ซะงั้น "ฉากกั้น" ไม่ช่วยกันติดโควิด แถมอาจเป็นแหล่งแพร่เชื้อแทนอีกด้วย

วันก่อนไปเจอข่าวว่า นักวิจัยสหรัฐฯ เค้าศึกษาเกี่ยวกับละอองฝอย (Aerosol) การไหลเวียนและการระบายอากาศ พบว่า "ฉากกั้น" การกั้นฉากพลาสติกตามสถานที่ต่าง ๆ เช่น ตามร้านอาหาร หรือ ร้านสะดวกซื้อ มันไม่ได้ช่วยป้องกันสักเท่าไร แถมแผ่นพลาสติกพวกนี้จะกลายเป็นแหล่งแพร่เชื้อโควิดด้วยซ้ำ (ลิงก์ข่าวนะ https://nyti.ms/2UBy5g6 คลิกที่นี่) หมอเวร อ่านแล้ว ก็กลัวว่า หลายคนจะไปรื้อฉากกั้นพลาสติกทิ้ง เลยมาอธิบายให้เข้าใจตรงนี้เสียก่อนจะดีกว่า

ขอเล่าเรื่องช่องทางในการแพร่เชื้อโควิดซ้ำอีกรอบก็แล้วกันนะ ปกติแล้วเราจะรับเชื้อได้อยู่ 3 ทางด้วยกัน

1. ติดต่อผ่านละอองฝอยที่เกิดจากการไอจาม (Doplets) ซึ่งละอองพวกนี้จะมีขนาดใหญ่ แล้วถ้าอากาศมันนิ่ง ๆ ก็จะตกลงพื้นเองตามแรงโน้มถ่วงของโรค ส่วนใหญ่มีระยะแพร่กระจายได้ประมาณ 2 เมตร อันนี้มีโอกาสติดง่ายสุด ฉะนั้นทั่วโลกก็เลยรณรงค์เรื่องเว้นระยะห่างนี่แหละ
2. ต่อมาการติดต่อผ่านละอองจากทางเดินหายใจขนาดเล็ก (Aerosol) พวกนี้เกิดได้จากการจามแรง ๆ การตะโกนเสียงดัง รวมไปถึงหัตถการทางการแพทย์ ทั้งการใส่ท่อช่วยหายใจ การดูดเสมหะ การทำฟัน ทำให้เกิดการแพร่กระจายแบบ Airborne โดยละอองพวกนี้จะฟุ้งได้ไกลและอยู่ในอากาศได้นานกว่า
3. อันสุดท้าย การต่อติดต่อผ่านผิวสัมผัสที่ปนเปื้อนเชื้อ (Contaminated Surfaces) อันนี้ก็เบสิคเลย ที่มือเราเผลอไปจับเชื้อตามสถานที่ต่าง ๆ แล้วเผลอเอามาลูบหน้า แคะตา แคะจมูก ไม่ว่าทำอะไรก็ตามที่เผลอเอาเชื้อไปโดนเยื่อบุต่าง ๆ ก็ทำให้เราเสี่ยงรับเชื้อได้ทั้งสิ้น

แต่การสวมหน้ากากอนามัยให้ถูกวิธี จะช่วยลดการแพร่กระจายทั้ง 3 แบบ ลงได้เป็นอย่างมาก อย่างที่เค้ามีการวิจัยกันว่า กรณีคนที่ติดเชื้อไม่สวมหน้ากากจะมีโอกาสแพร่เชื้อสู่คนอื่นมากกว่า 70% แต่ถ้าคนติดเชื้อสวมหน้ากาก โอกาสแพร่เชื้อใส่คนปกติไม่ถอดหน้ากากจะลดลงเหลือ 5% และจะลดโอกาสติดเชื้อลงเหลือแค่ 1.5% เท่านั้นถ้าสวมหน้ากากทั้งคู่

กลับมาที่ ฉากกั้น พลาสติกที่เราใช้กันอยู่นั้น มันไม่มีประโยชน์อย่างที่ตกใจกันหรือเปล่า บอกเลยว่า ไม่ขนาดนั้นหรอก เพราะถ้าสวมหน้ากากทั้งคู่มันกันได้มากแน่นอน แต่ถ้าไม่สวมหน้ากาก เช่น ตอนนั่งกินข้าวในร้านอาหาร ไอ้เจ้าฉากกั้นแบบนี้มันก็ยังสามารถกันละอองขนาดใหญ่ที่เกิดจากการไอจามได้อยู่นะ

แต่ถ้าเป็นห้องแอร์ พวกละอองฝอยขนาดเล็ก ฉากกั้น แบบนี้มันอาจไม่ช่วยป้องกันสักเท่าไร เผลอ ๆ ถ้าไม่ทำความสะอาดให้ดี อาจเพิ่มโอกาสให้คนที่มาใช้งานต่อติดเชื้อง่ายขึ้นด้วยซ้ำ เพราะฉากกั้นเหล่านี้ จะไปปิดกั้นการระบายอากาศ แทนที่เชื้อจะถูกถ่ายเทออกไปตายข้างนอกได้บ้าง ก็จะวนอยู่ในฉากกั้นแทน ถ้าคนนั่งก่อนหน้าติดเชื้อแล้วเผลอจามแฟร่ดใส่ฉากกั้นเอาไว้ คนมาใช้ต่อก็มีโอกาสเสี่ยงที่จะติดได้นั่นเอง

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมที่บอกด้วยนะ ถ้าตรงนั้นมันร้อนมากหรือเป็นเอาท์ดอร์อากาศแบบบ้านเรา เชื้อก็อาจอยู่ได้ไม่นานเท่าไหร่ แป็ปเดียวก็แห้งตายเองตามธรรมชาติแล้ว อย่าว่าแต่ไวรัสเลย คนเองก็อยู่ไม่ได้เหมือนกัน นั่งกินข้าวเอาท์ดอร์แป็ปเดียวจั๊กเราก็เปียกซ่กแล้ว 555+