คาราบาว-ประชาธิปไตย ปีพ.ศ.2529 | คมชัดลึก

                      คำจำกัดความอย่างหนึ่งที่ชัดเจนของอดีตประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกา อับราฮัม ลินคอร์น ที่ว่า "การปกครองในระบอบประชาธิปไตย หมายถึง การปกครองโดยประชาชน ของประชาชน เพื่อประชาชน"

                     หลักการพื้นฐานของประชาธิปไตย คือ "การยอมรับนับถือความสำคัญและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของบุคคล ความเสมอภาคและเสรีภาพในการดำเนินชีวิต" แม้เราจะไม่ได้อิงการปกครองแบบ อเมริกาก็ตาม แต่ก็เป็นอีกแบบหนึ่งที่น่าศึกษาไปพร้อมๆ กัน

                     วันนี้ประเทศไทยมีประชาธิปไตยที่เข้าใจแตกต่างกันไปตามสีเสื้อ สิทธิพลเมือง และความเสมอภาค อาจหมายถึงพวกพ้อง จำนวนคนเข้าร่วม และไม่สงวนจุดต่างทางความคิดประชาธิปไตย ฟังชั่วโมงนี้ ยิ่งฟัง ยิ่งอิน ครั้งหนึ่งผมเคยเขียนถึง คาราบาว และอัลบั้มชุดนี้เป็นแบบภาพรวม ร่วมกับอัลบั้มอื่นๆ ของวง มาถึงวันนี้ ผ่านการสมโภชน์ฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ ครบรอบ 200 ปี มา 30 ปี

                    เปลี่ยนระบอบการปกครองมาเป็นประชาธิปไตยมาครบ 80 ปี คนไทยเรียนรู้อะไรจากระบอบการปกครองยังเป็นคำถามใหญ่ที่คนไทยกำลังหาคำตอบในบริบทปัจจุบันกันอีกรอบ จึงอยากจะนำมาขยายทั้งอัลบั้ม เผื่อจะมีบางมุมที่น่าสนใจ หากฟังเพลงชุดนี้ และคิดตามไปด้วยกันอีกครา

                    หน้าปกเทปอัลบั้ม ประชาธิปไตย เป็นภาพวาดหม้อข้าวตั้งอยู่บนเตาแบบจีน อันเป็นส่วนหนึ่งของเพลง เจ้าตาก พิมพ์ลงบนกระดาษแข็งเคลือบฟอยล์ ออกแบบโดย ยืนยง โอภากุล ปกในไม่มีรายละเอียดใดๆ แม้กระทั่งเนื้อเพลง ต่อมาภายหลังมีการผลิตเป็นซีดี โดย วอร์นเนอร์ มิวสิก ประเทศไทยจึงมีการระบุอารัมบท พร้อมกับเนื้อเพลงทั้งหมด

                    เริ่มกันที่เพลงแรก ตาตี๋  Intro เริ่มเสียงประสานโดดเด่น กีตาร์ที่โซโล่ ทั้งท่อนอินโทร และท่อนกลางถึงจะสั้นๆ แต่โดดเด้ง เท่จับใจ เป็นเพลงเล่าเรื่องราว เห็นภาพชัดกับวิถีชีวิตของตัวละคร อาจเป็นภาคต่อจาก เฒ่าทะเล (งานชุดก่อน ปรีชา ชนะภัย เป็นผู้ขับร้อง) แต่เพลงนี้เป็นหน้าที่ของพี่แอ๊ด "ถึงมือจะเหนียวมันก็เกี่ยวกับสังขาร ถึงมีความชำนาญยังเกิดอาการพลั้งพลาด ไม่ใช่เรื่องประหลาดหากพลาดพลั้งจริงๆ อย่าว่าแต่คนเลยลิงยังเคยดิ่งพสุธา"

