นกกาฝากปากหนา | คมชัดลึก

      นกกินผลไม้ (frugivore) และนกกินน้ำหวานดอกไม้ (nectarivore) ต่างมีความสำคัญในการช่วยกระจายพันธุ์พืชในระบบนิเวศ นกบางกลุ่มมีอาหารหลักเป็นทั้งผลไม้และน้ำหวานดอกไม้ คงไม่ผิดหากจะเรียกนกเหล่านั้นว่าเป็นนักปลูกป่าอย่างแท้จริง ขณะนี้มีการจัดประกวดภาพถ่ายประจำงานเทศกาลดูนกเมืองไทยครั้งที่ 11 ภายใต้หัวข้อ “เพราะนกคือนักปลูกป่า” ซึ่งสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (Bird Conservation Society of Thailand) เปิดรับผลงานถึงสิ้นเดือนตุลาคมนี้เท่านั้น

      “นักปลูกป่า” เป็นคำที่ฟังดูยิ่งใหญ่ แต่นกที่ทำหน้าที่นั้นอาจเป็นนกตัวเล็กกะจิดริด เช่น นกกาฝาก (Flowerpecker) ที่ไม่ได้เพียงแค่ทำหน้าที่กระจายเมล็ดพันธุ์ต้นกาฝากเพียงอย่างเดียว นกกาฝากแต่ละชนิดมีปลายลิ้นแตกออกเป็นหลายแฉก ช่วยในการเลียกินน้ำหวานดอกไม้ แม้แต่ชนิดที่มีปากอวบสั้นอย่างนกกาฝากปากหนา (Thick-billed Flowerpecker) ก็สามารถใช้ลิ้นที่มีความพิเศษนี้กินน้ำหวานดอกไม้ป่าได้หลายชนิด

      นกกาฝากปากหนาเป็นนกกาฝากที่มีขนาดตัวค่อนข้างใหญ่ มันมีปากอวบหนาสมชื่อ ไม่เรียวเล็กเหมือนนกกาฝากส่วนใหญ่ ลำตัวด้านบนเป็นสีน้ำตาล อกมีลายสีน้ำตาลจางๆ บนพื้นสีขาวนวล และมีม่านตาสีแดง

      จุดเด่นของนกกาฝากปากหนาคืออุปนิสัยชอบแผ่หางออกแล้วส่ายไปด้านข้างอย่างเป็นจังหวะ พฤติกรรมนี้แทบไม่พบในนกกาฝากชนิดอื่น และทำให้เห็นแต้มสีขาวที่ปลายหางของมันเด่นชัดขึ้น

      นกกาฝากปากหนาเป็นนกประจำถิ่นที่พบบ่อยตามป่าดิบแล้งและป่าเบญจพรรณในระดับความสูงจากน้ำทะเลไม่เกิน 1,500 เมตร รวมทั้งชายป่าหรือแม้แต่ในพื้นที่แห้งแล้งที่มีไม้ยืนต้นขึ้นอยู่ประปราย พบได้ทั่วประเทศยกเว้นที่ราบลุ่มภาคกลาง มักหากินตามเรือนยอดบนต้นไม้สูง นอกจากนี้ยังพบได้ในประเทศเพื่อนบ้าน อนุทวีปอินเดีย และกระจายอยู่ตามเกาะต่างๆ ในฟิลิปปินส์และอินโดนีเซีย

      แม้จะได้ชื่อว่าเป็น “นักปลูกป่า” แต่สัตว์เหล่านี้ก็ไม่อาจดำรงชีวิตอยู่ได้หากป่าไม้อันเป็นทั้งแหล่งอาหารและที่อยู่อาศัยของพวกมันถูกทำลายลงไปอย่างรวดเร็ว ป่าที่อุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งพักพิงของสิ่งมีชีวิตมากมาย และยังเป็นพื้นที่สีเขียวที่คอยดูดซับน้ำในยามที่ฝนมาก คอยให้ความชุ่มชื้นยามฝนแล้ง หากป่าไม้ยังคงถูกทำลายอย่างต่อเนื่อง เราจักต้องได้รับผลกระทบจากภัยธรรมชาติที่รุนแรงหนักหน่วงมากขึ้นในอนาคตอย่างแน่นอน