ในราคา 40 สตางค์ต่อกิโลกรัม ถึง 2.25 บาทต่อกิโลกรัม ขึ้นอยู่กับลักษณะของกากใย และปริมาณน้ำที่ผสมอยู่ในกากใย

               ด้วยเหตุผลดังกล่าว ผศ.สุจยา ฤทธิศร อาจารย์ประจำสาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ธัญบุรี จึงมีแนวคิดในการนำกากใยสับปะรดมาผลิตเป็นกระดาษเชิงหัตถกรรมเพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าให้แก่กากใยสับปะรด สร้างรายได้เพิ่มให้แก่โรงงานมากขึ้น และสามารถส่งเสริมเป็นอาชีพเสริมแก่พนังงานในโรงงานหรือชาวบ้านที่สนใจในการทำกระดาษเชิงหัตถกรรม เนื่องจากกระดาษ 1 แผ่น ใช้เยื่อในการผลิตไม่มาก แต่สามารถขายได้ในราคาที่สูง โดยกับกระดาษเชิงหัตถกรรมส่วนใหญ่จะจำหน่ายในราคาแผ่นละ 10-25 บาท ซึ่งการจำหน่ายกระดาษที่ผลิตเชิงหัตถกรรมได้นั้นมีมูลค่ามากกว่า การจำหน่ายกากใยสับปะรดโดยตรง

                "ในการผลิตกระดาษกากใยสับปะรดเชิงหัตกรรมเริ่มจากการนำกากใยสับปะรดมาตากแดดจนแห้ง ในการตากแดดเพื่อให้เก็บเอาไว้ได้นาน จากนั้นนำมาแช่ในน้ำประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วนำไปต้มด้วยโซเดียมไฮดรอกไซด์ 2 ชั่วโมง ในอุณหภูมิ 80-90 องศาเซลเซียส หลังจากนั้นนำมาล้างในน้ำจนเยื่อหายลื่น นำมาฟอกด้วยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ และล้างด้วยน้ำจนหายลื่นอีกครั้ง สุดท้ายนำมาเยื่อมาขึ้นเป็นกระดาษขนาด 40x60 เซนติเมตร" ผศ.สุจยา แจกแจงขั้นตอนทำกระดาษจากใยสับปะรด

                ไม่เพียงเท่านั้น คุณสมบัติพิเศษของกระดาษกากใยสับปะรดเชิงหัตกรรม เหนียว เรียบ ใส ลักษณะคล้ายกระดาษแก้ว มีลวดลายสวยงามจากกากใยสับปะรด เนื่องจากกากใยของสับปะรดมีลักษณะเฉพาะตัว และที่สำคัญเป็นกระดาษเชิงหัตถกรรม จะมีคุณภาพมากกว่ากระดาษที่ผลิตในเชิงอุตสาหกรรม โดยกระดาษ 1 แผ่น สามารถขายได้ในราคา 20 บาท

               "กระดาษใยสับปะรด" ยังสามารถนำมารังสรรค์เป็นของขวัญได้มากมาย เช่น นำมาผลิตเป็นดอกกุหลาบ สามารถวางจำหน่ายได้ในท้องตลาด สร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่กระดาษ เป็นช่องทางเลือกใหม่ สำหรับกลุ่มแม่บ้านหรือผู้ใดสนใจ อาจารย์ยินดีให้ข้อมูล หรือเป็นวิทยากรพิเศษในการอบรมให้ความรู้ สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ ผศ.สุจยา ฤทธิศร โทร.0-2549-4177 หรือทาง www.rmutt.ac.th \ http://www.google.com

               
.......................

('กากใยสับปะรด'รังสรรค์งานหัตถกรรม มทร.ธัญบุรี : โดย...ชลธิชา ศรีอุบล เรื่อง/ภาพ กองประชาสัมพันธ์ มทร.ธัญบุรี )