โครงสร้าง360องศาเพื่อหาค่าXสำหรับการออกแบบโครงการ | คมชัดลึก

 
          ผลงานออกแบบที่ประสบความสำเร็จไม่ใช่เพียงแค่ “งานออกแบบ” ได้รับความสำเร็จชื่นชอบเท่านั้น แต่จะต้องมีส่วนในการส่งเสริมให้โครงการ, ผลงานออกแบบ, สินค้า ผลิตภัณฑ์, สถานที่, ผู้ลงทุน ได้รับความสำเร็จไปพร้อมกันด้วย การออกแบบที่มีคุณภาพจะต้องไม่ทำให้เกิดภาระและปัญหาหลังจากผลงานการออกแบบได้เผยแพร่ออกไป
 
          นักออกแบบที่คิดไม่ครบ ไม่ละเอียดรอบคอบ ไม่คิดรอบด้านก็อาจจะส่งผลต่อความล้มเหลวของผลงานที่ออกแบบ และอาจกลายเป็นความไม่คุ้มค่าในการลงทุนจนเกิดความเสียหายตามมา เช่น การออกแบบบางชิ้นงานดูแลรักษายุ่งยาก  เสียค่าใช้จ่ายสูงหรือการออกแบบสินค้าบางประเภท มีปัญหาในการขนส่งเกิดการแตกร้าวหลังจากบรรจุอยู่ในหีบห่อเพื่อส่งออก การออกแบบสินค้าบางประเภทอาจขาดการไตร่ตรองและวิเคราะห์ผู้ซื้อ ก็อาจจะทำให้สินค้าที่ออกแบบไม่สามารถประสบความสำเร็จในการขายได้ สินค้าค้างสต็อกมหาศาล
 
          ร้านค้าบางประเภท ก็อาจจะพบกับปัญหาด้านยอดขาย เช่น อาจจะเกิดจากการที่ไม่มีการออกแบบเหมาะสมกับลักษณะของสินค้าการจัดวางไม่สอดคล้อง ในหลักของกิจการด้านการออกแบบและพฤติกรรมผู้บริโภค ร้านจำหน่ายอาหารและเครื่องดื่มที่ขาดผลการสำรวจความต้องการของผู้ซื้อผู้ใช้บริการ อาจก่อให้เกิดความผิดพลาดในการจัดหามุมมองและบรรยากาศที่ดี ส่งผลต่อความล้มเหลวของร้านค้า แทนที่จะกลายเป็นการส่งเสริมให้เกิดความสำเร็จ
 
          ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการออกแบบ จะประกอบด้วยแนวคิด 360 องศา หมายถึงการนำเอาทุกปัจจัยแวดล้อมของโครงการ ผลิตภัณฑ์สินค้ามาวิเคราะห์ประมวลรวบรวมสู่การกำหนดแนวความคิดอย่างเป็นหนึ่งเดียวและสามารถกำหนดแนวคิดหลักที่สามารถนำไปใช้ในการสร้างสรรค์โครงการตลอดจนการกำหนดออกมาเป็นนโยบายขององค์กร เป้าหมายองค์กรและสามารถสร้างเสริมให้เกิดเอกลักษณ์เฉพาะตัวขึ้นอย่างเป็นเอกภาพ ส่งผลสู่การเพิ่มมูลค่าสินค้า มูลค่าโครงการและที่ดิน สืบสานวัฒนธรรม และการสร้างสรรค์ในรูปแบบสมัยใหม่ได้ด้วย
 
          การออกแบบที่คำนึงถึงปัจจัยรอบด้าน 360 องศา จะมีเอกลักษณ์แตกต่างกันในแต่ละโครงการ โดยมีจุดเน้นบางเรื่องที่ไม่เหมือนกันตามลักษณะเฉพาะตัวและจุดเด่นของแต่ละโครงการ เช่นโครงการมีจุดเด่นที่วัฒนธรรม จากรากเหง้าพื้นฐานมาเป็นตัวชูโรง บางโครงการมีจุดเด่นเรื่องวัสดุ นำเอานวัตกรรมมาเป็นจุดเด่นในการนำเสนอสู่ตลาด บางโครงการมีจุดเด่นเรื่องการประหยัดพลังงาน นำมาใช้ในการกำหนดนโยบาย เป็นต้น  โดยมีปัจจัยใหญ่ๆในองค์ประกอบของวงกลม 360 องศา มีดังนี้
 
