บุญราศีวัดสองคอน | คมชัดลึก

          ช่วงน้ำท่วม 3 เดือนเศษ ในวิกฤติผมมีโอกาส และใช้โอกาสนี้เขียนนิยายเยาวชนได้เรื่องหนึ่ง อาจไม่ตรงนิยามความหมายนิยายเยาวชนนัก ที่จริงคือนิยายที่มีตัวละครหลัก และรองเป็นเยาวชน
 
          เป็นเรื่องของเด็กหนุ่มคนหนึ่ง ขี่จักรยานจากบ้านอำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เลาะตะเข็บชายแดนไปตามขอบใบขวานจนสุดคมขวานที่อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี
 
          ผมขับรถสำรวจเส้นทางตั้งแต่เชียงของ ผ่านแผ่นดินพะเยา น่าน อุตรดิษถ์ พิษณุโลก เลย หนองคาย นครพนม บึงกาฬ มุกดาหาร จนถึงอุบลราชธานี เพื่อนำทางตัวละครของผมที่ขี่จักรยานทางไกล ใช้เวลา(ในเรื่อง) 15 วัน ระยะทางกว่าหนึ่งพันกิโลเมตร ไม่ได้ขับรวดเดียวหรอกครับ ผมใช้เวลาสำรวจหลายกรรมหลายวาระ แล้วนำมาปะติดปะต่อ
 
          เมื่อก่อนน้ำท่วมผมขับรถจากอำเภอเขมราฐ “ที่เกิดเหตุ” ในนิยายเลาะริมโขงขั้นไปมุกดาหาร นครพนม
 
          ช่วงก่อนจะเข้า พระธาตุพนม ผมแวะชมวัดสองคอน วัดคาธอลิก ที่มีตำนาน “บุญราศี” บันทึกเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่ให้มุมมองหลายด้าน
 
          วัดสองคอนที่ผมเห็น เป็นสถาปัตยคารแบบร่วมสมัยที่ออกแบบได้ลงตัว สามารถตอบโจทย์ได้ทั้งเชิงรูปแบบโครงสร้างนามธรรม ความหมาย และประโยชน์ใช้สอย โดดเด่นจนได้รับรางวัลจากองค์กรด้านสถาปัตยกรรมระดับชาติ “รางวัลสถาปัตยกรรมเหรียญทองเกียรตินิยมจากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ ปี พ.ศ.2539 และยังได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่นเหรียญทองจากสมาคมสถาปนิกเอเซียในปี ค.ศ.2002 (อาคารที่ได้รับรางวัลคือ สักการสถาน หรือโบสถ์)
 
          บุญราศี ตรงกับคำในภาษาอังกฤษคือ The Blessed ใช้สำหรับนำหน้าชื่อยกย่องคริสตชนผู้ใดที่เสียชีวิตไปแล้ว และภายหลังปรากฏกิตติศัพท์คุณงามความดีของท่านผู้นั้นได้แพร่ขจรขจายไป จนได้รับการประกาศยกย่องเป็น “บุญราศี” หรือ “นักบุญ”
 
          บุญราศีทั้ง 7 ท่าน ของประเทศไทยนั้น เป็นชาวบ้าน วีรกรรมของท่านคือการยอมสละชีพโดยไม่ยอมละทิ้งศาสนา เหตุเกิดขึ้นในยุคไทยพิพาทกับฝรั่งเศส กรณีดินแดนอินโดจีน (พ.ศ.2483) ความขัดแย้งเรื่องศาสนาถูกโยงเข้ากับเรื่องการเมือง มีความพยายามจะให้ผู้นับถือคริสต์ละทิ้งศาสนา แต่ท่านเหล่านี้ไม่ยินยอมจึงถูกฆ่าตาย
 
          บุญราศีทั้ง 7 ท่านได้รับการประกาศสดุดี และจัดพิธีฉลองอย่างยิ่งใหญ่ในมหาวิหารวาติกัน เมื่อปี พ.ศ.1989 (พ.ศ.2532) และทุกปีจะมีการฉลองบุญราศีสองคอน ในวันที่ 16 ธันวาคมของทุกปี
 
          อาคารสักการสถาน (โบสถ์) ถูกโอบล้อมด้วยกำแพงโค้งที่ทำจากหินทราย ตัวอาคารทรงจตุรัสประกอบด้วยเสาด้านละเจ็ดต้นภายในบรรจุอัฐิธาตุ ของบุญราศีทั้งเจ็ด ในรูปหุ่นจำลองที่บรรจุในโลงแก้วอย่างสวยงาม ตัวโบสถ์เป็นกระจกใส พื้นปูด้วยหินอ่อน ตัวละครในนิยายของผมไม่ได้เข้าไปเยี่ยมชม เพราะเขายังต้องเดินทางต่อไป โดยผมผู้เขียนเองก็มิได้นำประเด็นประวัติศาสตร์แต่ครั้งยุคพิพาทไทยฝรั่งเศสเกี่ยวกับดินแดนอินโดจีน  กรณีนี้บรรจุไว้ในนิยายของผม ได้แต่บรรจุไว้ในลิ้นชักความทรงจำ ภาวนาว่าให้มนุษย์ก้าวพ้นความขัดแย้งทั้งปวง ขออย่าได้มีสิ่งใดกีดขวางสันติภาพในใจมนุษย์เลย
...................
(หมายเหตุ บุญราศีวัดสองคอน:ศิลป์แห่งแผ่นดิน โดย... ศักดิ์สิริ มีสมสืบ)