'เสื่อกกทอมือ'บ้านสำพะเนียง | คมชัดลึก

      หลังว่างเว้นจากการทำนาซึ่งเป็นอาชีพหลักของชาวบ้านสำพะเนียงมาตั้งแต่โบร่ำโบราณ จากนั้นก็หาอาชีพเสริมด้วยการทอผ้าไหมและทอเสื่อกกลายไทยโบราณโดยดัดแปลงมาจากผ้าไหมให้มาอยู่ที่ผืนเดียวกัน ซึ่งเป็นจุดเด่นของเสื่อกกทอมือลายไทยโบราณบ้านสำพะเนียง ต.สำพะเนียง อ.โนนแดง จ.นครราชสีมา ผลิตภัณฑ์ 5 ดาวของจังหวัด

       มะลิ บุญเอก ประธานกลุ่มวิสากิจชุมชนเสื่อกกทอมือลายไทยโบราณบ้านสำพะเนียงย้อนอดีตให้ฟังว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนเสื่อกกลายไทยทอมือนั้น เริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 10 เมษายน 2547 เริ่มจากมีสมาชิกเพียง 37 คน ส่วนใหญ่มีอาชีพหลักคือการทำนา ส่วนการทอเสื่อกกนี้เป็นอาชีพเสริมของชาวบ้านหลังว่างเว้นจากการทำนาโดยทำเพื่อใช้เองในครัวเรือน ซึ่งเป็นอาชีพที่ได้รับการตกทอดมาจากบรรพบุรุษ แต่เมื่อเห็นว่าตลาดมีความต้องการจึงรวมกลุ่มกันทำเป็นกิจจะลักษณะเพื่อเป็นอาชีพเสริมรายได้ของครอบครัวอีกทางหนึ่ง

       "ที่จริงอาชีพทอเสื่อกกที่นี่มีมานานแล้ว ทำกันมาแต่ปู่ย่าตายาย แต่ไม่สวยงามเหมือนทุกวันนี้ จะทำแบบพื้นๆ ธรรมดาๆ เพื่อใช้กันเองในครัวเรือนมากกว่า นอกจากอาชีพทอเสื่อกกแล้ว เมื่อก่อนที่นี่ยังมีอาชีพทอผ้าไหมด้วย แต่ปัจจุบันไม่มีแล้วส่วนใหญ่จะมายึดอาชีพการทอเสื่อกกแทน แต่เพื่อให้ผ้าไหมยังอยู่จึงนำมาทอผสมอยู่ในเสื่อแทน จึงทำให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจต่างจากเสื่อกกทอมือของที่อื่นๆ"

        ประธานกลุ่มคนเดิม เผยต่อว่า สำหรับวัตถุดิบมาทำผลิตภัณฑ์นั้น จะหาได้ทั่วไปและมีการปลูกเพิ่มเติมไว้เกือบทุกครัวเรือน จึงไม่ต้องกังวลว่าจะขาดแคลน ส่วนขั้นตอนการผลิตเริ่มจากนำต้นกกหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "หญ้าราชินี" มาตากแดดให้แห้งแล้วรีดให้เรียบ จากนั้นก็นำมาย้อมด้วยสีจากธรรมชาติ ก่อนจะนำมาทอด้วยลวดลายต่างๆ ร่วมกับผ้าไหม ทำให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่นดูสะดุดตา

        "เสื่อแต่ละผืนจะมีราคาที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับลวดลายคือ จะมีราคาตั้งแต่ 200-600 บาท ขนาด 2X2 เมตร ถ้าราคา 200 จะเป็นเสื่อผืนเรียบไม่มีลวดลาย ส่วน 600 บาทจะมีส่วนผสมด้วยผ้าไหมทอเป็นลวดลายต่างๆ สวยงามมาก เช่น ลายมัดย้อม ลายไทย ลายดอกบัว ฯลฯ ส่วนใหญ่ลูกค้าจะซื้อเป็นของฝากของขวัญมากกว่า ถ้าซื้อไปใช้เองก็จะเป็นพื้นเรียบ"

         ส่วนค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ ประธานกลุ่มระบุอีกว่า บางส่วนได้รับการสนับสนุนจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) สาขาโนนแดง ทั้งในค่าวัสดุอุปกรณ์และหาวิทยากรมาสอนทำลวดลาย รวมทั้งหน่วยราชการในพื้นที่และ อบต.สำพะเนียง ที่ให้ความช่วยเหลือมาโดยตลอด โดยการผลิตนั้นจะทำตามออเดอร์ ถ้าเข้ามามากก็จะจัดสรรให้นำออเดอร์ไปทำที่บ้าน เมื่อถึงกำหนดก็ให้นำมาส่งที่กลุ่มเพื่อให้ความสะดวกแก่สมาชิก เสื่อแต่ละผืนจะใช้เวลาประมาณ 2-3 วัน ส่วนรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายและส่วนหนึ่งหักไว้เข้ากลุ่มแล้วส่วนที่เหลือก็จะเป็นของสมาชิกทั้งหมด ซึ่งสมาชิกแต่ละคนมีรายได้เฉลี่ย 4,000-6,000 บาทต่อเดือน

         "เรื่องการตลาดไม่น่าเป็นห่วง เพราะมีออเดอร์เข้ามาเรื่อยๆ ให้ทำอยู่ตลอด บางช่วงก็นำไปออกงานเทศกาลต่างๆ ทั้งที่กรุงเทพฯ และที่โคราช เพราะสินค้าของเรามีหลากหลายให้เลือก นออกจากเสื่อแล้วยังมีกล่องใส่กระดาษทิชชู แจกันใส่ดอกไม้ประดับ ที่รองแก้วและอีกมากมาย ส่วนลายที่ได้รับความสนใจที่สุดก็คือลายมัดย้อม ลายดอกบัวและลายไทย สนใจโทร.08-5023-5619 มีให้เลือกแบบได้ตามชอบใจ" มะลิกล่าว

         เสื่อกกทอมือลายไทยโบราณบ้านสำพะเนียง นับเป็นผลิตภัณฑ์เด่นแห่งเมืองโคราชที่วันนี้สามารถสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้ชาวบ้านในพื้นที่ได้เป็นอย่างดี