
'กะปิ'ทุ่งหยีเพ็งเลื่องชื่อ'เกาะลันตา'
ทำมาหากิน : 'กะปิ' ทุ่งหยีเพ็งของดีตีตราอย. สูตรอร่อยเลื่องชื่อ 'เกาะลันตา' : โดย...สุพิชฌาย์ รัตนะ
อาหารพื้นบ้านหลากเมนูจะรสชาติอร่อยได้ ส่วนผสมและเครื่องปรุงต้องครบเครื่อง โดยเฉพาะสิ่งที่ขาดมิได้เลยคือ "กะปิ" หรือ "เคย" ในภาษาปักษ์ใต้ และหนึ่งนั้นคือ "กะปิกุ้งแท้" ฝีมือ "กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านทุ่งหยีเพ็งร่วมใจ" ต.ศาลาด่าน อ.เกาะลันตา จ.กระบี่ ที่สร้างชื่อขนานไปกับแหล่งท่องเที่ยวระดับโลกแห่งนี้
ความสำเร็จดังกล่าวต้องยกนิ้วให้ "ห่าลีหย๊ะ สายนุ้ย" สตรีวัย 49 ปี ประธานกลุ่มแม่บ้าน ที่รั้งตำแหน่งมา 16 ปี นับแต่เริ่มก่อตั้งกลุ่มเพื่อหารายได้เสริมจากการทำประมงชายฝั่งด้วยสมาชิกเพียง 18 คน ดิ้นรนสร้างองค์กรหวังต่อรองกลไกตลาดที่ฉุดให้ราคากุ้งเคย ซึ่งเป็นวัตถุดิบหลักผลิตกะปิไม่ให้ดิ่งเหว
"ห่าลีหย๊ะ" เล่าให้ฟังว่า การทำกะปิจากกุ้งเคย หรือกุ้งตัวเล็กๆเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่บรรพบุรุษของชุมชนบ้านทุ่งหยีเพ็งสืบต่อกันมา เนื่องจากทรัยากรทางธรรมชาติสมบูรณ์เป็นแหล่งอาหารของสัตว์น้ำน้อยใหญ่ ทำให้มีการนำกุ้งเคยมาทำกะปิคู่ครัว และคราใดมีปริมาณมากก็แบ่งขาย หากแต่ตลาดไม่กว้างนักปัญหาที่ตามมา คือชาวบ้านเกาะกลุ่มกันไม่ติดเข้าทำนองแย่งลูกค้ากันเอง กระทั่ง ปี 2540 มีเจ้าหน้าที่เกษตรอำเภอมาให้ความรู้การผลิตอย่างมีระบบจึงตั้งกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านทุ่งหยีเพ็งร่วมใจขึ้น
"อดีตปู่ย่า ตายาย นำกะปิที่ทำเองไปขายและแลกข้าวสารในพื้นที่ต่างๆ ทำให้กลายเป็นทางลัดสร้างชื่อให้กะปิชุมชนบ้านทุ่งหยีเพ็งเป็นที่รู้จัก จนเมื่อรวมกลุ่มจริงจังจึงสานต่อสูตรอร่อยนี้ ควบคู่ไปกับการพัฒนาคุณภาพ คิดค้นบรรจุภัณฑ์ต่างๆ ให้ได้มาตรฐานเพื่อสร้างแบรนด์ให้เด่นชัดจนได้รับรางวัลจากหลายสาขาอาชีพการันตรีความอร่อย ล่าสุด ได้รับรางวัลกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดีเด่นระดับจังหวัดประจำปี 2556 มาครองได้สำเร็จ" ประธานกลุ่ม กล่าว
ห่าลีหย๊ะ ยังบอกอีกว่า สิ่งหนึ่งที่สร้างความภูมิใจให้สมาชิกกลุ่มฯไม่แพ้รางวัลที่ได้รับ คือการได้รับการรับรองให้เป็นกะปิกุ้งแท้ที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน อย.มผช.และเครื่องหมายฮาลาลปี 2555 ซึ่งทำให้ขึ้นแท่นการเป็นผู้ผลิตกะปิกุ้งแท้หนึ่งเดียวในภาคใต้ที่ได้รับการรับรองอย่างถูกต้อง หลังจากพยายามเสนอเรื่องมาหลายปี จึงเป็นใบเบิกทางที่หนุนนำให้ผู้บริโภคมั่นใจในคุณภาพซึ่งมาพร้อมกับความอร่อยที่ผ่านการรับรอง
ส่วนขั้นตอนการผลิต นางอรสา บุหงา หนึ่งในสมาชิกกลุ่มรับผิดชอบฝ่ายการตลาดบอกว่า คุณสมบัติเด่นกะปิดีเกาะลันตาสังเกตได้จากเนื้อกะปิสีชมพูอมม่วง ซึ่งเป็นสีที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติจากตัวกุ้ง เช่นเดียวกับรสชาติที่เค็มอมเปรี้ยวอันเป็นผลจากการหมักกุ้ง ซึ่งเป็นสูตรอร่อยจากต้นตำรับ อีกทั้งทุกกระปุกของแท้ต้องผ่านกระบวนการหมัก 15 วัน ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญเพื่อให้เกิดการย่อยสลายเอนไซม์จากเนื้อปลา โดยเฉพาะการย่อยโปรตีนและไขมัน
ปัจจุบันมีสมาชิกร่วมขับเคลื่อน 35 ราย ทุกคนมีหน้าที่รับผิดชอบชัดเจนเพื่อให้เป็นส่วนหนึ่งของการจัดการระบบที่มั่นคง เช่น ฝ่ายผลิต ฝ่ายบรรจุ และฝ่ายการตลาด เพื่อให้ทันต่อความต้องการผู้บริโภคที่มีออเดอร์เข้ามาจนผลิตแทบไม่ทัน โดยกำลังผลิตเฉลี่ย 6 ตันต่อเดือน หากคิดเป็นผลิตภัณฑ์ 1 ตันผลิตได้ 2,000 กระปุก จำหน่ายกระปุกละ 55 บาท
"การจัดการที่เป็นระบบทำให้ง่ายต่อการควบคุมดูแลคุณภาพ และในอนาคตกลุ่มจะพัฒนาและยกระดับเป็นแหล่งเรียนรู้ ศึกษาดูงานของนักท่องเที่ยวที่มาเยือนเกาะลันตาเพื่อรองรับการขยายตัวภาคธุรกิจการท่องเที่ยวเชิงเกษตรอีกทางด้วย" อรสา กล่าวปลื้ม
สำหรับนักท่องเที่ยวที่สนใจอยากลิ้มลองความอร่อย "กะปิกุ้งแท้" ฝีมือกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านทุ่งหยีเพ็งร่วมใจ หากมาเยือนเกาะลันตาแวะอุดหนุนได้ที่ 125 หมู่ 4 ต.ศาลาด่าน อ.เกาะลันตา จ.กระบี่ หรือติดต่อโทร.08-7882-3064 และ 08-78373518 ได้เลย
---------------------------
(ทำมาหากิน : 'กะปิ' ทุ่งหยีเพ็งของดีตีตราอย. สูตรอร่อยเลื่องชื่อ 'เกาะลันตา' : โดย...สุพิชฌาย์ รัตนะ)