                    ประชาธิปไตย ชื่อเดียวกับอัลบั้ม ไม่ใช่แค่เวลานั้นที่ประชาชนเรียกร้อง ถวิลหาประชาธิปไตย ที่คนส่วนใหญ่อาจยังไม่รู้จัก และเข้าใจปรัชญาการเมืองแบบนี้ซักเท่าไหร่ แม้ผ่านมาเนิ่นนาน ก็ยังคงเรียกร้องอยากได้ ใครมี แต่ยังมีจำนวนน้อยที่จะเป็นผู้ให้กับประชาธิปไตยและประเทศชาติ ความชัดเจนอย่างหนึ่งที่การเมืองไทยไม่เปลี่ยนแปลงหรือพัฒนาโครงสร้างไปจากวันวานเท่าไหร่นัก หากแต่มีความสลับซับซ้อนมากขึ้นไปอีกแบบ ความยากจน ยังเป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคยเป็นอย่าง ภาคดนตรีนั้นโชว์ความสามารถของนักดนตรีแต่ละคนอย่างมาก ทั้ง กีตาร์ ที่ โซโล่ ไฟแลบ ของพี่รี่ พี่เล็ก แพทเทิร์นกลองไฟฟ้าของน้าเป้าแกก็ใช่เล่น ท้าทายมือกลองสมัครเล่นเป็นอย่างยิ่ง การบรรเลงเครื่องดนตรีทุกชิ้นนั้นเป็นเรื่องท้าทายในการแกะเพลงไม่ใช่ย่อย เพราะถือว่าเป็นครูที่ดีอีกเพลง เรียกว่าถ้าเล่นได้เป๊ะทุกเม็ด ก็ยืดอกได้เลย

                   ผู้ทน เพลงที่เท่มากๆ ในอัลบั้มบั้มชุด นี้ หากมองในมุมดนตรี การเรียงเรียงแล้วก็น่าฟังมากๆ พอมีเนื้อหาด้วย ยิ่งเข้ากั๊น เข้ากัน เข้ากันตั้งแต่ปีนั้นมาถึงปีนี้ และอาจเข้ากันไปเรื่อยๆ ก็เป็นได้ เพราะเนื้อร้องที่พี่แอ๊ดแกร้องไว้ มันไม่เคยเปลี่ยนไปเลย ยังทันสมัยอยู่เสมอ แม้จะผ่านมาเลย 25 ปี แล้วก็ตาม เพลงผู้ทน เป็น 1 ใน 3 เพลงที่ถูก กบว. แบน เช่นเดียวกับ มิวสิก วิดีโอ ต่อมาภายหลังออกอากาศได้เพราะมีการปรับเปลี่ยนตามคามเห็นของ กบว. ท่อนที่ กบว.มองว่าเป็นปัญหาคือ ท่อนที่ร้องว่า (เพราะจนไม่มีจะแ_ก) คือมูลเหตุในการที่เพลงนี้ถูกแบน

                   เจ้าตาก ที่กลายเป็น แทร็กคลาสสิกตลอดกาล ในการกล่าวถึงความยิ่งใหญ่ ของพระเจ้าตากสินมหาราช เจ้าเมืองตากที่เข้มแข็ง ได้รับการสรรเสริญ และส่งผ่านคนรุ่นหลัง ให้เข้าใจประวัติศาสตร์ชาติไทย จะได้อรรถรสมากหากเปิดต่อกันกับเพลง บางระจัน กระตุ้นให้ฮึกเหิม เติมพลังความรักชาติขึ้นมาทันใด เพลงนี้เป็นเพลงแรกที่ได้รับรางวัล มิวสิกวิดีโอดีเด่น จากงานโทรทัศน์ทองคำ ครั้งที่ 1

                  พ่อ เสียงร้องของ ปรีชา ชนะภัย เล่าเรื่องสวยงามได้อารมณ์ร่วมอย่างมาก ภาพในจินตนาการจากการฟังนั้น สวยงามตามวิถีชนบทที่มีทุ่งนาเขียวขจี /////// ตัดภาพกลับมาสู่ภาพของชาวนาในปัจจุบัน กระแสร้อนแรงจากนโยบายการจำนำข้าวนั้น ทำให้พ่อในเพลงนี้มีความเป็นอยู่สบายดีขึ้นหรือไม่ ชาวนามีหนี้สินลดลงหรือไม่ ข้าวไทยยังเป็นที่ต้องการในตลาดโลกอันดับแรกอยู่หรือไม่ ประเทศเราได้กำไรจากการส่งออกข้าหรือไม่ เราๆ ท่านๆ ลองช่วยกันหาตอบดู