          1. สถานที่ตั้งโครงการ
          ปัจจัยนี้ประกอบด้วยลักษณะที่ดินรูปลักษณ์ ขนาดสัดส่วน รูปร่างของที่ดินกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับบริเวณที่ตั้งโครงการ  ผังเมือง  บริบทสภาพแวดล้อมโดยรอบปัจจัยที่ตั้งเป็นส่วนสำคัญที่มีค่าน้ำหนักในการกำหนดแนวทางหารูปแบบเฉพาะตัวได้ลงตัวที่สุด
 
          2. สังคมประเพณีวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ ภูมิปัญญา
          การกลั่นกรองจากรากเหง้าชุมชนในแต่ละสังคมจึงเกิดเป็นพลังสร้างสรรค์ที่มีจุดเด่นเฉพาะตัวมากที่สุดเสน่ห์ที่เกิดขึ้นจากความงดงามจากความจริงใจใสบริสุทธิ์ของชุมชนเป็นจุดเริ่มต้นของโครงการที่สำเร็จอย่างยิ่งต่อไป เป็นส่วนหนึ่งขององศาความคิดที่สำเร็จทำให้สามารถค้นพบแนวคิดหลักได้อย่างง่ายดายที่สุดองศาหนึ่งครับ
 
          3. พฤติกรรมมนุษย์
          ประกอบด้วยพฤติกรรมผู้บริโภค พฤติกรรมผู้ใช้งาน พฤติกรรมของคนที่ใช้งานใช้บริการ ให้บริการทั้งในส่วนของลูกค้าส่วนหน้าหรือพนักงานส่วนหลังในกรณีโครงการที่มีการแบ่งแยกชัดเจน เช่น โรงแรม ห้องอาหาร โรงพยาบาล ทั้งหมดเหล่านี้ผู้ออกแบบควรมีแนวทางในการออกแบบที่ทำให้คนมีประสิทธิภาพ สะดวก ปลอดภัย และมีความสุขที่สุดในการใช้งาน สัมผัส รับรู้ องศาสำคัญที่มีค่าน้ำหนักในเชิงลึกที่มีรายละเอียดสลับซับซ้อน อีกทั้งสามารถผันแปรได้โดยการออกแบบที่สำเร็จจะตัดเน้นเรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่ที่สุดในส่วนหนึ่งของ 360 องศา เช่นกัน ซึ่งสามารถกำหนดองศามาเป็นการใช้สอยที่ละเอียดและส่งผลต่อองศาด้านอื่นๆ ต่อไป
 
          4. การวิเคราะห์ข้อมูลการตลาด
          ต่อเนื่องจากพฤติกรรมมนุษย์ คือ ข้อสรุปที่ส่งผลต่อข้อมูลทางการตลาดที่สามารถเจาะกลุ่มเฉพาะขึ้นมาได้หรือประเภทที่ครอบคลุมไปทุกตลาดก็ตาม ก็ควรจะสรุปออกมาให้ชัดเจนก่อนที่จะเริ่มดำเนินโครงการโดยหาข้อสรุปจากบนกระดาษแล้วนำมากำหนดแนวทางต่างๆ ต่อไป เช่น แนวทางกลยุทธ์ในการบริหารจัดการ แนวทางการประชาสัมพันธ์ แนวทางการออกแบบผลิตภัณฑ์และการให้บริการ แนวทางการกำหนดลักษณะการใช้สอยแนวทางการกำหนดลักษณะเฉพาะให้โดนใจ แนวทางการตั้งราคาเพื่อความสำเร็จในการจัดจำหน่าย เป็นต้น
 
          5. การวิเคราะห์ด้านประโยชน์ใช้สอยและการกำหนดประโยชน์ใช้สอย
          จากข้อมูลทั้งข้อ 3 และข้อ 4 ส่งผลต่อองศาความคิดในข้อนี้หลายโครงการ หลายผลิตภัณฑ์มีจุดเด่น เช่น การออกแบบให้เกิดประโยชน์ใช้สอยมากกว่าปกติ หรือมากกว่าเรื่องเดียว หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีการใช้สอยหลายอย่างในชิ้นเดียวกัน ขยายความสู่การออกแบบพื้นที่ ซึ่งสามารถกำหนดขอบเขตของผัง การออกแบบลักษณะทางสัญจร การเรียงลำดับการใช้งานของพื้นที่ต่างๆ การเข้าถึงตลอดจนขนาดพื้นที่ใช้สอยที่เหมาะสมต่อพฤติกรรมผู้บริโภค ผู้ใช้งาน เป็นองศาที่จะละเลยมิได้
 
