
นกยางกรอกพันธุ์จีน
นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกยางกรอกพันธุ์จีน
ในช่วงฤดูร้อน นกส่วนใหญ่จะผลัดขนเข้าสู่ชุดขนฤดูผสมพันธุ์ (Breeding plumage) ที่มีสีสันสวยงามเพื่อดึงดูดเพศตรงข้าม ขนที่มีสีต่างไปอาจฟังดูธรรมดา แต่อวัยวะที่เราอาจนึกไม่ถึงว่าจะเปลี่ยนสีก็เปลี่ยนได้ในนกบางกลุ่ม ที่ชัดเจนที่สุดน่าจะเป็น นกยาง (Heron) ซึ่งมีหนังเปลือยบริเวณใบหน้าสีสันสะดุดตา รวมทั้งสีขา สีปาก หรือแม้กระทั่งสีของม่านตาในชุดขน High breeding plumage ซึ่งเป็นช่วงพีคของฤดูผสมพันธุ์
จริงๆ แล้วแม้นกยางส่วนใหญ่จะมีชุดขนสีสดกว่าเดิมบ้าง แต่มักจะต่างกับชุดขนนอกฤดูผสมพันธุ์เพียงเล็กน้อย ยกเว้นก็เพียง นกยางกรอก (Pond Heron) ที่สีสันเปลี่ยนไปราวกับเป็นคนละชนิดโดยสิ้นเชิง ที่สำคัญคือเราจำแนกชนิดพวกมันได้ก็ต่อเมื่อมันอยู่ในชุดขนฤดูผสมพันธุ์หรือมีร่องรอยของสีขนชุดนี้เท่านั้น
เมื่อนั้นเองที่นกน้ำที่พบชุกชุมที่สุดในแหล่งน้ำทุกประเภทอย่างนกยางกรอกได้รับความสนใจมากขึ้น และเห็นได้ชัดเจนว่า นกยางกรอกพันธุ์ชวา (Javan Pond Heron) จะจำกัดอยู่ตามแหล่งน้ำในที่ราบ โดยเฉพาะที่ราบลุ่มภาคกลางและชายทะเล ที่อยู่นอกเหนือจากแหล่งอาศัยที่ว่ามาล้วนเป็น นกยางกรอกพันธุ์จีน (Chinese Pond Heron) เกือบทั้งหมด จึงไม่น่าผิดถ้าจะพูดว่านกยางกรอกพันธุ์จีนเป็นนกน้ำที่ “โหล” ที่สุด
แต่แม้จะหาง่ายจนนักดูนกไม่ส่องกล้องดู ชุดขนฤดูผสมพันธุ์ของมันก็สวยงามน่าดูมาก หัวและอกเปลี่ยนจากลวดลายสีน้ำตาลที่กลมกลืนกับสภาพแวดล้อมเป็นสีม่วงอมน้ำตาลแดง มีขนเปียยาวที่ท้ายทอย ขนคลุมหลังที่เป็นสีน้ำตาลก็เปลี่ยนเป็นสีดำ ขาของนกบางตัวยังอาจเปลี่ยนสีจากเหลืองเป็นแดงด้วย
นกยางกรอกพันธุ์จีนเป็นนกยางที่ปรับตัวเก่งและกินอาหารได้หลายประเภท ตามปกติมันจะยืนซุ่มหรือย่องหากินตามชายน้ำอย่างช้าๆ เมื่อมีปลาว่ายน้ำเข้ามาใกล้มันจึงจะใช้ปากพุ่งออกไปจับอย่างรวดเร็ว แต่หากน้ำลึกเกินไปมันก็จะใช้วิธีบินหาทำเลที่เหมาะสมแล้วพุ่งลงไปจับปลาในน้ำได้ราวกับ นกนางนวลแกลบ (Tern) นอกจากนี้มันยังชอบหากินอยู่ตามสนามหญ้าหรือกองขยะเพื่อจับไส้เดือน แมลงและสัตว์ขนาดเล็กอื่นๆ กินด้วย
นกยางกรอกพันธุ์จีนทำรังวางไข่ในประเทศจีน ทางเหนือของอินเดียและตอนใต้ของรัสเซียตะวันออก นกทางตอนเหนือจะอพยพลงใต้ในช่วงฤดูหนาว สำหรับประเทศไทยพบได้ทั่วประเทศตั้งแต่ที่ราบไปจนถึงลำธารบนภูเขา นกบางตัวอาจอาศัยอยู่ในเมืองไทยตลอดทั้งปีโดยไม่อพยพขึ้นเหนือ แต่ยังไม่มีรายงานการทำรังวางไข่
...........................
(นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกยางกรอกพันธุ์จีน )