
คมเคียวคมปากกา - ตลาดลูกทุ่งลาว (4)
ตอนท้ายของวันพุธที่แล้ว ผมได้ทิ้งท้ายเรื่อง "ขนบลูกทุ่งลาว" ที่ยังยึดแนวเพลง "ฝากรักฝากสถานที่" จึงทำให้เพลงฮิตติดตลาด ต้องขึ้นต้นชื่อเพลงว่า "สาว" เป็นส่วนใหญ่
อย่างเพลงที่ได้รับความนิยมในปลายปีนี้คือเพลง "สาวกฎหมาย" และ "สาวเมืองงอยคอยฮัก" ขับร้องโดย "แสงมะนี" นักศึกษาโรงเรียนศิลปะการแสดงฯ ที่โด่งดังมาจากเพลง "สาวพันไซ"
อีกด้านหนึ่ง กระทรวงแถลงข่าวและวัฒนธรรม ในฐานะผู้กำกับดูแลงานศิลปวัฒนธรรมของชาติ จะเป็นตรวจเนื้อหาคำร้อง และทุกภาพในเอ็มวีเพลงอย่างละเอียด หากเพลงใดหรือภาพใดมีเนื้อหา "บั่นทอนทำลายวัฒนธรรมประเพณี" จะถูกห้ามเผยแพร่โดยทันที
หากใครซื้อแผ่นวีซีดีเพลงลูกทุ่งลาวใหม่ๆ มาชม จะพบว่า แดนเซอร์สาวจะนุ่งซิ่นสวยๆ โชว์ลีลาเต้นตามจังหวะเพลง ดูแล้วก็สวยงามดี
แต่การแสดงสดหน้าเวที แดนเซอร์สาวจะเปลี่ยนมานุ่งกระโปรงเหมือนแดนเซอร์ลูกทุ่งไทย และเป็นอย่างนี้มาหลายสิบปีแล้ว
พูดถึงการแสดงสด ก็อยากเล่าเรื่อง "ธุรกิจดนตรีลูกทุ่งลาว" ที่มีความคึกคักในระดับที่เหมาะสมกับสังคมลาว ซึ่งมีวงดนตรีขนาดใหญ่อยู่ไม่กี่วง
14-15 ปีที่แล้ว วงดนตรีลูกทุ่งที่ได้รับการว่าจ้างไปแสดงตามงานบุญงานเลี้ยงคือ วงหนุ่มโพนโฮง ซึ่งปัจจุบันกลายเป็น วงหนุ่มโพนโฮง 2 หลังจากนักร้องนำ "แสงเดือน" หรือ "จินตหราเมืองลาว" เดินทางไปใช้ชีวิตใหม่ที่สหรัฐเมื่อสิบปีก่อน
สำหรับชั่วโมงนี้ วงลูกทุ่งหมายเลขหนึ่งคือ "หนุ่มโกสิน" ของสามอ้ายน้อง "โกสิน-บุนเกิด-ดาวเพ็ด" แห่งตระกูล "หนูห่วง"
เชื่อว่าคนไทยที่เคยไปซื้อวีซีดีเพลงลาว คงคุ้นหน้าคุ้นตาสามอ้ายน้องแห่งวงดนตรีหนุ่มโกสิน โดยเฉพาะ ดาวเพ็ด นักร้องต้นฉบับเพลง "เซิ้งหอยจี่แกล้มเหล้า" ที่แกรมมี่ซื้อลิขสิทธิ์มาให้ พี สะเดิด ร้องในชื่อใหม่ "จี่หอย"
สามอ้ายน้องเป็นชาวบ้านนาวาง แขวงคำม่วน โดยอ้ายใหญ่ "โกสิน" ได้ก่อตั้งวงดนตรี "หนุ่มโกสิน" เมื่อ 16 ปีที่แล้ว
ต่อมา "บุนเกิด" โด่งดังจากเพลง "สาวสีเมือง" วงหนุ่มโกสิน จึงกลายเป็นวงดนตรีชั้นนำของประเทศไปทันที และจากวันนั้นถึงวันนี้ หนุ่มโกสินเดินสายเปิดทำการแสดงเกือบครบทุกแขวงแล้ว
ปัจจุบัน วงหนุ่มโกสิน มีนักร้อง นักดนตรี แดนเซอร์ และเด็กคอนวอย มากกว่า 140 ชีวิต
ราคาค่าจ้างวงหนุ่มโกสินสูงที่สุดในเมืองลาว โดยราคาในเขตนครหลวงและแขวงใกล้เคียงคืนละ 20 ล้านกีบ และแขวงห่างไกลก็คืนละ 30 ล้านกีบ (270 กีบเท่ากับ 1 บาท)
ขณะที่หนุ่มโกสิน มีต้นทุนในการแสดงแต่ละคืน เฉลี่ยคืนละ 12 ล้านกีบ ด้วยเหตุนี้ หนุ่มโกสินจึงมีวงแบบ "มินิคอนเสิร์ต" ไว้รองรับเจ้าภาพที่มีเงินค่าจ้างจำกัด
วงดนตรีลูกทุ่งอีกวงหนึ่งที่มีชื่อเสียงอยู่ภาคกลางของลาวคือ วงหนุ่มลาดชะวง นำโดย บุนค้ำ สิดทิเดด นักร้องที่เคยทำยอดขายเทปสูงสุดของประเทศเมื่อ 15 ปีที่แล้ว
เพลง "สาวบ้านเกิน" และ "ชีวิตทหาร" เป็นเพลงสร้างชื่ออย่างเหลือเชื่อ ส่งผลให้บุนค้ำก้าวขึ้นเป็นนักร้องหัวแถวเคียงคู่บุนเกิด
บุนค้ำเคยรับราชการทหารอยู่ในนครหลวง แต่ปัจจุบันได้ย้ายไปทำงานที่แขวงสะหวันนะเขต พร้อมกับจัดตั้งวงหนุ่มลาดชะวง รับงานแสดงทั่วไป
ส่วนทางลาวใต้ จะมีวงดนตรีหมอลำมากกว่าทางเวียงจันทน์ เพราะได้รับอิทธิพลการขับลำจากหมอลำอีสานค่อนข้างมาก
สามสี่สัปดาห์ที่ผมเล่าเรื่องจากตลาดเพลงลูกทุ่งลาว คงทำให้ผู้อ่านได้เห็นภาพตลาดเพลงบ้านพี่เมืองน้อง ซึ่งอยู่ใกล้กันแค่น้ำโขงกั้น
บางทีที่เราใกล้กันเกินไป ก็ทำให้มองข้ามบางเรื่องของเพื่อนบ้านไปอย่างน่าเสียดาย
"บรรณวัชร"