ควบรวมกิจการ"เอเฟท&ทีเฟค"ปั่นราคา"สินค้าเกษตร"เกินจริง | คมชัดลึก

  "เอเฟทเป็นการมองถึงความเป็นธรรมและลดความเสี่ยงของเกษตรกรเรื่องของการค้าขาย ผิดจากหลักการของตลาดทุน ที่มองถึงการพัฒนาทุนเป็นใหญ่ โดยไม่ได้มองถึงเรื่องผลประโยชน์ที่เกษตรกรจะได้รับ"

 นายประสาท เกศวพิทักษ์ ประธานกรรมการตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (เอเฟท) กล่าวถึงเป้าหมายหลักของตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย ระหว่างบรรยายพิเศษแก่ผู้บริหารของสำนักงานกองทุนสงเคราะห์การทำสวยยาง (สกย.) โดยเอเฟทนั้นถือเป็นกลไกสำคัญสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องที่สามารถเข้ามาประกันความเสี่ยงจากความผันผวนของราคาได้ และใช้ราคาเอเฟทเป็นราคาอ้างอิงในการซื้อขายสินค้าทั้งในและต่างประเทศ เนื่องจากประเทศไทยถือเป็นผู้ผลิต ผู้ส่งออกสินค้าเกษตรที่สำคัญของโลก ทำให้เอเฟทสร้างเสถียรภาพด้านราคาโดยสามารถสะท้อนต้นทุนการผลิตในตลาดโลกได้

 "โดยเฉพาะสินค้ายางพารา เป็นตัวอย่างสำคัญของสินค้าในเอเฟทที่สามารถสร้างศักยภาพในการแข่งขันในตลาดโลกและสามารถสร้างบทบาทและอิทธิพลในการกำหนดราคาซื้อขายล่วงหน้า ทำให้ผู้ที่อยู่ในภาคการเกษตรใช้ราคาเอเฟทอ้างอิงการซื้อขายประจำวัน"

 ประธานเอเฟทแจงรายละเอียดต่อว่า วัตถุประสงค์ในการจัดตั้งเอเฟทนั้น จะมุ่งเน้นการให้บริการทางสังคม โดยการจัดให้มีเครื่องมือในการรับรู้ราคาและใช้เป็นกลไกความเสี่ยงจากความผันผวนของราคาสินค้าเกษตร โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นเกษตรกร สหกรณ์การเกษตร ผู้ประกอบการสินค้าเกษตร พ่อค้าคนกลาง หน่วยงานภาครัฐและนักลงทุนเป็นหลัก ซึ่งต่างจากตลาดอนุพันธ์ หรือทีเฟค ที่มุ่งเน้นนักลงทุนในตลาดหลักทรัพย์เป็นหลักและหวังผลตอบแทนจากการเก็งกำไร สุดท้ายเพื่อสนองนโยบายภาครัฐด้านการเกษตร การสร้างรายได้ภาคเกษตรให้มีความมั่นคง อันเป็นผลโดยรวมต่อเศรษฐกิจ

  อย่างไรก็ตาม การนำเอเฟท ซึ่งเป็นตลาดล่วงหน้าในระบบดังกล่าวไปควบรวมกับตลาดอนุพันธ์หรือทีเฟค อาจทำให้กลไกการพัฒนาระบบตลาดสินค้าเกษตรของไทยขาดความต่อเนื่อง ทั้งนี้เพราะตลาดเอเฟทถูกออกแบบให้สามารถส่งมอบรับมอบจริงเพื่อให้ราคาซื้อขายล่วงหน้าสามารถสะท้อนภาวะตลาดซื้อขายจริง (Cash Maket) ซึ่งแตกต่างจากการซื้อขายอนุพันธ์ เช่น ทองคำในทีเฟคที่เป็นสัญญาที่ไม่มีการส่งมอบจริง เพราะไทยไม่ใช่ผู้ผลิต ผู้ใช้หรือผู้ค้าทองคำรายใหญ่ของโลก ราคาซื้อขายล่วงหน้า จึงต้องใช้อ้างอิงจากราคาตลาดจริงที่มีการส่งมอบในต่างประเทศ ซึ่งอาจจะขาดปัจจัยพื้นฐานรองรับ

 นายประสาท ย้ำด้วยว่า การควบรวมอาจจะก่อให้เกิดภาวะราคาสินค้าเกษตรสูงขึ้นจากการเก็งกำไรส่งผลกระทบต่อราคาสินค้าเกษตร ซึ่งเป็นสินค้าหลักของประเทศส่งผลต่อความมั่นคงด้านอาหารเพิ่มภาระให้ผู้บริโภคทั้งในประเทศเองและในโลก ที่สำคัญสินค้าเกษตรที่เป็นสินค้ายุทธศาสตร์อาจไม่ถูกนำเข้ามาซื้อขายล่วงหน้าในทีเฟค ซึ่งเน้นเชิงธุรกิจมากกว่าการพัฒนาภาคเกษตรของประเทศให้มีความเข้มแข็ง ดังนั้นเมื่อสินค้าเกษตรใดไม่สามารถสร้างประโยชน์ในทางธุรกิจและทำกำไรให้แก่องค์กรได้ ในที่สุดก็อาจถูกยกเลิกการซื้อขายได้ ซึ่งอาจถูกมองจากต่างประเทศว่าตลาดสินค้าเกษตรของไทยยังห่างไกลจากการพัฒนาไปสู่ความเป็นสากลและขาดความน่าเชื่อถือได้

 ถึงแม้ว่าในอีกมุมหนึ่งที่สำคัญในการควบรวมเอเฟทและทีเฟคจะเป็นประโยชน์ในการเชื่อมโยงตลาดเพื่อเป็นการเพิ่มฐานลูกค้าให้มากขึ้น และบริษัทสมาชิกของทั้ง 2 องค์กรสามารถนำเสนอผลิตภัณฑ์ได้อย่างหลากหลาย รวมทั้งเพิ่มบุคลากรในตลาดมากขึ้น ดังนั้นการเร่งรัดควบรวมตลาดทั้ง 2 แห่งจะมีผลกระทบต่อภาคเกษตรอย่างแน่นอน

สุรัตน์ อัตตะ