          6. สุนทรียภาพ
          องศาความคิดแห่งความงาม แห่งความลึกซึ้งทางจิตใจ มิติด้านนี้มีความสำคัญมาก อันเกิดจากรสนิยม ประสบการณ์การเข้าใจในศาสตร์แห่งศิลปะ ความสมดุล ลงตัว ความมีเอกภาพ และกาลเทศะ สุนทรียภาพอยู่เคียงคู่มนุษย์มาช้านานจะบอกได้ว่า ขาดไม่ได้เลยก็ว่าได้ โครงการใด ผลิตภัณฑ์ใดมีความลงตัวด้วยความงาม ก็จะเป็นโครงการที่มีพลังแห่งความสุข เมื่อได้เห็นได้สัมผัสนั่นเอง
 
          7. นวัตกรรม วัสดุศาสตร์ เทคโนโลยี
          องศาแห่งความก้าวหน้าที่ขาดไม่ได้ในยุคนี้ เป็นสิ่งที่ทุกผลงานการออกแบบต้องมี ต้องคิดค้น แล้วหาจุดแข็งจากเรื่องนี้ เพื่อสร้างประสิทธิภาพในการใช้งานตลอดจนสามารถสอดคล้องกับวิถีแห่งสังคมปัจจุบัน และบ่งบอกถึงอนาคต และยิ่งผลงานออกแบบใดก็ตาม มีนวัตกรรมที่มองไกลถึงอนาคต ก็ยิ่งส่งผลสู่ทางสว่างแห่งความสำเร็จที่ปิดประตูความล้มเหลวได้ทันที
 
          8.งบประมาณ การลงทุน การคืนทุน
          น้ำหนักแห่งความเป็นไปได้และเป็นปัจจัยที่ทำให้ความคิดไม่เพ้อเจ๋อ ต้องตอบโจทย์ข้อนี้อย่างชัดเจน คือ งบประมาณในการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด ผู้ที่ฉลาด คือ ผู้ที่ใช้งบน้อยแต่ได้พลังมหาศาล และควรกำหนดการใช้จ่ายอย่างมีประสิทธิภาพและรอบคอบ ในขณะเดียวกันก็ควรวิเคราะห์ถึงผลลัพธ์ที่ตามมาเมื่อโครงการแล้วเสร็จ ว่าผลกำไรที่เกิดขึ้นเป็นที่พอใจหรือไม่ แต่ในขณะเดียวกัน การเล็งผลสัมฤทธิ์ในเรื่องนี้ก็ต้องสมดุลกับจริยธรรมและองศาเรื่องอื่นไปพร้อมกัน
 
          องศาทั้งหมดเหล่านี้ คือ “วงใน”  วงแรกแห่งองศา 360 องศา ยังมีวงนอกที่กระจายกว้างเข้าไปอีก ในแต่ละโครงการอาจมีจุดเด่น จุดเน้นค่าน้ำหนักที่แตกต่างกันได้ เปรียบเสมือนลายมือของมนุษย์ที่แตกต่างกัน นั่นก็หมายความว่า โครงการต่างๆ ที่มีการวางแผน 360 องศา สามารถหาค่า X ค่าเฉพาะของโครงการขึ้นมาจนเกิดรูปแบบเฉพาะตัวที่ไม่เหมือน ไม่ซ้ำแบบใคร อยู่ที่ว่าจะเน้นองศาใดขึ้นมาเป็นพิเศษ ทั้งในขนาดความกว้างของแต่ละองศา หรือความลึกละเอียดของแต่ละองศา  ติดตามการหาค่า X ในโครงการต่างๆ เพื่อท่านจะได้กำหนดค่า X ของท่าน จนเปิดแนวทางที่ชัดเจนไม่คดเคี้ยวเสียเวลาอีกต่อไป ในรายการ “อยู่สบาย”  ทางสถานีโทรทัศน์เนชั่นแชนแนล สดๆ ทุกวันเสาร์ เวลา 09.30-11.30 น.

.......................................
(หมายเหตุ โครงสร้าง360องศาเพื่อหาค่าXสำหรับการออกแบบโครงการ : คอลัมน์ แต่งร้านให้ได้ล้าน โดย... ผศ.เอกพงษ์ ตรีตรง)