บุญบั้งไฟ - ไหว้พระ - แข่งเรือ ก่อนและวันเข้าพรรษาที่...จ.อุทัยธานี และ จ.ชัยนาท | คมชัดลึก

 ในวิถีชีวิตของชายไทย เรือยาว เป็นกีฬาชาวบ้านในชุมชนชนบทไทย ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการพัฒนาชาติ นิยมแข่งขันกันในเทศกาลงานบุญประเพณี และปิดทองไหว้พระศักดิ์สิทธิ์ ตามอารามต่างๆ มาแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน

 อาจารย์ขวัญทอง สอนศิริ หรือ ครูโจ้ กรรมการบริหารสมาคมเรือพายแห่งประเทศไทย รางวัลพระราชทานผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา สาขาส่งเสริมอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมไทย ประจำปี ๒๕๔๔ และผู้บรรยายการแข่งขันเรือยาวประเพณีไทยมือหนึ่งของประเทศไทย กล่าวว่า

 เรือยาวประเพณี เป็นกีฬาชาวบ้าน ซึ่งมีผู้เล่น หรือนักกีฬา และคนดู หรือผู้ชม จำนวนมาก จากทุกเพศทุกวัย จนมีคำกล่าวว่า เรือยาวประเพณี เด็กดูได้ ผู้ใหญ่ดูดี พระเณรเถรชี ดูแล้วไม่เป็นอาบัติ และโลกวัชชะ 

 โดยมีการจัดการแข่งขันในลุ่มน้ำ และแหล่งน้ำสำคัญต่างๆ กว่า ๒๐๐ แห่ง ใน ๕๗ จังหวัดทั่วประเทศ ตลอดปี เป็นประเพณีที่ก่อให้เกิดความสมัครสมานสามัคคีมีน้ำหนึ่งใจเดียวกันของชุมชนท้องถิ่น ทั้งฝ่ายพุทธจักร และอาณาจักร เป็นมรดกวัฒนธรรมแห่งสายน้ำ สยามประเทศ

 ในฤดูการแข่งขันเรือยาวประเพณี ประจำปี ๒๕๕๒ จะเริ่มเปิดสนามแข่งขันสนามแรก ระหว่างวันเสาร์-อาทิตย์ที่ ๒๗-๒๘ มิถุนายน ที่ จ.อุทัยธานี ซึ่งเป็น เมืองพระชนกจักรี ปลาแรดรสดี ประเพณีเทโว ส้มโอบ้านน้ำตก มรดกโลกห้วยขาแข้ง แหล่งต้นน้ำสะแกกรัง  ตลาดนัดดังโคกระบือ

 และมี พระพุทธมงคลศักดิ์สิทธิ์ วัดสังกัตรัตนศิรี เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ ศิลปะสุโขทัย ปางมารวิชัย ที่มีพุทธลักษณะงดงาม เป็นพระพุทธรูปสำคัญประจำเมือง   ในงานแข่งขันเรือยาวประเพณี ชิงถ้วยพระราชทาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่เขื่อนทับเสลา หรือเขื่อนระบำ อ่างเก็บน้ำทับเสลา ซึ่งมีธรรมชาติและทัศนียภาพสวยงาม มีภูเขาสลับซับซ้อน โอบล้อมเป็นฉากหลัง อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี โดยมีทีมเรือดัง จาก  ๑๔ จังหวัด จำนวน ๒๐ ลำ เข้าร่วมการแข่งขันในครั้งนี้

 ขณะที่ อ.ลานสัก ซึ่งมีชาวไทยอีสานอพยพมาตั้งชุมชนกันเป็นจำนวนมาก ด้วยวิถีชีวิตที่ยึดมั่นอยู่ใน ฮีตสืบสอง  คือ จารีตประเพณี หรือ บุญ ทั้ง ๑๒ เดือน ของชาวอีสาน ถิ่นไทยดี จึงจัดงาน บุญบั้งไฟ ระหว่างวันเสาร์-อาทิตย์ที่ ๒๗-๒๘ มิถุนายน เช่นกัน

 ตามตำนาน นิทานพื้นบ้าน พระพุทธเจ้า เสวยพระชาติพระโพธิสัตว์ เป็น พญาคันคาก (คางคก) อาศัยอยู่ใต้ต้นโพธิ์ เมืองพันทุมวดี ซึ่ง พญาแถน หรือ เทพวัสสกาลเทพบุตร ซึ่งมีหน้าที่คอยดูแลให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล ได้แกล้งไม่ให้ฝนตกมานาน ๗ เดือน ยังความลำบากยากแค้นแสนสาหัสแก่มวลมนุษย์

