5 ผลงานในดวงใจ "หม่อมน้อย" ฝากไว้ลายเส้นชัดเจน ไม่บอกก็รู้ใครกำกับการแสดง

หลายคนคงจำกันได้ ไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานแค่ไหน ถึงแม้ว่าวันนี้ วงการบันเทิงไทย และวงการภาพยนตร์ไทย จะต้องสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก และบรมครูของใครหลายๆคนไป อย่าง "หม่อมน้อย" หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล ในเมื่อคืนช่วงกลางดึก ผู้สื่อข่าวได้รับแจ้งจากทางครอบครัวว่า บรมครูแห่งวงการบันเทิงไทย ถึงแก่กรรม เวลา 22.20 น. วันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2565  ด้วยโรคมะเร็งปอด  ด้วยอายุ 68 ปี 

ส่วนหากจะกล่าวถึงผลงานสร้างชื่อ ที่เป็นลายเส้นเฉพาะของตัว ของ "หม่อมน้อย" ที่เปิดรสชาติใหม่ให้วงการหนังไทยมาแล้วหลายเรื่อง และทำให้อุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทยทรงคุณค่า และหมุนเวียนเศรษฐกิจให้คึกคักเสมอ ก็คงจะไม่พูดถึง 4-5 เรื่องนี้ไม่ได้ เช่น ภาพยนตร์ชั่วฟ้าดินสลาย  อุโมงค์ผาเมือง อันดากับฟ้าใส หรือ จันดารา ปฐมบท 2555 และ ปัจฉิมบท 2556

เริ่มกันที่ ภาพยนตร์เรื่อง อันดากับฟ้าใส เป็นภาพยนตร์ไทยที่ออกฉายเมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2540 โดยแกรมมี่ฟิล์ม กำกับโดย หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล นำแสดงโดย สินจัย หงษ์ไทย, พงษ์พัฒน์ วชิระบรรจง ,ชลธิชา นวมสุคนธ์ และ อนันดา เอเวอร์ริ่งแฮม

ซึ่ง เป็นภาพยนตร์แจ้งเกิดในวงการบันเทิงให้กับ "จอย ชลธิชา นวมสุคนธ์" กับ "อนันดา เอเวอร์ริ่งแฮม" เป็นอย่างมากทีเดียวสำหรับภาพยนตร์เรื่องนี้ แม้ตอนนี้ผ่านมา 25 ปี แฟนๆยุค 90 เข้ามายกมือรัวๆว่าเกิดทัน เรียกได้ว่ายี่สิบกว่าปี ยังจำได้ไหม

โดยเรื่องย่อคร่าวๆ อันดามัน เป็นเด็กหนุ่มผู้รักธรรมชาติโดยเฉพาะท้องทะเล วันหนึ่งเขาได้ช่วย ฟ้าใส ซึ่งกำลังจะจมน้ำด้วยการผายปอด จนทำให้ทั้งคู่เกิดความรู้สึกพิเศษต่อกัน แต่ เมธินี แม่ของฟ้าใสกลับคิดว่าทั้งคู่มีอะไรเกินเลยกัน มากกว่าความเป็นเพื่อน ทำให้ สมบัติ พ่อของอันดามันต้องเข้ามาช่วยเหลือลูกชาย ความวุ่นวายจึงเกิดขึ้นจากมุมมองความรักที่แตกต่างกันของคนสองวัย  และ จัดฉายในระบบฟิล์ม 35 มม.

เรื่อง่อมา ที่หลายคนคงจำกันได้ เพราะกระแสตอนนั้น ดีมากๆ ก็คือ "ชั่วฟ้าดินสลาย"  จากวรรณกรรมสุดอมตะ สู่ภาพยนตร์โศกนาฏกรรมรักอันยิ่งใหญ่ ละเมียดฝีมือการกำกับในรอบกว่าทศวรรษโดย “หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล”  ทุ่มเทพลังการแสดงอันเหนือชั้นจากทีมนักแสดงแถวหน้า กับบทบาทที่ลึกซึ้งที่สุดในชีวิตของ  “อนันดา เอเวอริงแฮม | เฌอมาลย์ บุญยศักดิ์ | ธีรพงศ์ เหลียวรักวงศ์” ดำดิ่งสู่ห้วงรักและตัณหา เมื่อ 16 กันยายน ปีนั้น

