
ลำเรื่องยืนหนึ่ง ระเบียบวาทะศิลป์ ฝ่าคลื่น ดิสรัปต์หมอลำ
ลำเรื่องยืนหนึ่ง ระเบียบวาทะศิลป์ ฝ่าคลื่น ดิสรัปต์หมอลำ คอลัมน์... คมเคียวคมปากกา โดย... บรรณวัชร
อันที่จริงภาครัฐส่วนกลางหรือส่วนท้องถิ่นไม่ต้องปั้นโครงการหมอลำคาร์นิวัล เลียนแบบละตินอเมริกาให้ชาวบ้านครหานินทาเรื่องการจัดสรรงบประมาณ ไม่ต้องห่วงว่าศิลปวัฒนธรรมหมอลำจะล้มหายตายจากไป
เนื่องจาก “หมอลำ” จากอดีตถึงปัจจุบันมีวิวัฒนาการเปลี่ยนแปลงไปตามยุค ไม่เคยตกเทรนด์ และจะไม่มีวันตาย
คำว่า “ดิสรัปต์” หรือดิสรัปชั่นในมุมมองทางธรุกิจหมายถึงตัวขัดขวางให้ธุรกิจหยุดชะงักแล้วแตกกระเจิง ส่วน “ดิจิทัลดิสรัปชั่น” หมายถึงการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีดิจิทัล ที่มีผลกระทบกับธุรกิจเดิมอย่างรุนแรง
นี่เป็นสายลมแห่งการเปลี่ยนแปลงไม่เว้นกระทั่งธุรกิจบันเทิงอย่าง “หมอลำเรื่องต่อกลอน”
“วันที่ 4 ตุลาคม 2562 เชิญรับชมคอนเสิร์ตหมอลำเรื่องต่อกลอน ทำนองขอนแก่น คณะระเบียบวาทะศิลป์ ณ ลานมูลมัง บ้านสาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น ท่านผู้ชมทางบ้านสามารถรับชมถ่ายทอดสดผ่านช่อง เฟซบุ๊ก ระเบียบวาทะศิลป์ แฟนเพจ...”
ตัวอย่างการปรับตัวของคณะหมอลำเรื่องต่อกลอนซึ่งมีหลายคณะได้นำโซเชียลมีเดียมาใช้ในการแสดง และเป็นช่องทางสื่อสารกับเอฟซีหมอลำ
ผ่านร้อนผ่านหนาวมากว่า 55 ปี “ระเบียบวาทะศิลป์” ยังยืนเด่นโดยท้าทายเหนือแนวรบศิลปวัฒนธรรมหมอลำและเป็นสุดยอดคณะหมอลำเรื่องหมายเลข 1 ของภาคอีสาน
“พ่อระเบียบ พลล้ำ” (เสียชีวิตแล้ว) เป็นผู้บุกเบิกและผู้ก่อตั้งคณะหมอลำระเบียบวาทะศิลป์จากยุคเริ่มต้นมีสมาชิกเพียง 4 คน มีเครื่องดนตรี 2 ชิ้น คือ กลองยาว และแคน
ปัจจุบัน “ระเบียบวาทะศิลป์" เจเนอเรชั่นที่ 2 นำโดย "สุมิตรศักดิ์ พลล้ำ" และ “ภักดี พลล้ำ” ยังสานต่อภารกิจการแสดงหมอลำเรื่องของพ่อระเบียบ นำชาวคณะหมอลำกว่า 200 ชีวิต ตระเวนไปรับใช้พี่น้องทั่วอีสาน ภาคกลาง และกรุงเทพฯ
หมอลำเรื่องต่อกลอนคณะระเบียบวาทะศิลป์ จะทำงานปีหนึ่งประมาณ 8 เดือน และหยุดช่วงฤดูฝนหรือช่วงเข้าพรรษา โดยเฉลี่ยมีตารางงานแสดงประมาณ 170 งาน งานหนึ่งราคาว่าจ้างจะประมาณ 2 แสนบาท ขึ้นอยู่กับระยะทางและราคาน้ำมัน
แม้คณะลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่นจะเหลืออยู่ไม่มาก แต่หมอลำคณะต่างๆ ก็ต้องเผชิญการแข่งขันค่อนข้างสูงทั้งจากลำเรื่องด้วยกันเอง ลำซิ่งราคาถูก และรถแห่ดนตรีที่เข้ามาแชร์ตลาดไปในบางพื้นที่
