นิ่วในสัตว์ฟันแทะ | คมชัดลึก

 

                        สัตว์ฟันแทะ หรือสัตว์ในตระกูล Rodents อันได้แก่ หนูถีบจักร หนูแรท หนูแฮมสเตอร์ หนูแกสบี้ หรือหนูเควี่ หรือหนูตะเภา ชินชิลล่า และแม้แต่กระรอก ฯลฯ ล้วนถูกนำมาเป็นสัตว์เลี้ยงในยุคนี้อย่างมากมายแพร่หลาย ทำให้ตลาดสัตว์เลี้ยงชนิดพิเศษเหล่านี้ขยายตัวกว้างขวาง บางครั้งถึงกับจัดหมวดสัตว์พวกดังกล่าวเป็นสัตว์เลี้ยงพกพา หรือสัตว์เลี้ยงฉบับกระเป๋า เนื่องจากมาจากศัพท์ภาษาฝรั่งเศสที่เขาขนานนามพวกมันว่า “Pocket Pet”

 

                        โรคภัยไข้เจ็บจึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ และเจ้าของก็ต้องรู้จักไว้เพื่อการป้องกันและรักษาอย่างทันท่วงที ซึ่งโรคหนึ่งที่พบได้พอควรในสัตว์ฟันแทะก็คือ “นิ่ว” ในกระเพาะปัสสาวะ

 

 

                        อาการสำคัญที่ทำให้คุณต้อง “เอะใจ” นึกถึงนิ่วก็คือ

 

 

                        - ฉี่ลำบาก เบ่งๆ หยุดๆ จนถึงฉี่ไม่ออก เบ่งจนตัวเกร็งก็ยังฉี่ไม่ออก

 

                        - ฉี่บ่อยๆ ฉี่กะปริบกะปรอย สะเปะสะปะทีละนิดละหน่อย

 

                        - กินน้ำบ่อยครั้ง ถี่ขึ้นกว่าปกติ

 

                        - ฉี่เป็นเลือดจากจางๆ จนเป็นเลือดสดๆ

 

                        - เบ่งฉี่จนตัวโก่ง เกร็ง สั่นเทิ้ม

 

                        - ซึม เบื่ออาหาร ร่างกายผ่ายผอมลง

 

                        - ตัวเหี่ยว หนังไม่ยืด และหดตัวกลับเพราะขาดน้ำ

 

 

                        หากพบอาการข้างต้นละก็พาน้องหนูของคุณไปพบคุณหมอเพื่อการตรวจยืนยันอย่างละเอียดต่อไปโดยคุณหมอจะใช้การคลำบริเวณหน้าท้อง น้องหนูบางตัวอาจไม่ยอมเพราะเจ็บ แต่อาจคลำพบก้อนนิ่วในกระเพาะปัสสาวะได้ง่าย ยังไม่พออาจต้องฉายเอกซเรย์เพื่อยืนยันรูปร่างลักษณะและขนาดของก้อนนิ่วรวมถึงตำแหน่งว่าอยู่ ณ ส่วนใดของระบบทางเดินปัสสาวะ ร่วมกับการตรวจฉี่เพื่อบอกว่าเป็นก้อนนิ่วที่เกิดจากสารใด ? ส่วนใหญ่แล้วเป็นแคลเซียม คาร์โบเนต หรืออาจพบว่ามาจากเกลือ แคลเซียมอื่นก็ได้

 

 

                        เหตุโน้มนำให้เกิดนิ่วในหนูเหล่านี้คือ

 

 

                        - อาหารที่มีระดับของแคลเซียมที่ย่อยสลายได้สูงมากๆ

 

                        - อาหารที่มีผลต่อฉี่ที่ทำให้เป็นกรด หรือด่างสูง

 

                        - เกิดกระเพาะปัสสาวะนำมาก่อนอย่างเรื้อรัง

 

                        - กินน้ำน้อยไป (ขาดน้ำ)

 

                        - อ้วน ขาดการออกกำลังกาย

 

                        ฯลฯ

 

 

                        การป้องกันอาจทำได้โดยเพิ่มพืชผักสดหลากหลาย จัดน้ำกินให้เพียงพอ ปรับสูตรอาหารใหม่ ฯลฯ แต่ก็มีพืชบางอย่างที่ควรให้กิน เช่น กะหล่ำ ผักโขม ผักมีสีใบเขียวเข้ม ฯลฯ สำหรับหนูตะเภาหรือแกสบี้การให้วิตามินซีกินจะช่วยให้ฉี่เป็นกรดสูงขึ้น ป้องกันการเกิดนิ่วได้ครับ

 

                        ส่วนตัวที่ตรวจพบว่ามีก้อนนิ่วแล้วละก็ผ่าตัดเอาออกก็หายได้ครับ!

 

 

 

 

--------------------------

 

(พิชิตปัญหาสัตว์เลี้ยง : นิ่วในสัตว์ฟันแทะ : โดย ... รศ.นสพ.ปานเทพ รัตนากร)