ศิลป์แห่งแผ่นดิน - อุดมการณ์และจิตวิญญาณ ครู ศิริพร
ทุกท่านคงจดจำนาม ครูจูหลิง ได้ นามนี้ได้สร้างแรงกระเพื่อมไหวขึ้นในจิตใจผู้คนให้หันมามองครูผู้อุทิศตนทุ่มเทให้งานที่ตนรักอย่างไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย ทั้งกาย ใจ สติ ปัญญา และจิตวิญญาณ
หลังจากที่สังคมได้สูญเสียครูจูหลิงไป วงการศึกษาไทยได้ก่อเกิดรางวัล “ยอดครูผู้มีอุดมการณ์” ในโครงการตามรอยเกียรติยศครูผู้มีอุดมการณ์ และจิตวิญญาณครู (ถึงปัจจุบันเป็นปีที่ 5)
ปีที่ผ่านมาเรามีครูผู้ได้รับยกย่องตามรอยครูจูหลิง 4 ท่าน จาก 4 ภาค ทั่วประเทศ ครูศิริพร หมั่นงาน คือหนึ่งในสี่
ปัจจุบัน ครูศิริพร เป็นครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนบ้านอ้ายคง อ.เทพสถิต จ.ชัยภูมิ เป็นหัวหน้าคณะวิจัยภาษา-วัฒนธรรม ท้องถิ่นญัฮกุร เป็นนักพัฒนาสังคม
ญัฮกุร คือนามชาติพันธุ์ “มอญโบราณ” มีวัฒนธรรม มีภาษา (พูด) ของตนเอง นาม ญัฮกุร มีความหมายว่า “ชาวบน” ตั้งรกรากอยู่ดินแดนที่ราบสูงโคราช บริเวณรอยต่อจ.ชัยภูมิ นครราชสีมา และเพชรบูรณ์ นับแต่ครูศิริพรได้มาทำหน้าที่แม่พิมพ์ของชาติที่โรงเรียนบ้านอ้ายคง คุณครูไม่เคยย้ายหนีความทุรกันดารไปไหน ยังคงอยู่กับเด็กๆ ของเธอ ยังอยู่กับชาวบ้าน กับชุมชน จนปัจจุบันก็ร่วม 3 ทศวรรษ
นอกเหนือจากภารกิจหลักของคนเป็นครู ครูศิริพรยังได้ใช้เวลาเรียนรู้ และรวบรวมภาษาญัฮกุร โดยใช้อักษรภาษาไทยบันทึกตามการออกเสียงของเด็กๆ และผู้ใหญ่ชาวญัฮกุร
สบายดีหรือ = ซะบายฮนัมเพอ
กินข้าว = จาโปง
อร่อยจัง = ม็อบ ทนัด
นับหนึ่งถึงสิบ = ม่วย บาร ปิ ปัน ชน ตเรา ฮึมป็อฮ ฮึนจาม ฮึนจีด จัช เป็นต้น
จนกระทั่งปี พ.ศ. 2539 ทางศูนย์ศึกษาและฟื้นฟูภาษา-วัฒนธรรมในภาวะวิกฤติ สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบท มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ได้เข้ามาร่วมศึกษา ชำระ รวบรวม จัดระบบการถ่ายโอนภาษา จนสามารถบันทึกภาษาพูด “ญัฮกุร” ไว้อย่างถูกหลักการทางภาษาศาสตร์
ภาษา “ญัฮกุร” เป็นภาษาที่เกี่ยวเนื่องกับภาษามอญโบราณ สมัยทวารวดี และไม่พบผู้พูดภาษานี้ในที่อื่นใดในโลก จึงนับว่าการริเริ่มของครูศิริพร คือ ก้าวแรกที่ยังผลให้ภาษาญัฮกุร ไม่สิ้นสูญ ทั้งยังสามารถดำรงอยู่อย่างมีความหวังที่จะฟื้นฟูไปพร้อมกับวัฒนธรรมอันเป็นวิถีชีวิตของชาวมอญโบราณกลุ่มนี้ โดยครูศิริพรยังเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในโครงการที่ตั้งขึ้นเพื่ออนุรักษ์ และฟื้นฟู ภาษา-วัฒนธรรมชาวญัฮกุร ที่กำลังขึ้นรูปก่อร่างขึ้นในชุมชน
ผมมีโอกาสได้พบ และสนทนากับคุณครูศิริพร เพียงชั่วเวลาเล็กน้อยใน 2 วัน ที่งานศิลปหัตถกรรมระดับชาติ (จัดโดย สพฐ.) โดยคุณครูมีน้ำใจมาช่วยงานกิจกรรมการแสดงดนตรีของครูภูมิปัญญาไทย และครูในพื้นที่พิเศษ ผมรู้สึกชื่นชมยินดีที่ได้รู้จัก นอกจากยินดีแล้วยังปรีดา แถมปราโมทย์ ที่วงการศึกษาไทยยังมีบุคลากรที่ทุ่มเทชีวิต เพื่ออนาคตการศึกษาของเด็กๆ และยังอุทิศชีวาเพื่อดำรงรักษาพัฒนาคุณค่า แห่งศิลปวัฒนธรรม อย่างมีวิสัยทัศน์ ก้าวไปข้างหน้าอย่างเคารพ รากเหง้า ภูมิปัญญาบรรพชน
ด้วยความรู้สึกส่วนตัว ขอใช้กาลเทศะนี้ แสดงความคารวะแด่ครูศิริพร หมั่นงาน “ยอดครูผู้มีอุดมการณ์”
"ศักดิ์สิริ มีสมสืบ"