'วงปี่พาทย์มอญ'มหาวิทยาลัยบูรพา
Play
04 มิ.ย. 2558
'วงปี่พาทย์มอญ'มหาวิทยาลัยบูรพา : คอลัมน์ โลกใบนี้ดนตรีไทย โดย... ขุนอิน
ในยุคปัจจุบันนี้ระบบการศึกษานั้นได้เข้ามามีบทบาทต่อวงการดนตรีไทยเป็นอย่างมาก ในสมัยเเรกๆ จะมีเพียงเเค่วิทยาลัยนาฏศิลปที่จะมีการเรียนดนตรีไทยแบบที่เป็นหลักสูตรนักเรียนนักศึกษาที่เรียนจบหลักสูตรเเล้วนั้นจะมีใบประกาศนียบัตรรับรองเป็นวุฒิทางการศึกษา ต่อมาทางมหาวิทยาลัยราชภัฏต่างๆ อย่างบ้านสมเด็จเจ้าพระยาและอื่นๆ รวมถึงมหาวิทยาลัยต่างๆ หลายต่อหลายเเห่งก็เริ่มที่จะเปิดหลักสูตรดนตรีไทยในระดับปริญญาตรีตามๆ กันมาจึงทำให้ นักศึกษาดนตรีไทยไม่ว่าจะเป็นเอกปี่พาทย์หรือเครื่องสายไทยขับร้องไทย นั้นจบหลักสูตรในระดับปริญญาตรีกันมากมายและยิ่งมาถึงในตอนนี้เเล้วการศึกษาดนตรีไทยได้ก้าวไกลไปถึงในระดับปริญญาเอกนักดนตรีไทยที่เป็นครูอาจารย์ด้านดนตรีไทยต่างก็เรียนจบไปเป็นดอกเตอร์กันหลายต่อหลายคน
ในการศึกษาดนตรีไทยในระดับอุดมศึกษาตามสถาบันต่างๆ นั้นก็จะมีหลักสูตรที่มุ่งเน้นในการปฏิบัติจริงที่ต่างกันออกไป โดยทั่วไปส่วนใหญ่ก็จะให้เรียนในหลักการปฏิบัติที่เเบ่งออกเป็นวง ปี่พาทย์ วงเครื่องสาย และขับร้องไทย เหมือนกันเกือบทุกๆ สถาบัน แต่จะมีบางสถาบันอย่างเช่นที่มหาวิทยาลัยบูรพาที่ให้ความสำคัญต่อวงปี่พาทย์มอญจึงได้จัดทำหลักสูตรการเรียนปฏิบัติวงปี่พาทย์มอญขึ้นมาเพื่อให้นักศึกษาในคณะศึกษาศาสตร์ได้เรียนรู้ในการปฏิบัติกันอย่างจริงจังและแถมด้วยกันออกไปบรรเลงตามงานฌาปนกิจ หรือพระราชทานเพลิงศพทั่วไปตามวัดต่างๆ เพื่อเป็นการฝึกประสบการณ์ให้แก่นักศึกษา
ดร.ชูชาติ พิณพาทย์ หัวหน้าสาขานาฏยสังคีตคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ซึ่งท่านได้จัดทำเเละนำหลักสูตรปี่พาทย์มอญเข้ามาให้นักศึกษาในคณะของท่านได้ศึกษาเรียนรู้กันอย่างจริงจัง ซึ่งโดยความจริงเเล้วตัวท่านเองนั้นก็มีเชื้อสายชาวมอญและถือกำเนิดมาจากในวงปี่พาทย์มอญที่จ.ปทุมธานี โดยได้หัดเล่นเครื่องดนตรีในวงปี่พาทย์จากครูเชาว์ พิณพาทย์ บิดาของท่านเองก่อนที่จะมาจบการศึกษาในระดับปริญญาตรีและโท ที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร และจบปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยบูรพา โดยท่านได้บอกกับผมว่าการที่ท่านได้จัดทำหลักสูตรการเรียนรู้วงปี่พาทย์มอญก็เพราะว่าวงปี่พาทย์มอญนั้นสามารถให้นักศึกษาของท่านนั้นนำออกไปใช้ปฏิบัติเป็นวิชาชีพได้จริง
