มองผ่านเลนส์คม:รำลึกถึงแม่นาค | คมชัดลึก

          มีเรื่องราวอมตะที่มักจะถูกนำมาทำเป็นหนัง เป็นละครซ้ำ อยู่ไม่กี่เรื่อง แล้วถ้านับเอาแบบฮิตๆ ชนิดที่ในทุกการเติบโตของคนดูแต่ละเจนเนอเรชั่น อาจจะได้เห็นอย่างน้อยๆ 2-3 เวอร์ชั่น อย่างพวก แผลเก่า บ้านทรายทอง มนต์รักลูกทุ่ง คู่กรรม และแม่นาคพระโขนง
 
          ลองนั่งหาจุดร่วมบางอย่างที่ทำให้เรื่องราวเหล่านี้คงความคลาสสิกที่สามารถนำมาเล่าได้ซ้ำแล้วซ้ำเล่าโดยไม่มีความรู้สึกว่าตกยุค มันคงเป็นความรักครับ รักของพระเอกกับนางเอกที่ซาบซึ้ง งดงาม และมันจะยิ่งตราตรึงในความทรงจำของผู้คนไปนานแสนนาน ถ้าเป็นรักที่ไม่สมหวังในตอนจบ พระเอกนางเอกที่รักกันมากต้องพลัดพรากจากกัน อย่างแผลเก่า ขวัญเรียมตายทั้งคู่ คู่กรรม โกโบริก็ตาย แม่นาคพระโขนงนี่แม่นาคตายตั้งแต่ต้นๆ เรื่องเลยนะครับ (...ขออภัยที่ต้องสปอยล์ )
 
          ผมโตทันดูแม่นาคพระโขนงหลายเวอร์ชั่นอยู่ ถ้านับรวมทุกสื่อก็มีเกือบสิบเวอร์ชั่น แม่นาคที่จำๆ ได้ ก็ตั้งแต่คุณ ปริศนา วงศ์ศิริ ตรีรัก รักการดี ทราย เจริญปุระ ตั๊ก บงกช นัท มีเรีย และแม่นาคน้องใหม่ (ดาวิกา)
 
          ผมว่าสาเหตุหนึ่งที่หนังเรื่องแม่นาคถูกนำกลับมาทำใหม่เรื่อยๆ และทุกครั้งก็ประสบความสำเร็จล้นหลาม ได้รับความนิยมจากคนดูมากมาย ก็เพราะมันเป็นเรื่องราวที่มีครบทุกรสชาติ ถูกปากคนไทย แม้แต่ละเวอร์ชั่นจะแตกต่างกันไปตามการตีความของผู้กำกับ แต่รวมๆแล้วต้องมีทุกรส หนักเบาแล้วแต่มือผู้กำกับ บางเวอร์ชั่นเน้นรักซาบซึ้ง บางเวอร์ชั่นเน้นน่ากลัวขนลุกขนพอง บางเวอร์ชั่นเน้นตลก วิ่งหนีป่าราบ ลงตุ่ม แต่ทุกเวอร์ชั่นต้องมีฉากเก็บมะนาว!!

          คนไทยเราคุ้นเคยกับการเสพหนังเป็นมหรสพ นึกภาพสมัยก่อน ตอนนั่งล้อมวงปูเสื่อดูหนังกลางแปลงกันเยอะๆ หัวเราะก็หัวเราะกันทั้งบ้าน ตกใจก็ผวากอดพ่อ ร้องไห้น้ำตาคลอก็เช็ดกับเสื้อแม่ เมาท์นางอิจฉา ตัวร้าย ด้วยกัน นั่งกินถั่วต้ม ลูกชิ้นปิ้งขณะตาจ้องจอ จึงไม่น่าแปลกใจที่อาจจะเห็นพฤติกรรมเหล่านี้ในโรงหนังแบบมัลติเพล็กซ์ เพราะรากของเราเป็นแบบนี้ เราไม่ได้เสพหนังเป็นงานศิลปะ ที่ต้องใช้สมาธิขณะชมเหมือนอยู่ในมิวเซียมหรือแกลเลอรี
กลับมาที่แม่นาคต่อ ...

          ถามคนทั่วไปว่ารู้อะไรเกี่ยวกับเรื่องแม่นาคบ้าง บางคนรู้แค่ว่า แม่นาคเป็นผีที่ดุมาก แม่นาคเป็นผู้หญิงที่ตายทั้งกลม ขณะที่ผัวออกไปรบ และกลายเป็นผีมาหักคอชาวบ้าน เพราะชอบมายุ่งเรื่องของตน

          แต่ถ้าถามวัยรุ่นที่คุ้นเคยกับแม่นาคแค่ 2 เวอร์ชั่นคือ นางนาคเวอร์ชั่นละครเพลง ติดตากับภาพแม่นาคนัท มีเรียลอยขึ้นมากลางโรงละคร กับ แม่นาคสีสันจัดจ้านเวอร์ชั่นการ์ตูนของพี่บอยด์ โกสิยพงษ์ คงสงสัยว่าอะไรทำให้เรื่องราวของผีแม่นาคอมตะกว่าผีตนอื่น ?

          สิ่งที่เป็นเนื้อหาหลักของเรื่องแม่นาค มันอยู่ตรงช่วงที่พ่อมากผัวของแม่นาคกลับมาจากสงคราม และพบว่าแม่นาคยังคงรออยู่ เพื่อใช้ชีวิตครอบครัว แบบพ่อแม่ลูกร่วมกัน แม้เธอและลูกจะตายไปแล้วก็ตาม ชาวบ้าน เพื่อนฝูงพยายามจะบอกความจริงให้พ่อมากรู้ว่าเมียของตนนั้นเป็นผี ก็ถูกความเฮี้ยนของแม่นาคหลอก หนักๆ เข้าก็ถึงขั้นหักคอ พระสงฆ์องคเจ้าก็มาบอกให้ แม่นาคตัดใจจากพ่อมาก เพราะคนกับผีอยู่ร่วมกันไม่ได้ ไปผุดไปเกิดซะเถิด

          ไอ้ที่มันจี๊ดมันอยู่ตรงนี้แหละครับ แม่นาคถามทุกคนกลับว่า ก็นางรักของนาง และความรักของนางก็ไม่ได้เบียดเบียนใคร ทำไมทุกคนถึงต้องมาขัดขวาง หรือบอกว่าความรักของนางเป็นไปไม่ได้ด้วย หรือว่า ความรักของคนเรามันต้องจบเมื่อเราตาย ?
นั่นเป็นคำถามที่ผู้หญิงคนหนึ่งถามขึ้นในช่วงโบราณกาล ต้นรัตนโกสินทร์เลยนะครับ ยังจุกมาถึงทุกวันนี้

          และเร็วๆ นี้ แม่นาคเวอร์ชั่นใหม่(ดาวิกา) จะเข้าฉายในชื่อ พี่มาก...พระโขนง ผมอยากรู้ว่าตำนานรักอมตะเรื่องนี้จะถูกตีความไปยังไง โมเมนท์น่าจดจำทั้งหลายจะยังคงมีอยู่ไหม และรสชาติแบบที่ถูกปากคนไทยมาช้านานของแม่นาค จะถูกปรุงมากลมกล่อมหรือไม่ อย่างไร ...นับวันรอครับ

          ..อ้อ หวังว่าที่เขียนเล่าไปคงไม่สปอยล์หนังนะครับ

          สวัสดีครับ
.......................................
(หมายเหตุ รำลึกถึงแม่นาค : คอลัมน์ มองผ่านเลนส์คม โดย... วิทยา ทองอยู่ยง)