นกเปล้าหางพลั่ว | คมชัดลึก

               ภาพนกเขาและนกพิราบที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคย คือนกสามัญประจำบ้านที่ชอบจิกกินเมล็ดข้าวที่หล่นอยู่ตามพื้น แท้จริงแล้วนกในวงศ์นกเขามีหลายชนิดไม่ได้กินเมล็ดพืช แต่กินผลไม้เป็นอาหารหลัก นกกลุ่มนี้อาศัยอยู่ในป่าและมีสีสันสวยกว่าพวกกินเมล็ดพืช นกที่น่าจะรู้จักกันดีคือ “นกเขาเปล้า” หรือเรียกสั้นๆ ว่า “นกเปล้า” ซึ่งส่วนใหญ่มีลำตัวสีเขียวกลมกลืนกับใบไม้ จึงทำให้ได้ชื่อสามัญว่า green pigeons

                นกเปล้าส่วนใหญ่มีสถานภาพตามฤดูกาลเป็นนกประจำถิ่น พบได้ตลอดทั้งปี แต่ในช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ก็อาจมีอาณาเขตหากินที่กว้างขึ้น บางชนิดกระจายลงมาอยู่ระดับความสูงที่ต่ำกว่าเดิม ตัวอย่างที่ชัดเจนของนกที่มีพฤติกรรมอพยพตามระดับความสูง (altitudinal migrant) คือ นกเปล้าหางพลั่ว (Wedge-tailed Green Pigeon) ซึ่งแม้ปกติจะอาศัยอยู่ตามป่าดิบเขา แต่ช่วงนี้ของปีสามารถพบตามป่าต่ำได้ด้วย

                นกเปล้าหางพลั่วเป็นนกเปล้าที่มีขนาดใหญ่ หางยาว จะงอยปากสีฟ้า เพศผู้มีสีส้มเรื่อๆ ที่อก ด้านหน้าของปีกมีสีน้ำตาลแดง และมีสีเทาที่บริเวณท้ายทอย แต่ชนิดย่อย robinsoni ที่พบทางภาคใต้มีลำตัวสีเขียวเข้มกว่า และขนาดตัวเล็กกว่า เพศผู้มีสีน้ำตาลแดงเฉพาะบริเวณหัวไหล่และไม่มีสีส้มที่อก

                ขนคลุมใต้หางของนกเปล้าชนิดนี้แหลมยาวเกือบถึงปลายหาง ลายที่แกนขนสีเขียวเข้ม บนพื้นสีเหลืองนวล เพศผู้มีสีส้มที่ใต้หางด้วย แต่ในสภาพที่แสงไม่เอื้ออำนวยอาจเห็นท้องและก้นเป็นสีขาว ทำให้มักถูกจำแนกชนิดผิดเป็นนกเปล้าท้องขาว (White-bellied Green Pigeon) ซึ่งในประเทศไทยพบได้ยากกว่ามาก

                ตามป่าดิบเขาส่วนใหญ่ นกเปล้าหางพลั่วเป็นนกเปล้าที่พบได้ชุกชุมที่สุด พบได้ตั้งแต่ป่าที่ความสูงอย่างน้อย 600 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีสถานภาพเป็นนกประจำถิ่น แต่ในช่วงฤดูหนาวก็อพยพย้ายถิ่นในระยะสั้นๆ โดยบางส่วนจะลงมาอาศัยอยู่ในป่าที่ระดับความสูงต่ำกว่าช่วงผสมพันธุ์ น่าจะมีพฤติกรรมอพยพตามแหล่งอาหาร เช่น ลูกไม้ และโป่งแร่ธาตุ เช่นเดียวกับนกเปล้าบางชนิดอีกด้วย

                นกเปล้ามักอยู่รวมกันเป็นฝูงในช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ ตามปกติจะไม่รวมฝูงปะปนกันกับนกเปล้าต่างชนิด อย่างไรก็ตาม ขณะหากินก็อาจพบปะปนกันได้เช่นกัน สำหรับนกเปล้าหางพลั่ว บ่อยครั้งพบหากินร่วมกับนกเขาเปล้าธรรมดา (Thick-billed Green Pigeon) ซึ่งเป็นนกเปล้าที่พบมากที่สุดตามป่าทั่วไป

....................................

(นกเปล้าหางพลั่ว : คอลัมน์นกป่าสัปดาห์ละตัว)