การลงทุนของคณะหมอลำก็สูงขึ้นทุกปีต้องปรับเปลี่ยนเวทีให้เป็นระบบไฮดรอลิก เพื่อสะดวกในการขนย้ายและให้ดูทันสมัยขึ้น
ที่ขาดไม่ได้ต้องมีการปรับเปลี่ยนอย่างแน่นอนคือชุดหมอลำและหางเครื่อง การออกแบบท่าเต้นใหม่ โชว์การแสดงใหม่ เพลงใหม่ ให้ดูยิ่งใหญ่กว่าเดิม
ฤดูกาลงานแสดงปี 2561-2562 คณะระเบียบวาทะศิลป์ ตัดสินใจซื้อระบบเสียงชุดใหม่ซึ่งได้รับความร่วมมือจากบริษัท โททัล อีควิปเม้นท์ จำกัด เจ้าของแบรนด์ลำโพง TTE ได้ลงนามความร่วมมือพัฒนาและปรับปรุงระบบเสียงใหม่ทั้งระบบ
ระเบียบวาทะศิลป์ จึงเป็นคณะหมอลำคณะแรกๆ ที่เปลี่ยนจากมิกเซอร์อะนาล็อก เป็นมิกเซอร์ดิจิทัล เทียบได้กับระบบเสียงของคอนเสิร์ตมาตรฐานระดับประเทศ
เดิมทีเรื่องการไลฟ์แสดงสดหน้าเวทีผ่านสื่อโซเชียลอย่างเฟซบุ๊ก ชาวคณะหมอลำเรื่องจะปฏิเสธเพราะเกรงว่าคนดูจะไม่ยอมไปซื้อตั๋วเข้าชมคอนเสิร์ตหมอลำ แต่บทเรียนของรถแห่ดนตรีสดที่มีการไลฟ์เฟซบุ๊กกลับมีการจ้างงานเพิ่มและได้สินค้าแปะข้างรถ
คณะระเบียบวาทะศิลป์ จึงร่วมกับบริษัท กรุงเทพบันเทิง 168 จำกัด ที่รับจัดงานคอนเสิร์ตทั่วประเทศดำเนินการถ่ายทอดสดโดยมีทีมงาน BT live Group ไลฟ์ผ่านแฟนเพจ “กรุงเทพบันเทิง Live Show” ซึ่งฤดูกาลที่ผ่านมามีสินค้าเข้ามาสนับสนุน อาทิ น้ำแร่ตราช้าง, ซอสฝาเขียวตราเด็กสมบูรณ์ และ True together
การชมไลฟ์เพจหมอลำ ณ เวลาที่ทำการแสดงนั้น มีผู้เข้าชมจำนวนไม่มาก แต่ยอดการเข้าชมย้อนหลังกลับสูงขึ้นเรื่อยๆ ตัวอย่างการไลฟ์หมอลำระเบียบวาทะศิลป์ ตลาดลาวบางปะกง ทางแฟนเพจกรุงเทพบันเทิง Live Show เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2562 จนมาถึง 15 ตุลาคม 2562 มียอดเข้าชม 2.2 หมื่นครั้ง ยอดแชร์ 365 ครั้ง
หมอลำเรื่องต่อกลอน มิได้หยุดนิ่งแค่เวทีแสง สี เสียง อลังการงานสร้าง หากแต่ยังก้าวไปตามการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโยลีด้วยการไลฟ์เฟซบุ๊ก และอัพการแสดงผ่านยูทูบ หารายได้จากสินค้าต่างๆ
หมอลำไม่มีวันตาย รัฐบาล ราชการอย่าอ้างส่งเสริมหมอลำบังหน้า แอบแสวงหาเงินทอนหลังม่าน ปล่อย “นักรบหมอลำ” ได้สู้เต็มกำลังก็จะฝ่าคลื่นดิสรัปต์หมอลำไปได้
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
-หมอลำคาร์นิวุ่น วุ่นทุกปี
-เป็นตางึด จากหมอลำขอข้าว ถึง หมอลำฝังเพชร 27 ล้าน
-เชื่อเด้งรองผู้ว่าฯขอนแก่น เซ่นหมอลำคาร์นิวัล 27.4 ล้าน
-วินาทีสุดซึ้งชาวบ้านยืนปาดน้ำตาหลังหมอฟันหมอลำโมฮัลร้องเพลง