นกจาบฝนเสียงสวรรค์ | คมชัดลึก

                ขณะนี้สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (BCST) มีโครงการ “ความหมายบนปลายปีก ปีที่ 2” ซึ่งประกอบไปด้วยหัวข้อบรรยายถึง 7 หัวข้อ (ดูรายละเอียดได้ที่แฟนเพจ facebook.com/bcst.or.th) โดยสมาชิกสามารถเข้าร่วมอบรมฟรี หัวข้อแรกของโครงการจะจัดขึ้นที่สมาคมในวันที่ 6 สิงหาคมที่จะถึงนี้ตั้งแต่ 6 โมงเย็น เกี่ยวกับการจำแนกชนิดนกจาบฝน นกเด้าลม และนกเด้าดิน (Identification of larks, wagtails, and pipits in Thailand) ซึ่งวิทยากรก็คือผู้เขียนเอง ใครสนใจก็รีบแจ้งทางสมาคมเพื่อสำรองที่นั่งนะครับ

               ในบรรดาหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับการจำแนกชนิดนกทั้งหมด หัวข้อนี้น่าจะเหมาะกับคนดูนกหน้าใหม่มากที่สุด เพราะครอบคลุมจำนวนชนิดน้อยที่สุด (พูดง่ายๆ คือไม่ต้องจำเยอะนั่นเอง) นกเด้าลมและนกเด้าดินส่วนใหญ่เป็นนกอพยพที่ช่วงนี้เราไม่พบในไทย สัปดาห์นี้จึงขอแนะนำหนึ่งในนกจาบฝน (Larks) สามชนิดที่เป็นนกประจำถิ่นในประเทศไทย มีชื่อเสียงเรียงนามเพราะพริ้งว่า นกจาบฝนเสียงสวรรค์ (Oriental Skylark)

               แต่ที่มาของชื่อไม่น่าจะสื่อถึงความไพเราะของเสียงร้อง (ตรงกันข้าม เสียงร้องของมันออกจะฟังดูระคายหูสำหรับมนุษย์เราด้วยซ้ำ) คงจะเช่นเดียวกับชื่อสามัญ (Skylark) คือมาจากพฤติกรรมประกาศอาณาเขตที่ไม่เหมือนใคร มันจะค่อยๆ กระพือปีกไต่ระดับขึ้นไปเรื่อยๆ แต่ในขณะเดียวกันก็ส่งเสียงร้องดังยาวต่อเนื่องไปเรื่อยๆ อาจกินเวลาหลายสิบนาที แม้มันจะอยู่บนฟ้าสูงจนเรามองไม่เห็นตัว เราก็จะยังคงได้ยินเสียงมันอยู่นั่นเอง

               นกจาบฝนทุกชนิดเป็นนกทุ่งขนาดค่อนข้างเล็กสีน้ำตาล มีอุปนิสัยชอบอาบฝุ่น ลวดลายกลมกลืนกับพื้นดินคล้ายนกเด้าดิน (Pipits) ต่างกันตรงที่นกเด้าดินมีปากเรียวยาวไว้จับแมลง ในขณะที่นกจาบฝนมีจงอยปากค่อนข้างหนาสำหรับขบกินเมล็ดพืช อย่างไรก็ตาม นกจาบฝนเสียงสวรรค์มีปากเรียวกว่านกจาบฝนอื่นๆจนทำให้สับสนกับนกเด้าดินได้ง่าย มีหงอนตั้งเช่นเดียวกับ นกจาบฝนเสียงใส (Australasian Bushlark)

               นกจาบฝนเสียงสวรรค์แพร่กระจายอยู่เกือบทั่วประเทศตามทุ่งโล่งทั่วไป ยกเว้นทางภาคใต้ โดยทั่วไปไม่ค่อยจะมีโอกาสเห็นตัวกันบ่อยนัก อีกทั้งมันยังมีจำนวนลดลง ส่วนหนึ่งเป็นผลจากการทำนาข้าวเกือบตลอดทั้งปีในหลายท้องที่ ทำให้ไม่มีทุ่งโล่งในช่วงฤดูแล้งให้นกจาบฝนเสียงสวรรค์และนกจาบฝนเสียงใสใช้หากิน

...................................................

(นกจาบฝนเสียงสวรรค์ : คอลัมน์นกป่าสัปดาห์ละตัว )