'เมืองโบราณ'ในหนังสือ | คมชัดลึก

 

          วันก่อนเขียนถึง "คุณเล็ก" ประไพ วิริยะพันธุ์ ในวาระ 100 ปี ชาตกาล ในฐานะนักธุรกิจผู้ก่อตั้ง "เมืองโบราณ" ไปแล้ว วันนี้ขอพูดถึงหนังสือ "เมืองโบราณ" ที่จัดพิมพ์ในโอกาสเดียวกันนี้ เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรม และสิ่งก่อสร้างอันเป็นเอกลักษณ์ในอดีตค่ะ   

 

          ที่อยากบอกเล่า เป็นหนังสือเซ็ต 4 เล่ม ได้แก่ “กว่า 10,000 วัน ณ เมืองโบราณ กับ 100 ปี ของผู้สร้าง” “เมืองโบราณ: มุมมองอารยสยาม” “พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท: เพชรยอดมงกุฎแห่งอารยธรรมสยาม” และ “กลิ่นอายล้านนาในเมืองโบราณ” 

 

          ซึ่งทั้งหมด ได้เผยแพร่แนวคิดของคุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ในการสืบสานมรดกอารยธรรมของสยามประเทศผ่านสถาปัตยกรรม และสิ่งก่อสร้างต่างๆ ในเมืองโบราณ เพราะสถาปัตยกรรมถือเป็นผลงานศิลปกรรมที่มีหลากหลายมิติ สามารถสะท้อนให้เห็นโครงสร้างการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม วิถีชีวิต คติความเชื่อ จินตนาการ ตลอดจนศิลปะแขนงอื่นๆ เช่น จิตรกรรม ประติมากรรม หรือแม้แต่วรรณกรรมอีกด้วย 

 

          สำหรับเล่ม "กว่า 10,000 วัน ณ เมืองโบราณ กับ 100 ปี ของผู้สร้าง" เล่าเรื่องราวความเป็นมาและแนวคิดในการก่อตั้งเมืองโบราณ พิพิธภัณฑ์กลางแจ้งแห่งแรก และมีขนาดใหญ่ที่สุดของประเทศไทย ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นที่กว่า 800 ไร่ ที่มีลักษณะคล้ายรูปขวานเหมือนรูปร่างของประเทศไทย เริ่มก่อสร้างในปี 2506 และเปิดอย่างเป็นทางการในวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2515

 

          และถ้าไม่อยากพลาดสถานที่สำคัญ เมื่อมาถึงเมืองโบราณ ต้องมาที่ ตลาดโบราณ ท้องพระโรงกรุงธนบุรี พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท มณฑปพระพุทธบาท สระบุรี หอพระแก้ว ตลาดน้ำ เทวโลก หอไตรและวิหารล้านช้าง และปราสาทพระวิหาร โดยสถานที่เหล่านี้แสดงให้เห็นถึงรูปแบบศิลปะ และสภาพสังคมวัฒนธรรมตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยา กรุงธนบุรี มาจนถึงกรุงรัตนโกสินทร์ รวมถึงศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นในภาคต่างๆ ของไทย 

 

          ซึ่งในส่วนต่างๆ ที่เอ่ยถึงนี้ แค่เพียงหยิบเล่ม "เมืองโบราณ: มุมมองอารยสยาม" รับรองไม่มีตกหล่นแน่ แถมข้อมูลยังแน่นปึ้กอีกด้วย    

 

          ส่วนเล่ม "พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท: เพชรยอดมงกุฎแห่งอารยธรรมสยาม" รวบรวมข้อมูลและแนวความคิดในการสร้างพระที่นั่งองค์นี้ขึ้นใหม่ที่เมืองโบราณ ซึ่งพระที่นั่งนี้ ถือเป็นศูนย์กลางพระราชอำนาจและการปกครองของกรุงศรีอยุธยามาตั้งแต่สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจนถึงเมื่อกรุงศรีอยุธยาล่มสลาย 

 

          เล่มสุดท้าย "กลิ่นอายล้านนาในเมืองโบราณ" แนะนำศาสนสถานสำคัญทางภาคเหนือ ซึ่งมีทั้งวิหารไม้อันเก่าแก่ที่ทางเมืองโบราณได้ขอผาติกรรมมาสร้างขึ้นใหม่ รวมถึงสถูปเจดีย์ที่เป็นที่เคารพบูชา และสิ่งก่อสร้างแบบศิลปะล้านนา โดยมีการจัดผังบริเวณและภูมิทัศน์เพื่อให้ได้กลิ่นอายของล้านนาทั้งวิถีวัฒนธรรม สังคม และความเป็นอยู่ของผู้คน

 

          ใครที่สนใจศึกษารากเหง้าทางประวัติศาสตร์ ผ่านสถาปัตยกรรม-ศิลปกรรม และแนวคิดในการสืบทอดมรดกของชาติ ดิฉันว่าหนังสือทั้ง 4 เล่มจะมีประโยชน์อย่างมากทีเดียว

 

          ช่วงใกล้ปีใหม่ ทราบมาว่า "เมืองโบราณ" จ.สมุทรปราการ ได้เตรียมจัดกิจกรรมต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้คนมาร่วมย้อนรอยอดีต เพื่อศึกษา และสร้างแรงบันดาลใจแก่คนในวันนี้ด้วย ลองติดตามข่าวสารกันดูนะคะ 

 

.......................................

(หมายเหตุ "เมืองโบราณ" ในหนังสือ  : คอลัมน์ มองผ่านเลนส์คม โดย... นันทพร ไวศยะสุวรรณ์)