ทดสอบระดับภูมิคุ้มกัน "วัคซีนโควิด" ยับยั้ง โควิด ของ ไฟเซอร์ สูตรเก่า - ใหม่

ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. โพสต์เฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana เปิดข้อมูล ผลการทดสอบระดับภูมิคุ้มกันยับยั้งไวรัส SARS-CoV-2 สายพันธุ์หลักๆ ในกลุ่มที่ฉีด "วัคซีนโควิด" Pfizer สูตรเก่า (Monovalent) เทียบกับวัคซีนสูตรใหม่ (Bivarent) โดยเก็บตัวอย่างซีรั่มหลังฉีด เข็มกระตุ้น (เข็ม 4) ที่ 1 เดือน เปรียบเทียบโดยใช้ไวรัสตัวจริง

1. วัคซีนเข็มกระตุ้น สูตรใหม่สามารถ ให้ภูมิที่ยับยั้งไวรัสสายพันธุ์กลุ่ม โอไมครอน ได้มากกว่า กลุ่มที่กระตุ้นด้วยวัคซีนสูตรเก่า โดยเฉพาะไวรัสกลุ่ม BA.4/BA.5 ซึ่งตรงกับวัคซีนในวัคซีนสูตรใหม่ ภูมิถูกกระตุ้นจากก่อนฉีดขึ้นมา 13 เท่า ในขณะที่วัคซีนสูตรเก่ากระตุ้นขึ้นมาได้ประมาณ 3 เท่า

2. ความสามารถในการกระตุ้นด้วยวัคซีนสูตรใหม่ ดูเหมือนจะได้ภูมิที่ยับยั้งไวรัสกลุ่มที่เป็นลูกหลานของ BA.4/BA.5 ได้พอสมควร เช่น กลุ่ม BA.4.6, BQ.1.1 ตัวเลขภูมิที่กระตุ้นขึ้นมาได้อยู่ระดับ 8.7 - 11.1 เท่า เทียบกับวัคซีนสูตรเดิมที่ 1.8-2.3 เท่า

3. เมื่อดูภูมิจาก วัคซีนสูตรใหม่ กับไวรัสที่มีบรรพบุรุษเป็น BA.2 คือ กลุ่ม BA.2.75 และ XBB ความจำเพาะต่อไวรัสจะลดลง เนื่องมาจากวัคซีนเริ่มไม่ตรงกับสายพันธุ์ไวรัส ภูมิต่อ BA.2.75 เพิ่มขึ้น 6.7 เท่า และ ต่อ XBB เพิ่ม 4.8 เท่า 

4. จุดที่น่าสนใจคือ จำนวนเท่าที่เพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับภูมิก่อนฉีดต่อไวรัส 2 สายพันธุ์นี้ที่ต่ำมากอยู่แล้ว ทำให้ตัวเลขที่ออกมาอยู่ที่ 196 ต่อ BA.2.75 และ 84 ต่อ XBB ซึ่งค่อนข้างต่ำและอาจจะไม่เพียงพอต่อการป้องกัน XBB ในบางคนที่ได้ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยดังกล่าว เปรียบเทียบให้เห็นได้ชัดคือ 1 เดือนหลังฉีด เข็มกระตุ้น ด้วยวัคซีนสูตรใหม่ จะมีภูมิป้องกัน XBB ได้ พอๆ กับ ภูมิของเราตอนนี้ที่ยังไม่ฉีดเข็มกระตุ้นใดๆ กับไวรัสสายพันธุ์ BA.5 ซึ่งคงติดได้ไม่ยากแม้เราจะมีภูมิจากวัคซีนสูตรใหม่
มาแล้ว

แต่สำหรับผู้ที่เคยติดเชื้อมาแล้ว และถูกกระตุ้นด้วย "วัคซีนโควิด" สูตรใหม่ตัวเลขจะสูงกว่าคนไม่เคยติดมาก่อน จากข้อมูลชุดนี้ ภูมิต่อ XBB ในคนที่ไม่เคยติดได้แค่ 55 แต่คนที่เคยติดแล้วได้ 131 ซึ่งเห็นความแตกต่างอยู่