(เตรียม)ลาก่อน'สมุดหน้าเหลือง' | คมชัดลึก

                 ไม่ค่อยแน่ใจนักว่า เมื่อพูดถึง "สมุดหน้าเหลือง" หรือเยลโล่ เพจเจสแล้ว คนในวัยต่ำกว่า 20 ปี จะรู้จักหรือเปล่า แต่สำหรับคนวัยทำงานขึ้นไปแล้ว เชื่อว่าคงนึกออกถึงสมุดรายนามผู้ใช้โทรศัพท์เล่มหนาเทอะทะ พิมพ์ด้วยกระดาษสีเหลือง (เห็นได้ตามร้านค้า หรือตู้โทรศัพท์สาธารณะบางแห่งเมื่อหลายๆ ปีมาแล้ว) รวมถึงบางเล่มที่ความหนาไม่แพ้กัน แต่จัดพิมพ์ด้วยกระดาษบางๆ สีขาว ซึ่งแจกจ่ายไปตามบ้านของผู้ที่ติดโทรศัพท์บ้าน

                 ที่หยิบยกถึงสื่อสิ่งพิมพ์นี้มาเส่าสู่กันฟัง ก็เพราะบังเอิญไปอ่านเจอข่าวต่างประเทศชิ้นเล็กๆ ที่ระบุว่า "เอทีแอนด์ที ยักษ์ใหญ่ที่สุดของวงการโทรคมนาคมระดับโลก ในยุคก่อนที่โทรศัพท์มือถือจะแพร่กระจายเร็วยิ่งกว่าไวรัสนั้น เตรียมเดินหน้าขายหุ้นใหญ่ในธุรกิจสมุดรายนามผู้ใช้โทรศัพท์ ซึ่งรวมถึงสมุดหน้าเหลือง ให้แก่กลุ่มทุน Cerberus Capital Management คาดว่าดีลจะปิดได้ภายในเดือนนี้ โดยมูลค่าซื้อขายอยู่ที่ 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

                  การขายธุรกิจหนึ่งในสื่อสิ่งพิมพ์ยุคดั้งเดิมครั้งนี้ ก็เป็นไปตามกระแส "ขาลง" ของวงจรธุรกิจ ขณะที่มีเสียงจากนักวิเคราะห์รายหนึ่งบอกว่า "ไม่มีตลาดที่แท้จริงเหลือสำหรับสมุดหน้าเหลืองอีกแล้ว"

                  ที่ผ่านมา เอทีแอนด์ที เป็นผู้จัดพิมพ์สมุดโทรศัพท์หน้าเหลือง (เยลโล่ เพจเจส) รายใหญ่สุดในโลก ซึ่งเฉพาะในสหรัฐเพียงประเทศเดียวก็ครอบคลุมการรวบรวมรายชื่อธุรกิจ สินค้า และบริการ ที่เรียบเรียงไว้แบ่งหมวดหมู่ไปตามเล่มถึง 1,250 หมวดหมู่ ถือเป็นสื่อโฆษณารายปี แจกจ่ายฟรีไปตามบ้านเรือน ที่พักอาศัย บริษัท ห้างร้าน และแหล่งธุรกิจต่างๆ ครอบคลุม 22 รัฐ

                  สำหรับในประเทศไทย เรามีสมุดรายนามผู้ใช้โทรศัพท์ ทั้งแบบหน้าขาว และหน้าเหลือง ที่จัดพิมพ์โดยเอทีแอนด์ที เล่มแรกเมื่อปี 2529 ซึ่ง ณ วันนั้นมีจำนวนเลขหมายโทรศัพท์ทั้งประเทศเพียง 5 แสนเลขหมาย (เทียบกับวันนี้แค่เบอร์มือถืออย่างเดียวก็เฉียด 70 ล้านเลขหมาย เกินจำนวนประชากรทั้งประเทศไปแล้ว ไม่นับรวมเบอร์โทรศัพท์พื้นฐานที่เพิ่มขึ้นจากเมื่อปี 2528 ไม่ต่ำกว่า 10 เท่า) ก่อนที่จะถอนตัวออกไปพร้อมกับตัวเลขขาดทุน แล้วให้กลุ่มชินวัตรฯ รับช่วงต่อเมื่อปี 2534

                  และต่อมาเมื่อนวัตกรรมเทคโนโลยีการสื่อสาร นำสื่อที่เรียกว่าอินเทอร์เน็ต และโทรศัพท์มือถือที่ราคาถูกลง กลายเป็นสินค้ามวลชน (แมส) เข้ามาสู่ผู้บริโภคชาวไทย ผู้ดำเนินการธุรกิจสมุดหน้าเหลือง "ไทยแลนด์ เยลโล่เพจเจส" ของไทย ก็ต้องปรับรูปแบบมาเป็นบริการคอลเซ็นเตอร์ ตอบได้ทุกคำถามผ่านเบอร์ 1188 และทำเว็บไซต์ YellowPages.co.th เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถค้นหารายชื่อสินค้าและบริการได้รวดเร็วยิ่งขึ้น จนมาถึงการรีแบรนด์เป็น TYPLive.com และพัฒนาให้รองรับ Mobile version ที่เหมาะกับคนรุ่นใหม่มากขึ้น…

                   นอกจากนี้ ยังมีทางเลือกอื่นๆ ของการสอบถามเลขหมาย ที่ทำให้คนไม่ต้องเสียเวลาเปิดสมุดหน้าเบอร์โทรศัพท์อีกต่อไป ทั้งการโทรผ่าน 1133 (ฟรี) และ 1113 (คิดค่าบริการ แต่มีบริการเพิ่มเติมจากการค้นหาเบอร์โทร) เป็นต้น

                  …นี่คือหนึ่งตัวอย่างของ "นวัตกรรม" คือ ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นได้ แต่ก็สามารถหายไปได้หากไม่มีการปรับตัวให้ก้าวทันโลกที่หมุนอยู่ตลอดเวลา

.............................
(คอลัมน์อินโนเทค : (เตรียม)ลาก่อน'สมุดหน้าเหลือง' โดย...คนชอบเล่า)