รู้ทันกฏหมาย - ยึดทรัพย์บังคับคดี | คมชัดลึก

  การบังคับคดีก็มีความหมายให้เข้าใจได้อยู่แล้ว  เมื่อมีคดีไปถึงศาลก็ต้องมีการตัดสินว่าใครผิดใครถูก  ในทางแพ่ง ก็จะเป็นการเรียกร้องทวงสิทธิกัน  หากโจทก์ชนะคดี ก็หมายความว่าศาลพิพากษาให้จำเลยชำระหนี้หรือจ่ายเงินหรือกระทำการใดๆ ตามที่ฟ้องเรียกร้องมา

 ชนะกันไปหลายศาลจนคดีถึงที่สุดแล้ว ปรากฏว่าจำเลยทำเฉยไม่สนใจ  แพ้คดีแต่ไม่จ่าย หรือไม่ทำตามที่ศาลมีคำพิพากษาสั่งมาซะอย่าง จะทำไม 

 โจทก์ที่ชนะคดีจึงยังมีภาระที่จะต้องบังคับให้จำเลยทำตามคำตัดสินของศาลต่อไป  ซึ่งเป็นกระบวนการที่เรียกว่า การบังคับคดีฟ้องร้องก็มักต้องให้ทนายมาดำเนินการให้เพราะเขารู้กฎหมายมากกว่าเรา เช่นเดียวกับการบังคับคดีที่ไม่จำเป็นต้องมีทนายก็ทำได้เอง  โดยต้องไปดำเนินการที่สำนักงานบังคับคดี เป็นคนละส่วนกับงานศาล  และต้องวานเจ้าพนักงานบังคับคดีเพราะเขามีอำนาจตามกฎหมายในการบังคับให้เป็นไปตามที่ศาลตัดสิน 

 ก่อนเรื่องจะไปถึงตรงนั้นได้ก็ต้องยื่นขอให้ศาลตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดีและออกหมายบังคับคดีเสียก่อน  จากนั้นเจ้าพนักงานจะดำเนินการบังคับให้จำเลยชำระหนี้หรือทำตามที่ศาลพิพากษา 

 ถ้าเราไม่อยากทำเองก็สามารถมอบอำนาจให้ใครไปทำแทนก็ได้  แต่ก็อีกนั่นแหละส่วนใหญ่ก็จะให้ทนายดำเนินการ 

 ขั้นตอนทางเอกสารและการประสานงานกับเจ้าหน้าที่ก็มีอยู่  เป็นหน้าที่ของฝ่ายโจทก์ที่จะต้องแจ้งเจ้าพนักงานว่าจำเลยมีทรัพย์สินอะไรให้ยึดหรือไม่  เขาไม่มาสืบทราบให้เราเสียที่ไหน  หากจำเลยไม่มีอะไร  ก็ไม่รู้จะบังคับกับอะไรเหมือนกัน

 เมื่อรู้ว่าทรัพย์อยู่ไหน  เจ้าพนักงานก็จะทำการปิดหมายยึดทรัพย์นั้นไว้  ไม่ว่าจะเป็นที่ดิน รถยนต์หรือว่าข้าวของอย่างอื่นที่เป็นของจำเลย  จากนั้นก็จะประกาศขายทอดตลาดได้เงินเท่าไหร่ก็เอามาชำระหนี้ให้โจทก์ไป ขาดอีกเท่าไรก็ตามหาทรัพย์ที่จะยึดกันต่อไป ภายในอายุความ 10 ปี

 ถ้าเป็นเงินฝากในบัญชีหรือรายได้ที่กฎหมายให้บังคับคดีได้  ก็ใช้วิธีอายัดเอาไว้แล้วให้คนที่จะจ่ายหรือธนาคารจัดส่งเงินมาให้เจ้าพนักงานเพื่อนำมาจัดการให้โจทก์มารับไป

 แต่ถ้าเป็นเรื่องอย่างอื่น เช่น ฟ้องขับไล่ให้ออกไปจากที่ดิน หากจำเลยกอดเสาเรือนไว้แน่นไม่ยอมออกไป การบังคับคดีจะใช้วิธีอุ้มไม่ได้  แต่ขอให้ศาลออกหมายเรียกมาศาลและสั่งให้ทำตามภายในกี่วันได้ หากยังดื้อแพ่งต่อไป ศาลอาจออกหมายจับตัวมาบังคับให้ทำได้อีกด้วย

 การบังคับคดีเป็นเรื่องที่โจทก์ก็ไม่อยากให้เกิดเพราะมีทั้งค่าธรรมเนียมและเวลาที่ต้องเสียเพิ่มขึ้นจากการฟ้องคดี  จำเลยที่คิดจะหนีหรือหลบเลี่ยงก็ยาก  หากยักย้ายทรัพย์เพื่อไม่ถูกบังคับคดีก็มีเสี่ยงต่อข้อหาทางอาญาได้อีกด้วย

 เป็นจำเลยที่พ่ายแพ้ก็ต้องรับผลของคำตัดสินของศาล  การขัดขืนในชั้นบังคับคดี  เจ้าหน้าที่ก็เป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย  ขัดคำสั่งศาลเข้าไปอีกเมื่อไหร่ คุกตะรางก็รอรับไว้อีก 

 แพ้แค่นี้ดีกว่า หาทางตั้งต้นใหม่ห่างไกลถูกบังคับคดีคือวิธีที่ดีที่สุดของจำเลย

"ศรัณยา ไชยสุต"