การดำเนินเรื่องของภาพยนตร์เรื่องนี้จะง่ายต่อการเข้าใจของผู้ชมในทุกระดับ โดยผู้ประพันธ์ได้หยิบยก “การเป็นชู้” ระหว่าง “อาสะใภ้” และ “หลานชาย” ซึ่งเป็นหนุ่มสาวในวัยที่บูชา “ความรัก” เหนือสิ่งอื่นใด และได้ทำลายกรอบประเพณีศีลธรรมอันดีงามจนต้องพบกับหายนะอย่างแสนสาหัส โดยแทรกประเพณีและวัฒนธรรมอันสูงส่งของชาวล้านนาในอดีตให้ปรากฏในจอภาพยนตร์อย่าง “สมจริง” และ “ถูกต้อง” ตามประเพณีนิยมในสมัยนั้น  เป็นการดำเนินเรื่องที่ถูกนำมาใช้ในภาพยนตร์ชีวิตรัก 

ขอบคุณภาพแห่งความทรงจำ : sahamongkolfilm

ต่อกันด้วยเรื่องที่ 3 ไม่พูดถึงไม่ได้ เพราะนอกจากแรงกายแรงใจในทุกๆเรื่องแล้ว เรื่องนี้ก็ทุ่มทุนสร้างไม่น้อย พาทุกคนย้อนกลับไปให้ชวนคิดถึงผลงานหนังเรื่องดังที่เคยออกฉายที่โรงภาพยนตร์เมืองไทย อย่าง "อุโมงค์ผาเมือง" ผลงานของ หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล ผู้กำกับมากฝีมือ เป็นภาพยนตร์ลำดับที่ 10  สร้างเพื่อฉลอง 100 ปี หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช และครบรอบ 40 ปี สหมงคลฟิล์ม ซึ่งทั้งสองวาระเคยได้เวียนมาครบในปี 2554

ภาพยนตร์เรื่องนี้ดัดแปลงจากบทละครของหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เรื่อง ราโชมอน ซึ่งดัดแปลงมาจากเรื่องสั้นของ ริวโนะสุเกะ อะคุตะงะวะ อีกต่อหนึ่ง และยังเป็นการกลับร่วมงานกันอีกครั้งของหม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล ที่หลังจากได้กำกับภาพยนตร์เรื่องล่าสุด เรื่อง ชั่วฟ้าดินสลาย ในปี พ.ศ. 2553 ที่ได้กลับร่วมงานอีกครั้งกับ สหมงคลฟิล์ม อินเตอร์เนชั่นแนล

อุโมงค์ผาเมือง เล่าเรื่องราวของนครผาเมือง ในอาณาจักรสุโขทัย ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดลำปาง ซึ่งเกิดคดีฆาตกรรมขุนศึกเจ้าหล้าฟ้า โดยมีแม่หญิงคำแก้ว นางสนม , โจรป่าสิงห์คำ , และร่างทรงวิญญาณของขุนศึกเป็นผู้ให้การ ถ่ายทอดเหตุการณ์ผ่านพระอานนทภิกขุ , พรานป่า และสัปเหร่อ ในปี พุทธศักราช 2110 ณ นครผาเมืองแห่งอาณาจักรสุโขทัย อันรุ่งเรือง วันหนึ่งหลังจากเกิดวิบัติการณ์ครั้งยิ่งใหญ่ทั้งอัคคีภัยใหญ่หลวง แผ่นดินไหวรุนแรง และโรคร้ายระบาดคร่าชีวิตประชาชนไปกว่าครึ่งนคร ก็เกิดคดีฆาตกรรมปริศนาที่น่าสะพรึงกลัวและซับซ้อนซ่อนเงื่อนสุดที่จะค้นหาความจริงได้ โจรป่าสิงห์คำ (ดอม เหตระกูล) ผู้โหดร้ายที่สุดในแผ่นดินถูกจับได้ในคดีฆาตกรรม ขุนศึกเจ้าหล้าฟ้า (อนันดา เอเวอริงแฮม) และข่มขืน แม่หญิงคำแก้ว (เฌอมาลย์ บุญยศักดิ์) สนมในขุนศึกเจ้าหล้าฟ้าในป่านอกเมือง ขณะที่ทั้งสองเดินทางออกจากเมืองเพื่อไปที่นครเชียงคำ