                  ถึกควายทุย ภาค 7 ผมเคยนำเพลงถึกความทุยทั้ง 10 ภาคมานั่งฟังต่อเนื่องกันตั้งแต่ 1 - 10 ผมว่าเพลงนี้ซื่อและเศร้าที่สุด และที่มันที่สุดก็คงหนี้ไม่พ้นบัวลอย (อัลบั้ม เมดอินไทยแลนด์) หากมีโอกาศลองนั่งเฟังเพลงแบบภาคต่อดูซิครับ อาจพบแง่มุมและอรรถรสใหม่ๆ ได้เหมือนกัน

                  ในขณะที่เพลง วันเด็ก เพลงเด็ดอีกเพลงที่ต้องเปิดให้ผู้ใหญ่ฟังในวันเด็ก วันผู้ใหญ่ วันธรรมดา และวันหยุด สรุปคือทุกวันล่ะครับที่ต้องเตือนสติผู้ใหญ่ให้เป็นตัวอย่างที่ดีแก่เด็ก เพื่อจะไม่โยนภาระสังคมที่ดีให้แก่เด็กรุ่นต่อไป เพราะจริงๆ แล้วมันควรจะต้องเริ่มตั้งแต่วันนี้ไม่ใช่เหรอ

                  เพลงนี้เป็นอีกเพลงที่ถูกแบน และท่อนที่ถูกแบนคือ "สร้างเธคให้เด็กโยกบั้นเด้า" เป็นเหตุผลจาก กบว. ในสมัยนั้น แต่ กบว. ท่านไม่ยักกะพูดถึงท่อนเด็ด ถึงแม้จะไม่ใด้เป็นคำร้อง แต่ก็เป็นเสียงกีต้าร์ที่ชัดเจน ท่อนที่เล่นเลียงเสียงด่า "เ...ดแม่ " กับ"แม่เ...ด" ของพี่เล็ก เค้านั่นแหละครับ

                   มหาจำลอง รุ่น 7  สำหรับ คาราบาวแล้ว การแต่งเพลงที่เชิดชูบุคคลนั้น ถือเป็นของคู่กัน นี่เป็นอีกเพลงที่อยู่ในยุค จำลองฟีเว่อร์ ทำหน้าที่บริหารงานกรุงเทพฯมหานคร ในฐานะหัวหน้าพรรคพลังธรรม 

                    มรดกเฮงซวย คนเราทุกคนเลือกเกิดไม่ได้ ในขณะที่มรดกส่วนใหญ่เรามักเลือกไม่ได้เสียด้วย  ตั้งแต่ ศาสนา เชื้อชาติ ทรัพย์สมบัติ หรือ หนี้สินก็ตาม เพลงนี้พูดถึงสองฝั่งชีวิตที่ต่างกันอย่างกะฟ้ากับเหว ไม่ใช่เรื่องศาสนา ไม่ใช่เชื้อชาติ แต่เป็นเรื่อง ทรัพย์สมบัติเงินทอง จะน้อย จะมากก็ไม่มีใครว่าแต่การได้มาต้องสุจริตเท่านั้นเอง

" รํ่ารวยมาด้วยลำขาลําแข้ง
ไม่มีใครสาปแช่งอยากรวยก็รวยไป
แต่รํ่ารวยเพราะปล้นชาติชาวไทย
แต่รํ่ารวยเพราะปล้นชาติชาวไทย
ที่ว่าลูกหลานจัญไร...เพราะเรามีปู่จัญไร"

                      ค.ควาย ค.คน เพลงที่ใช้เสียง ซินธิไซเซอร์ดุดัน แต่วิธีการร้องนั้นนุ่มนวล เหมือนหน้าตาย นิ่งแต่เจ็บทุกคำ ทำให้ กบว. รับไม่ได้กับท่อนที่ร้องว่า"อยู่ติดดิน ตีนติดดิน" กับ "ค.คนส้นตีนติดดิน" ปิดท้ายอัลบั้มที่สมบูรณ์แบบ ทั้งเนื้อร้อง ดนตรี สอดคล้องเป็นเอกลักษณ์ อย่างมาก ฟังรวดเดียวทั้งอัลบั้มแล้วพบว่ามันกลมกลืนกันไปหมดทุกเพลงตั้งแต่เพลงแรกถึงเพลงสุดท้าย

