เคลือบ'เมล็ดพันธุ์'ไทยทำ-ลดต้นทุน | คมชัดลึก

 

                         การทำเกษตรกรรมนั้น เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพถือเป็นหัวใจสำคัญเพราะเมล็ดที่ดีทำให้เปอร์เซ็นต์การงอกสูง ช่วยลดต้นทุนการผลิต และทำให้เกิดผลคุ้มค่าทางเศรษฐกิจ ที่ผ่านมาพบว่าเมล็ดพันธุ์มีทั้งโรคและแมลงกัดกิน ซึ่งการป้องกันเกษตรกรจะนำเมล็ดคลุกกับสารป้องกันศัตรูพืช บางครั้งไม่สม่ำเสมอ บวกกับเมล็ดพันธุ์พืชบางชนิดมีขนาดเล็ก การคลุกเองอาจทำให้สูญเสียเมล็ดพันธุ์ที่มีราคาแพงได้

                         จากปัญหาที่เกิดขึ้น รศ.ดร.บุญมี ศิริ ภาควิชาพืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้คิดค้นเครื่องเคลือบและพอกเมล็ดเพื่อลดการสูญเสีย โดยในประเทศไทยการใช้เครื่องเคลือบ เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่นำมาใช้เพิ่มประสิทธิภาพการรักษาเมล็ดพันธุ์ ซึ่งแต่เดิมเป็นการนำเข้าจากต่างประเทศ แต่เครื่องมีความซับซ้อน ขนาดใหญ่ ราคาแพงมาก การทดลองสูตรการเคลือบแต่ละครั้งต้องลงทุนทั้งเมล็ด สารเคลือบในปริมาณมาก ทำให้ไม่คุ้มค่ากับการทดลอง จึงมีแนวคิดผลิตใช้เอง

                         “เมล็ดมะเขือเทศ แตงกวา ถั่วประเภทต่างๆ และเมล็ดดอกไม้ที่นำเข้าจากต่างประเทศ มีราคาสูงเริ่มตั้งแต่แสนบาทขึ้นไป ด้วยเหตุนี้การรักษาเมล็ดพันธุ์จึงเป็นเรื่องสำคัญไม่น้อยไปกว่าการเพาะปลูก และการดูแลรักษา การรักษาเมล็ดพันธุ์มีทั้งการเคลือบด้วยโพลิเมอร์และการพอกโดยนำวัสดุ เช่น ดิน แกลบ หรือขุยมะพร้าวนำมาพอกเมล็ดพันธุ์ขนาดเล็กให้ใหญ่ขึ้น ทดลองคิดค้นทั้งขนาดเล็กและใหญ่ ควบคุมด้วยระบบคอมพิวเตอร์ แผงวงจรไฟฟ้า” รศ.ดร.บุญมี แจง

                         พร้อมยังบอกถึงขั้นตอนการเคลือบและพอกเมล็ดพันธุ์ ว่า เริ่มจากที่เกษตรกรเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์มาแล้วต้องทำความสะอาด จากนั้นนำไปลดความชื้น เพื่อยืดอายุการเก็บรักษาให้นานขึ้น แล้วจึงคัดแยกเมล็ดให้มีขนาดใกล้เคียงกัน จึงเข้าสู่กระบวนการเคลือบหรือการพอกเมล็ดพันธุ์ โดยแบ่งได้ 3 ขั้นตอน เริ่มจากการนำเมล็ดพันธุ์ใส่เข้าไปในเครื่อง จากนั้นพ่นสารโพลิเมอร์เพื่อเคลือบให้ติดผิวเมล็ด

                         ขั้นตอนที่สองใช้สารออกฤทธิ์ในการป้องกันโรค แมลง เชื้อรา หรือช่วยกระตุ้นการงอกให้เพิ่มขึ้น และสารแต่งเติม เช่น การใช้สี เคลือบให้มันวาว มีความเรียบเนียน เพื่อสร้างเอกลักษณ์ให้แก่เมล็ดและบริษัท รวมถึงเป็นการประกันคุณภาพสินค้าว่ามีคุณภาพ จะมั่นใจในคุณภาพเมล็ด ป้องกันการปลอมปน สำหรับสูตรการเคลือบนั้นไม่ตายตัว จะใช้สารทั้ง 3 ตัวนี้ต่างกันขึ้นกับพื้นผิวและขนาดเมล็ดพืช

                         รศ.ดร.บุญมี บอกอีกว่า ตลอดการทดลอง 9 ปี มีเครื่องนวัตกรรมที่ตนเองคิดค้นขึ้นแล้ว 5 รุ่น แต่ละรุ่นมีขนาดที่ต่างกัน โดยเครื่องแรกนั้นมีขนาดใหญ่และไม่สามารถเคลือบเมล็ดได้อย่างที่คิดจึงปรับปรุงให้เหมาะสมกับการใช้งาน ทั้งนี้ เครื่องเคลือบเมล็ดที่นำเข้าราคาเริ่มต้นที่ 1.5 ล้านบาทขึ้นไป ทว่า คนไทยออกแบบและผลิตได้เองในราคา 3 แสนบาท ซึ่งถูกกว่าถึง 5 เท่า

                         "ขณะนี้ได้คิดค้นเครื่องที่มีขนาดเล็กลง เพื่อการใช้งานได้จริง เหมาะกับเกษตรกรรายย่อย โดยเครื่องขนาดเท่าบาตรพระในราคาลงทุนกว่า 1 หมื่นบาท อีกทั้งได้ผลิตเครื่องทั้งขนาดใหญ่ เล็ก ด้วย โดยลักษณะถังผสมเป็นแบบกลมและแบบหกเหลี่ยม เพื่อให้การเคลือบทั่วถึง" รศ.ดร.บุญมี ย้ำ

                         ปัจจุบันมีบริษัทสนใจเครื่องเคลือบเมล็ดข้าวโพดหวานแบบอุตสาหกรรมขนาดย่อม ที่เคลือบได้เร็วมากขึ้นใช้เวลาเพียง 30 วินาที ตั้งระบบอัตโนมัติในการทำงาน เคลือบได้ครั้งละ 2-3 ตันติดต่อกัน เมื่อเคลือบเสร็จสิ้นสามารถนำเมล็ดไปเพาะปลูกได้ ซึ่งถือเป็นการคิดค้นเทคโนโลยีการเคลือบเมล็ดพันธุ์ โดยคนไทยที่ทันสมัยที่สุดในประเทศ

 

 

--------------------

(เคลือบ 'เมล็ดพันธุ์' ไทยทำ ลดต้นทุน - ฝีมือเท่าต่างชาติ : โดย...กวินทรา ใจซื่อ)