ดร.ชูชาติ พิณพาทย์ ได้พูดคุยกับตัวผมเองว่าในตอนเเรกการศึกษาปี่พาทย์มอญในหลักสูตรปริญญาตรีก็ไม่ได้มีปัญหาอะไรมาก เนื่องจากท่านได้ค้นคิดเเละใช้เวลาทดลองมาพอสมควรแต่อุปสรรคก็คือการนำนักเรียนไปปฏิบัติจริงตามงานนั่นเอง ซึ่งท่านเองก็ใช้วิธีไปแสดงตามงานศพที่ท่านได้รู้จักคุ้นเคยเช่นญาติๆ ของอาจารย์ในคณะ หรือครูดนตรีไทยที่คุ้นเคยกันแต่ท่านเองก็ต้องลงทุนด้วยทุนทรัพย์ของท่านเองซึ่งผมมองดูว่าคงมิใช่น้อยเพราะวงปี่พาทย์มอญของมหาวิทยาลัยบูรพาเวลาออกเเสดงตามงานนั้นยิ่งใหญ่อลังการดูสวยงามตาเเละใช้ผู้เเสดงเกือบๆ 50 ชีวิตซึ่งมากกว่าคณะลิเกชื่อดังในยุคนี้เสียอีกเเละพอถึงตอนนี้ก็เริ่มที่จะมีผู้มาหางานเเสดงกันอย่างเป็นจริงเป็นจังกันมากขึ้น
ในส่วนตัวของผมเองนั้นในฐานะที่เคยใช้ชีวิตเป็นนักดนตรีไทยในวงปี่พาทย์มอญมาเหมือนกับท่านดร.ชูชาติ พิณพาทย์ และได้เห็นความเปลี่ยนเเปลงอะไรหลายๆ อย่างในสังคมไทยที่มีผลกระทบต่อการดำรงชีพต่อนักดนตรีไทย วงปี่พาทย์มอญที่รับจ้างเเสดงตามวัดวาอารามไม่ค่อยได้รับความนิยมเหมือนสมัยที่ผมยังอยู่ในวัยเด็กหลายๆ วงต้องลดราคากระหน่ำเเข่งกันเพื่อให้วงนั้นอยู่รอดต่อไปแต่บางคณะโต้โผก็เลิกกิจการขายเครื่องไป เเต่หลายๆ คณะก็ยังอยู่ได้สบายๆ แต่สภาพคล่องรับรองได้ว่าไม่มีคณะไหนหรือวงไหนนั้นเหมือนเดิมในอดีต ซึ่งในอนาคตอาจเป็นไปได้ว่าวงปี่พาทย์มอญของชาวบ้านอาจจะสูญพันธุ์กันไปเเต่อย่างไรก็ตาม การที่คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ได้นำหลักสูตรมาใช้เป็นการเรียนการสอนนั้นเป็นหลักประกันได้ว่าวงปี่พาทย์มอญนั้นคงไม่ได้สูญหายไปจากตลาดปี่พาทย์มอญ ใครๆ ที่คิดจัดงานฌาปนกิจ หรืองานพระราชทานเพลิงศพสามารถติดต่อวงปี่พาทย์มอญของมหาวิทยาลัยบูราพาได้โดยตรง ผมรับรองได้ว่ายิ่งใหญ่สวยงามเกินราคาอย่างมากมาย อีกทั้งยังได้เป็นการสนับสนุนให้เด็กนักศึกษานั้นได้มีประสบการณ์ในทางตรงเเละเป็นกำลังใจให้คณาจารย์ แต่ความจริงเเล้วคณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพานั้นก็ยังมีการเรียนดนตรีไทยทั่วๆ ไปเหมือนกับสถาบันอื่นๆ หรือเเม้กระทั่งการเรียนนาฏศิลป์ ซึ่งก็สามารถติดต่อนำไปแสดงตามงานต่างๆ ได้อีกเหมือนกันเเละที่ดีไปกว่านั้น ท่านผู้อ่านสามารถส่งบุตรหลานของท่านเข้าศึกษาได้ที่สถาบันเเห่งนี้ เพราะผมคิดว่าเป็นสถาบันเดียวที่มีหลักสูตรปี่พาทย์มอญให้ได้ศึกษากันเเบบจริงจังครับ ดีครับ
.......................................
(หมายเหตุ 'วงปี่พาทย์มอญ'มหาวิทยาลัยบูรพา : คอลัมน์ โลกใบนี้ดนตรีไทย โดย... ขุนอิน)