                      ศ.ดร.จรัส สุวรรณมาลา คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงการณ์มหาวิทยาลัย กล่าวไว้ว่า

                      รัฐบาลในระบอบ "ประชาธิปไตย" ทุกวันนี้ แข่งขันกันเอาอก เอาใจ ประชาชน อย่างไม่มีขีดจำกัด เหมือน พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกแบบมักง่าย เลี้ยงด้วยการซื้อหาสิ่งของทุกอย่างให้ลูก เพื่อเอาใจ แต่ไม่ใช่เพราะรักลูก.

                      หากข้อมูลไม่ผิด อัลบั้มชุดนี้ยอดจำหน่ายน้อยกว่า 3 ชุดที่ผ่านมา แต่ในเชิงคุณค่า กลับเข้มข้นมากขึ้นในหลายๆ ด้าน อัลบั้มนี้โชว์ความสามารถทั้งชั้นเชิงการเขียนเพลง และดนตรีที่ท้าทายความสามารถของนักดนตรี เทิร์นโปร กลองไฟฟ้า อัดเข้ามาเต็มชุด แต่ก็ดูกลมกลืนดีกับเรื่องราวที่เล่าสู่โดยเฉพาะประเด็นที่ดูเหมือนจะเป็นการพัฒนา ด้านวัตถุ แต่จิตวิญญาณตามไปไม่ทัน

                     ข่าวดีที่สุดสำหรับคนรัก คาราบาว และรักการฟังเพลงแบบคลาสสิค เพราะเพิ่งมีการแถลงข่าวโดยทางวอร์นเนอร์ มิวสิค (ประเทศไทย) ถึงโครงการ ที่นำอัลบั้มในยุคคลาสสิค 10 ชุดของคาราบาว ตั้งแต่ ชุด ขี้เมา, แป๊ะขายขวด, วณิพก, ท.ทหารอดทน, เมด อิน ไทยแลนด์, อเมริโกย, ประชาธิปไตย, เวลคัม ทู ไทยแลนด์, ทับหลัง และห้ามจอดควาย มาทำเป็นแผ่นเสียง พร้อมกับอัลบั้มชุด โฟล์ก 'บาว รวมทั้งหมดเป็น 11 ชุดด้วยกันเป็นผล หลังจากประเทศไทยเราหยุดผลิตแผ่นเสียงไปถึง 20 ปีแล้ว โดยสรรหามาสเตอร์ที่ดีที่สุดไป รีมาสเตอร์อีกครั้งเพื่อให้ได้เสียงที่มีคุณภาพที่สุด โดยส่งไปที่ Pauler Acoustics ซึ่งเป็นสตูดิโอทำมาสเตอริ่งระดับโลก และผลิตที่ Pallas โรงงานแผ่นเสียงชื่อดังที่มีชื่อเสียงมายาวนานที่อยู่ในประเทศเยอรมนี

                     และนี่คืออีกหนึ่งหน้าประวัติศาสตร์ของวงการเพลงไทย ขีดเขียนไว้โดย "คาราบาว" กับการเป็นวงดนตรีไทยวงแรกที่มีการทำอัลบั้มรีมาสเตอร์ออกมาเป็นแผ่นเสียงอีกครั้ง กับ "Carabao Vinyl Collection" งานเพลงระดับตำนาน มาตรฐานสตูดิโอระดับโลก

ชาตินี้ ยังไงก็ฟังเพลงทั่วไป ได้ไม่หมด

ขอเลือกเพลงโปรด ฟังก่อนตาย ดีกว่า

.............................................................

(คาราบาว-ประชาธิปไตย ปีพ.ศ.2529  : คอลัมน์เพลงไทยที่ต้องฟังก่อนตาย : โดย...โชคชัย เจี่ยเจริญ : [email protected]  (http://www.facebook.com/chokchaijeijaoren))