คนไทยสร้างขยะคนละ 69.54 กก./ปี เตรียมเลิกใช้ "ขยะพลาสติก" 4 ประเภท 100 % ในปี 65 | คมชัดลึก

ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 15 ก.พ. 64 ที่ได้มีการเห็นชอบตามที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เสนอแผนลด-เลิกผลิตขยะพลาสติก 4 ชนิด ได้แก่ โฟม ถุงหิ้ว แก้ว และหลอดพลาสติก แบบเด็ดขาดในปี 2565 พร้อมกับตั้งเป้าหมายให้พลาสติก เข้าสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ให้ได้ไม่ต่ำกว่า 50 %  รายละเอียดการลด-เลิกใช้พลาสติกตามแผน Roadmap การจัดการขยะพลาสติก พ.ศ.2561-2573 มีดังนี้ 

ยกเลิกการใช้พลาสติก 4 ประเภท แบบร้อยเปอร์เซ็นต์ ในปี 2565

• ถุงพลาสติกหูหิ้ว แบบบาง ถุงพลาสติกหูหิ้ว ความหนาน้อยกว่า 36 ไมครอน
• กล่องโฟมบรรจุอาหาร กล่องโฟมบรรจุอาหาร ไม่รวมโฟมที่ใช้กันกระแทกในภาคอุตสาหกรรม
• แก้วพลาสติกบาง แก้วพลาสติก ความหนาน้อยกว่า 100 ไมครอน
• หลอดพลาสติก ยกเว้นการใช้กรณีจำเป็น ได้แก่ การใช้ในเด็ก คนชรา ผู้ป่วย เป็นต้น

นำพลาสติกกลับเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน ไม่น้อยกว่า 50% ในปี 2565 ประกอบด้วย

• ถุงพลาสติกหูหิ้วแบบหนา
• บรรจุภัณฑ์ฟิล์มพลาสติกชั้นเดียว
• ขวดพลาสติกทุกชนิด
• ฝาขวด
• แก้วพลาสติก
• ถาด และกล่องอาหาร
• ช้อน ส้อม มีดพลาสติก

โดยมีมารตรการดังนี้ 

1.มาตรการลดการเกิดขยะพลาสติก ณ แหล่งกำเนิด โดยมุ่งเน้นให้ความสำคัญในการป้องกันและควบคุมการเกิดของเสียตั้งแต่ขั้นตอนการผลิต โดยการออกแบบ/ผลิตสินค้าและบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (Eco-design) ลดปริมาณสารพิษในผลิตภัณฑ์ เลือกใช้วัตถุดิบที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม สร้างแรงจูงใจให้ผู้ประกอบการ รับผิดชอบของเสียที่เกิดจากสินค้าของตนเอง 

2.มาตรการลด เลิกใช้พลาสติก ณ ขั้นตอนการบริโภค โดยมุ่งเน้นให้ความสำคัญในการส่งเสริมการบริโภคที่ยั่งยืน โดยเสริมสร้างจิตสำนึกของประชาชนในการบริโภคที่เหมาะสม โดยเฉพาะการลด เลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว ที่มีผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อม และไม่สามารถนำกลับเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)

3.มาตรการจัดการขยะพลาสติกหลังการบริโภค โดยมุ่งเน้นให้ความสำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพการนำขยะพลาสติกกลับมาใช้ประโยชน์เข้าสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ส่งเสริมให้ประชาชนลด และคัดแยกขยะ ส่งเสริมให้มีการนำขยะพลาสติกมาผลิตเชื้อเพลิงขยะ (Refuse Derived Fuel : RDF) การส่งเสริมให้อุตสาหกรรมบางประเภทต้องใช้ซ้ำหรือรีไซเคิลพลาสติก และจัดหาเทคโนโลยีการใช้ประโยชน์จากขยะพลาสติกอย่างมีประสิทธิภาพ

อย่างไรก็ตามข้อมูลจาก GREENPEACE ซึ่ง องค์กรรณรงค์อิสระระดับโลกที่ลงมือทำเพื่อเปลี่ยนแปลงทัศนคติ และพฤติกรรม ปกป้องสิ่งแวดล้อม และส่งเสริมสันติภาพ ระบุว่า   วารสาร Science Advance ระบุว่าปริมาณขยะพลาสติกของไทยอยู่ที่ 4,796,494 ตัน/ปี (หรือราว 69.54 กิโลกรัม/ปี/คน) 

สำหรับประเทศที่มีปริมาณขยะพลาสติกมากที่สุด ได้แก่ 

1. สหรัฐอเมริกา 42,027,215 ตัน/ปี  หรือประมาณ 105.30 กิโลกรัม/คน/ปี 
2.สหราชอาณาจักร 6,471,650 ตัน/ปี หรือประมาณ  98.66 กิโลกรม/คน/ปี 
3.เกาหลีใต้  4,514,186 ตัน/ปี หรือประมาณ 88.09  กิโลกรัม/คน/ปี 
4.เยอรมันนี 6,683,412 ตัน/ปี หรือประมาณ  81.16 กิโลกรัม /คน/ปี 
5.ไทย 4,796,494 ตัน/ปี หรือประมาณ  69.54 กิโลกรัม/คน/ปี 

ปริมาณขยะพลาสติกในประเทศไทย แบ่งตามประเภท 

• ถุงทุกประเภท 1.11 ล้านตัน 
• ขวดพลาสติก 0.40 ล้านตัน 
• แก้ว/กล่อง/ถาดพลาสติก 0.23 ล้านตัน 
• จุกฝาพลาสติก 0.05 ล้านตัน 
• ช้อนส้อมมีดพลาสติก 0.03 ล้านตัน 
• หลอดพลาสติก 0.003 ล้านตัน 
• ตาข่าย แห อวน พลาสติก 0.10 ล้านตัน 
• รองเท้า 0.009 ล้านตัน

ที่มา: ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ 

มูลนิธิ Greenpeach