 พญาคันคาก จึงอาสาไปปราบพญาแถน จนยอมแพ้  และสัญญาว่า ถ้ามวลมนุษย์ จุดบั้งไฟ ขึ้นสู่ท้องฟ้าเมืองใด แถนจะบันดาลให้ฝนตก หากได้ยินเสียง กบ เขียดร้อง ให้รับรู้ว่า ฝนได้ตกลงมาแล้ว

 หากเมื่อใดได้ยินเสียง สนู (เสียงธนูหวายของว่าว) หรือเสียงโหวด ให้ฝนหยุดตก หากปีใดไม่จัดงานบุญบั้งไฟ ฟ้าฝนจะไม่ตกต้องตามฤดูกาล เกิดความแห้งแล้ง ไม่มีน้ำทำนา

 หากปีใดจัดงาน ฝนฟ้าจะต้องตกตามฤดูกาล ยังความอุดมสมบูรณ์ ปราศจากโรคภัย 
 บุญบั้งไฟ จึงเป็นประเพณีอันดีงามของชาวอีสาน แม้จะอพยพย้ายถิ่นไปอยู่ ณ ที่ใดก็ตาม
 อาจารย์ขวัญทอง ยังบอกด้วยว่า ใกล้ๆ เขื่อนระบำ อ่างเก็บน้ำทับเสลา ยังมีแหล่งท่องเที่ยวทางศาสนา และ ธรรมชาติที่งดงามสำคัญ ควรค่าแห่งการท่องไปในแดนธรรม

 อาทิ วัดเขาพระยาพายเรือ ซึ่งตั้งอยู่บนเขาลูกเล็ก สูง ๒๗๕ เมตร ลักษณะคล้ายๆ กับ เรือสำเภา ประกอบด้วยถ้ำที่มีหินงอกหินย้อยงดงาม เป็นจำนวนมาก เคยเป็นที่ปฏิบัติธรรม ของพระเถราจารย์หลายรูป อาทิ พระครูนิมิตนวกรรม หรือ หลวงพ่อสมควร วัดถือน้ำ จ.นครสวรรค์

 หรือ หุบปาตาด-อุทยานไดโนเสาร์-เขาปลาร้า มีถ้ำเป็นอุโมงค์ยาว ๑๐๐ เมตร  มีหินขนาดใหญ่ซับซ้อนงดงาม  ประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์กลางถ้ำ ทะลุออกไปเป็นป่าดงดิบ ในอ้อมกอดหน้าผาชัน สูงใหญ่คล้ายป่าในปล่องภูเขาไฟที่ดับแล้ว มีพืชไม้นานาพันธุ์มากมาย และซากกระดูกไดโนเสาร์ เป็นต้น

 ส่วนต้น เดือนกรกฎาคม มีวันสำคัญในทางพระพุทธศาสนา ๒ วัน คือ วันอาสาฬหบูชา วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ และ วันเข้าพรรษา วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘  จ.ชัยนาท จัดการแข่งขันเรือยาว (ใหญ่-กาง-เล็ก-จิ๋ว) ประเพณี ชิงถ้วยพระราชทาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ณ แม่น้ำเจ้าพระยา หน้าวัดพระยาตาก ที่ประดิษฐาน พระพุทธรูปปางนาคปรกศิลา นามว่า หลวงพ่อหิน

 ทั้งนี้ทางจังหวัดได้จัดให้ วัดพระบรมธาตุชัยนาท เป็นจุดลงเรือท่องเที่ยว ส่งเสริมการท่องเที่ยวทางศาสนา ของ จ.ชัยนาท ไหว้พระ ๙ วัด อันลือชื่อ เช่น หลวงพ่อธรรมจักร พระพุทธรูปปางห้ามญาติ มีธรรมจักรกลางพระหัตถ์ขวา วัดธรรมามูลวรวิหาร เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ประจำเมือง และ พระครูวิมลคุณากร หรือ หลวงปู่ศุข วัดปากคลองมะขามเฒ่า เป็นพระอตมะเถราจารย์ชื่อดังประจำจังหวัด

เรื่อง - ภาพ... "ไตรเทพ  ไกรงู"