เรื่องนี้ก็ไม่แพ้กัน ไปเริ่มกันที่ ปฐมบท แห่ง จันดารา จากวรรณกรรมเชิงสังวาสสุดล้ำของนักประพันธ์ชั้นครู “อุษณา เพลิงธรรม” สู่มหากาพย์ภาพยนตร์สุดละเมียดของผู้กำกับมากฝีมือ “หม่อมน้อย-ม.ล.พันธุ์เทวนพ เทวกุล” “จันดารา ปฐมบท” โศกนาฏกรรมแห่งการจองเวร หายนะแห่งกรรมตัณหา สะท้อนใจวิปริตของมนุษย์ ผ่านการพลิกบทบาทสุดเข้มข้นของ “มาริโอ้ เมาเร่อ, ชัยพล จูเลี่ยน พูพาร์ต, ศักราช ฤกษ์ธำรงค์, บงกช คงมาลัย, สาวิกา ไชยเดช, รฐา โพธิ์งาม, โช นิชิโนะ, ณัฏฐ์ เทพหัสดิน ณ อยุธยา, รัดเกล้า อามระดิษ, เรืองศักดิ์ ลอยชูศักดิ์” ฯลฯ ซึ่งเข้าฉาย 6 กันยายน 2555 ในโรงภาพยนตร์

ความน่าสนใจของวรรณกรรมเรื่องนี้ มิใช่การรจนาอันละเมียดละไมอย่าง “วิจิตรบรรจง” ใน “บทอัศจรรย์เชิงสังวาส” แต่เพียงอย่างเดียว หากอยู่ที่การสร้างสรรค์ลักษณะนิสัยของ “ตัวละคร” ทุกตัวอย่างมีจิตวิญญาณและเลือดเนื้อ เป็นมนุษย์ปุถุชนในโลกของความเป็นจริง ทุกตัวละครล้วนมี “มิติ” ของความเป็น “คน” ที่พบเห็นได้สัมผัสได้ในทุกยุคทุกสมัย มีทั้งด้านดีและเลวคละเคล้ากันไป ซึ่งขึ้นอยู่กับอิทธิพลทาง “กรรมพันธุ์” และ “สภาพแวดล้อม” อันป็น “เบ้าหลอม” ทำให้มนุษย์ก่อพฤติกรรมไม่ว่าจะเป็นไปใน “ด้านบวก” หรือ “ด้านลบ”

ซึ่งการสร้างในครั้งนี้ เวอร์ชันหม่อมน้อยใน พ.ศ. นี้ ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์ครั้งที่ 3

และต่อเนื่องกับ เรื่องราว บทสรุปแห่งการล้างแค้น พลิกผันชะตาชีวิตอันมิอาจคาดเดา

ทั้งนี้  ทั้งสองภาคนี้เซตฉากถ่ายทำอย่างงดงามในทุกๆ โลเคชั่นไม่ว่าจะเป็น “บ้านสังคหวังตาล บ้านโป่ง จ.ราชบุรี / หอวัฒนธรรมไทยวน (ไท-ยวน) อำเภอเสาไห้ สระบุรี / โฮมพุเตย, น้ำตกเจ็ดสาวน้อย จ.กาญจนบุรี / ลานพระบรมรูปทรงม้ารัชกาลที่ 5, ถนนราชดำเนิน หน้าวังปารุสกวัน, สถานีดับเพลิงบางรัก, ตึกพัสดุการรถไฟ, หัวลำโพง กรุงเทพมหานคร” 

ส่วนเรื่องที่ 5 เรื่องล่าสุด ที่เพิ่งเข้าฉายให้ได้ชมกัน ไปเมื่อวานนี้ ซึ่งเป็นวันที่ หม่อมน้อย ถึงแก่กรรมพอดี ตามที่ผู้สื่อข่าวรายงานไป นั้นก็คือ  Six Characters มายาพิศวง อีกหนึ่งภาพยนตร์ไทยที่ดีมีคุณภาพ และที่สำคัญ มันกำลัง "ท้าทาย" คนดูเป็นอย่างยิ่ง ดัดแปลงมาจากงานเขียนของนักเขียนระดับโนเบล จากผู้กำกับฝีมือละเมียดอย่าง "หม่อมน้อย - ม.ล.พันธุ์ เทวนพ เทวกุล" ที่จะมาตีแผ่ความซับซ้อน โหดร้ายของมนุษย์ลงในจอภาพยนตร์อีกครั้ง

เอาเป็นว่า ขอแสดงความเสียใจ ของการจากไป กับครอบครัว และ วงการบันเทิง ที่ต้องสูญเสีย “หม่อมน้อย หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล” ผู้กำกับภาพยนตร์, ละครโทรทัศน์, ละครเวที และยังเป็นบรมครูด้านการแสดง อยู่เบื้องหลังความสำเร็จศิลปินทั่วฟ้าเมืองไทย นะคะ