รู้ทัน...อาการปวดหลัง ปวดคอเรื้อรัง | คมชัดลึก

สาเหตุแห่งความปวด
 มาจากทั้งปัจจัยภายในร่างกายและปัจจัยภายนอก
 ปัจจัยภายใน ได้แก่ ความผิดปกติทางพยาธิสภาพของกระดูกสันหลัง อาทิ หมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท กระดูกสันหลังเสื่อม กระดูกสันหลังเคลื่อน กระดูกสันหลังคดงอผิดปกติ มีเนื้องอกที่กระดูกสันหลัง หรือการติดเชื้อของกระดูกสันหลัง
 ปัจจัยภายนอก ได้แก่ กิจกรรมทางร่างกายของผู้ป่วย นอกจากนี้ปัจจัยภายนอกยังอาจเกิดจากท่าทางที่ไม่ถูกต้อง เช่น การนั่งอยู่ในท่าเดิมนานๆ การนั่งหลังไม่พิงพนัก หลังงอ ก้มคอ ทำงานเป็นเวลานาน กิจกรรมเหล่านี้สร้างความเครียดให้กระดูกหลังและคอ เมื่อเกิดขึ้นซ้ำๆ ทำให้กระดูกเสื่อม จนมีอาการปวดหลัง ปวดคอเรื้อรังในที่สุด
 ส่วนอุบัติเหตุที่ส่งผลต่อกระดูกนั้นมีอยู่บ้าง เช่น  เล่นกีฬาบิดแรง จนหมอนรองกระดูกฉีกทันที แต่เกิดขึ้นน้อย บางรายไปพบแพทย์เพราะเข้าใจว่าอาการปวดเป็นเพราะอุบัติเหตุ แต่เมื่อตรวจดูพบว่าความเสื่อมของกระดูกนั้นมีอยู่แล้ว แต่อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นเป็นเหมือนฟางเส้นสุดท้าย ที่ทำให้เกิดอาการปวดตามมา
ปวดอย่างไร
 ผู้ป่วยจะมีอาการปวดจากส่วนใดส่วนหนึ่งก่อน แล้วลามไปยังบริเวณอื่น เช่น ปวดคอร้าวไปยังแขน หรือปวดหลังร้าวลงขา กรณีแบบนี้ต้องรีบไปพบแพทย์ เพราะเป็นสัญญาณว่า เส้นประสาทกำลังถูกรบกวน
ปวดเรื้อรังรักษาได้
 เมื่อพักผ่อนแล้ว รับประทานยาแล้ว ทำกายภาพบำบัดแล้ว อาการปวดก็ยังไม่หาย มีทางเลือกในการรักษาอย่างไร การรักษาอีกหลายวิธี  แต่ 3 วิธีที่จะกล่าวถึงต่อไปนี้ เป็นวิธีการรักษาอาการปวดหลัง ปวดคอเรื้อรังที่ได้ผลดี และยังช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาดำเนินชีวิตประจำวันได้ ใกล้เคียงปกติมากที่สุด
 1.การฉีดยาเฉพาะจุด เพื่อลดการอักเสบ (Local Steriod Injection) เป็นการรักษาอาการปวดหลังเรื้อรังโดยไม่ต้องผ่าตัด เหมาะสำหรับคนไข้ที่รับประทานยา และทำกายภาพบำบัดแล้วอาการไม่ดีขึ้น แต่เมื่อตรวจโดยการเอกซเรย์เอ็มอาร์ไอ แล้วพบว่า สภาพของกระดูกสันหลังยังไม่เสื่อมจนต้องผ่าตัด หลังจากการฉีดยาระงับการอักเสบแล้ว ฤทธิ์ยาจะอยู่ไปได้ 1-3 เดือน และอาจกลับมาปวดใหม่ได้ตลอด หากผู้ป่วยไม่ปรับเปลี่ยนท่าทาง และออกกำลังกายอย่างถูกต้อง
 2.การผ่าตัดกระดูกสันหลัง โดยการส่องกล้อง (Endoscopic Spine Surgery) เป็นการผ่าตัดเพื่อนำหมอนรองกระดูกสันหลังที่มีปัญหาออก โดยใช้กล้องขนาดเล็ก เพื่อลดอาการปวดหลังเรื้อรังอันเนื่องมาจากหมอนรองกระดูกปลิ้นกดทับเส้นประสาท หรือโพรงกระดูกสันหลังตีบทับเส้นประสาท วิธีการนี้ เป็นการผ่าตัดแบบแผลเล็ก ทักษะของแพทย์มีความสำคัญมาก ไม่แพ้เครื่องมือ 
 3. การผ่าตัดเปลี่ยนหมอนรองกระดูกสันหลังเทียม (Artificial Disc Replacement) เป็นการเปลี่ยนหมอนรองกระดูกสันหลังเดิมที่เสื่อม หรือบาดเจ็บ โดยใช้หมอนรองกระดูกเทียม มักจะทำกันที่คอเพื่อป้องกันไม่ให้กระดูกข้อถัดไปเสื่อมเร็วขึ้น เพราะแต่เดิม เมื่อหมอนรองกระดูกสันหลังส่วนคอเสื่อม ก็จะมีการผ่าออก และเชื่อมข้อไว้ด้วยกัน แต่ผลที่เกิดขึ้นคือ ข้อกระดูกชิ้นถัดไปต้องทำงานหนักกว่าเดิม และเสื่อมเร็วขึ้น
 แม้เทคนิคในการรับมือกับความผิดปกติของกระดูกสันหลัง จะได้รับการพัฒนาให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่สาเหตุสำคัญที่ทำให้กระดูกสันหลังเสื่อม จนเป็นที่มาของอาการปวดหลัง ปวดคอเรื้อรัง ยังเป็นเรื่องเดิมๆ คือ ท่าทางที่ไม่ถูกต้อง ภายหลังจากการรักษาผู้ป่วยจำเป็นต้องออกกำลังเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลัง พร้อมกับปรับเปลี่ยนอิริยาบทให้ถูกต้อง เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้อาการปวดกลับมาอีก
นพ.วิวัฒน์ ชวาลภาฤทธิ์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านออร์โธปิดิกส์
โรงพยาบาลไทยนครินทร์
โทร.0-2361-2727