จดทะเบียนสมรส

          มาอีกคำรบแล้วเจ้าวันวาเลนไทนส์อันแสนหวานที่สาวน้อยสาวใหญ่รอให้ถึงเร็วๆ ไม่ต่างจากวันเด็กที่เจ้าของวันเรียกร้องหรือผู้คนต้องเอาใจ  สำหรับหนุ่มน้อยหนุ่มใหญ่ก็กลายเป็นวันงานเข้าอีกปีหนึ่ง
 
          ไม่เว้นแม้แต่เจ้าหน้าที่ของรัฐที่ต้องจัดกิจกรรมตามความนิยมกับเขาด้วย   มีการจัดพิธีสุดอลัง เพราะหลายคู่ตั้งอกตั้งใจที่จะมาจดทะเบียนสมรสกันวันนี้และวันนี้เท่านั้นทำเอาสำนักงานเขตบางแห่งแน่นไปด้วยไอรัก
 
          มีการออกใบทะเบียนสมรสในรูปแบบหรูพร้อมของชำร่วยแจกคู่บ่าวสาว เล่นเอาสำนักงานเขตและอำเภอแทบแตก
 
          อันว่าด้วยความรักมักจะลงเอยด้วยการแต่งงานในทางกฎหมายรับรู้รับรองต้องจดทะเบียนกัน   และสามารถจดที่สำนักงานเขตไหนก็ได้  ไม่จำเป็นต้องไปที่เรามีทะเบียนบ้านอยู่ดูชื่อเขตหรืออำเภอที่เข้าทางพร้อมบัตรประชาชนก็ผันตัวเป็นคนสมรสแล้วได้เลย สำหรับคนที่อยู่ต่างประเทศ หรือไปกวนมึนโฮจนปิ๊งกันถึงขั้นลงเอย จะบินกลับไม่ทันใจ สามารถไปจดทะเบียนสมรสได้ที่สถานกงสุลหรือสถานทูตไทย ต่อให้ว่าที่ของเราเป็นคนชาติไหนก็พาไปจดทะเบียนได้ใบสมรสไทยได้ถือเป็นการจดทะเบียนตามกฎหมายของประเทศไทยโดยสมบูรณ์
 
          หากอยากโกอินเตอร์ หรือว่าที่ของเราเป็นคนต่างสัญชาติและอยากประกาศความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการตามกฎหมายของประเทศเขา เราก็สามารถจดทะเบียนกับหน่วยงานที่รับผิดชอบในประเทศนั้นได้
 
          ถ้าไม่อาจเดินทางไปไกลก็ไปจดกันไว้ยังสถานทูตหรือสถานกงสุลของประเทศนั้นในเมืองไทยได้ เพราะเขามักจะมีบริการประชาชนคนของเขาไว้เหมือนกัน  กฎหมายไทยรองรับนับญาติให้เป็นสามีภรรยากันตามกฎหมายแม้จดทะเบียนกันตามกฎหมายต่างประเทศ
 
          ต่อให้อยู่ในเมืองไทยก็ได้รับการรับรองสถานภาพอยู่ดี  แต่ก็มีบางคนไม่สบายใจ  อยากมีเอกสารของราชการไทยเอาไว้กับตัว อย่างนี้ทำได้ด้วยการไปจดทะเบียนฐานะครอบครัวเอาไว้ พร้อมแสดงหลักฐานการจดทะเบียนสมรสที่ไปจดกันไว้ ทำคำแปลและรับรองเอกสารให้เรียบร้อยด้วยแล้วกัน
 
          ยังมีรายการตะเวณจดทะเบียนสมรสเลอะเทอะไปหมด  เพราะหมอดูว่าไว้หรือเพราะต้องการมัดคู่สมรสให้แน่ใจว่า
ไปไหนไม่รอดแน่นอนไม่มีกฎหมายห้ามเอาไว้และไม่ถือเป็นการจดทะเบียนซ้อน  เพราะจดกับคนเดิมและจดกันในขณะที่
แต่ละฝ่ายไม่ได้มีคู่สมรสตามกฎหมายเป็นคนอื่น
 
          หลายคนกังขาว่าจะจดดีหรือไม่ และหลายคนก็นอนใจว่าไม่จดจะได้ไม่ผูกพัน ต้องขยันอ่านกฎหมายและเข้าใจความเป็นจริง  เพราะเมื่อแต่งงานอยู่กินกันฉันสามีภรรยาแล้ว แม้ในทางกฎหมายไม่ได้ขึ้นทะเบียนกันไว้แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธสิทธิที่อีกฝ่ายพึงได้จากการอยู่กินด้วยกัน
 
          มีคำพิพากษาของศาลท่านพิจารณาด้วยความเป็นธรรมว่า บรรดาทรัพย์สินที่หามาได้ในระหว่างอยู่กินด้วยกัน ไม่ว่าอีกฝ่ายจะทำงานหารายได้ด้วยหรือไม่ ถือเป็นกรรมสิทธิ์หรือสิทธิที่ทั้งสองมีสิทธิร่วมกัน
 
          การไม่จดทะเบียนสมรสจึงไม่อาจทำให้หลุดพ้นจากการเรียกร้องในทรัพย์สิน ในยามที่ต้องแยกย้ายเลิกรากันไป แค่สามารถเลิกกันง่ายกว่าพราะว่าไม่ต้องไปจดทะเบียนหย่าหรือต้องง้องอนให้อีกฝ่ายเซ็นหย่าให้แถมลูกที่เกิดมา ก็จะกลายเป็นลูกนอกสมรสให้มีปัญหาอีก
 
          แต่ถ้าไม่คิดจะจริงจังอะไร การไม่จดทะเบียนกันไว้ก็อาจเป็นการกั๊กไว้รอไปจดกับคนที่ใช่ก็ได้เหมือนกัน อยากผูกกันแค่ไหนก็คุยกันให้เข้าใจตรงกัน
 
          เดี๋ยวนี้กฎหมายใจกว้าง ไม่นำการสมรสมากำหนดบังคับให้ต้องใช้นามสกุลเดี่ยวกันเพราะการรักวงศ์ตระกูลที่เกิดมาไม่น่าจะปนกับความรักของสองเรา
 
          จดทะเบียนดีหรือไม่ยังเป็นคำถามที่ต้องตามตอบกันต่อไปและเป็นคำตอบที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับว่าเราได้ออกแบบชีวิตคู่แบบไหน 
 
          ออกแบบไปแล้วก็อาจไม่ใช่ แม้แต่นักกฎหมายยังมีปัญหาว่าจะแต่งกันอย่างไร
 
          ที่สำคัญอันต้องสังวรไว้ก็คือการสมรสด้วยการจดทะเบียนอาจผูกสัมพันธ์แน่นหนาได้ในทางกฎหมาย แต่ไม่อาจผูกหัวใจให้แน่นแฟ้นได้เว้นแต่จะอาศัยความจริงใจต่อกัน
 
          สุขสันต์วันวาเลนไทนส์แด่ผู้คนทั้งหลายที่มีความรักในหัวใจอย่างแท้จริง
...................
(หมายเหตุ จดทะเบียนสมรส:รู้ทันกฎหมาย โดย... ศรัณยา ไชยสุต)