"หน้ากากอนามัย" ทำไมต้องสวม เลือกแบบไหน ทำความสะอาดอย่างไร ที่นี่มีคำตอบ

การสวม "หน้ากากอนามัย" เพื่อจำกัดเชื้อโรคไม่ให้แพร่กระจายมีในบางประเทศมานานแล้ว แต่หลาย ๆ ครอบครัวเพิ่งจะรู้จักการสวมหน้ากากเป็นครั้งแรกในปี 2563 เราได้รวบรวมข้อมูลล่าสุดเรื่องหน้ากากกับโควิด-19 จากผู้เชี่ยวชาญ รวมทั้งเรื่องวิธีการสวมและเก็บรักษาหน้ากากอย่างถูกต้อง

ทำไมต้องสวมหน้ากากหรือผ้าปิดหน้า

โดยส่วนใหญ่ เชื้อโควิด-19 แพร่กระจายทางละอองฝอยจากการที่คนพูด ร้องเพลง ไอ หรือจาม เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ ในขณะที่การวิจัยยังดำเนินต่อไป เราก็รู้แล้วว่าผู้ที่ไม่แสดงอาการก็สามารถแพร่เชื้อได้ นั่นหมายความว่าผู้นั้นอาจเป็นผู้แพร่เชื้อโดยไม่รู้ตัว นั่นเป็นเหตุผลข้อหนึ่งว่าทำไมการรักษาระยะห่างทางกายในพื้นที่ที่เชื้อโควิด-19 แพร่ระบาดจึงสำคัญอย่างยิ่ง แต่การรักษาระยะห่างจากผู้อื่นในพื้นที่แออัดไม่สามารถทำได้ตลอดเวลา ดังนั้น จึงแนะนำให้สวม "หน้ากากอนามัย" เมื่ออยู่ในพื้นที่แออัดเพื่อช่วยป้องกันตนเองจากการติดเชื้อ

ควรเลือกใช้หน้ากากประเภทใด 

"หน้ากากอนามัย" ทั่วไป (หรือที่เรียกว่าหน้ากากผ้าหรือผ้าปิดหน้า) : หากคุณและครอบครัวอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีโควิด-19 แพร่ระบาดและไม่มีอาการของโรค ควรสวมหน้ากากอนามัยทั่วไป

หน้ากากทางการแพทย์ : โรคระบาดโควิด-19 ทำให้ทั่วโลกขาดแคลนหน้ากากทางการแพทย์ หากคุณหรือครอบครัวอยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะป่วยหนักหากติดเชื้อโควิด-19 (อายุมากกว่า 60 ปีหรือมีปัญหาสุขภาพอยู่แต่เดิม) หรือเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยโรคโควิด-19 หรือมีอาการโรค ควรสวมหน้ากากทางการแพทย์

หน้ากากประเภทใดดีที่สุด

หน้ากากผ้าหรือผ้าปิดหน้าทำจากผ้าหลายชนิด และสามารถทำหรือซื้อจากร้านค้าได้ง่ายๆ ถึงแม้ว่าจะยังไม่มีผลวิจัยบ่งชี้ถึงการใช้หน้ากากผ้าอย่างชัดเจน แต่ประสิทธิภาพของการใช้หน้ากากประเภทนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของผ้าและหน้ากากว่าทำด้วยผ้ากี่ชั้น องค์การอนามัยโลกแนะนำว่าหน้ากากควรมี 3 ชั้น

ใช้แผ่นครอบใสป้องกันใบหน้า (เฟซชีลด์) ดีไหม

หน้ากากใสป้องกันใบหน้า (เฟซชีลด์) ช่วยป้องกันดวงตาได้ แต่ไม่เหมือนกับหน้ากากในการป้องกันละอองฝอยจากระบบทางเดินหายใจ อย่างไรก็ตาม ผู้ที่สภาพร่างกายไม่เหมาะกับการสวมหน้ากาก (เช่น ผู้บกพร่องทางสติปัญญา ผู้ที่หายใจไม่สะดวก และผู้มีปัญหาการได้ยิน) อาจเลือกสวมเฟซชีลด์แทนการสวมหน้ากาก ซึ่งเฟซชีลด์ที่ใช้ควรยาวปิดด้านข้างของใบหน้าและใต้คาง

เมื่อใดที่คนในบ้านควรสวมหน้ากาก

ตรวจสอบว่าหน่วยงานภาครัฐในพื้นที่ของคุณกำหนดให้สวมหน้ากากในสถานที่บางแห่ง และกำหนดอายุของผู้สวมหรือไม่ มีหลายปัจจัยในการกำหนดว่าบุตรหลานของคุณควรใส่หน้ากากหรือไม่ ซึ่งรวมถึงอายุ และความสามารถที่จะใช้หน้ากากได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัย ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ข้อแนะนำของยูนิเซฟและองค์การอนามัยโลก หากมีโรคโควิด-19 แพร่ระบาดอยู่ในย่านที่คุณอาศัย ควรสวมหน้ากากเมื่ออยู่นอกบ้านในพื้นที่ที่รักษาระยะห่างจากผู้อื่นได้ยาก และสวมหน้ากากไว้ตลอดเวลาเมื่ออยู่ภายในอาคาร ควรเลี่ยงพื้นที่แออัดและพื้นที่ภายในอาคารที่อากาศไม่ถ่ายเทให้มากที่สุด

ควรเลือกหน้ากากให้บุตรหลานอย่างไร

หน้ากากส่วนใหญ่ออกแบบมาให้ผู้ใหญ่สวมและไม่พอดีกับใบหน้าของเด็ก เวลาเลือกซื้อหน้ากากให้เด็กควรเลือกขนาดที่เหมาะกับเด็ก ไม่ว่าจะซื้อหรือทำหน้ากากให้เด็กเอง ต้องดูว่าหน้ากากนั้นคลุมปาก จมูก และคางของเด็ก และไม่มีช่องว่างทางด้านข้างใบหน้า หรือบังการมองเห็น เด็กต้องหายใจได้สบายขณะสวมหน้ากากในเวลาที่เดินไปพูดไป

ควรทำความสะอาดหน้ากากอย่างไร

ใช้สบู่หรือผงซักฟอกซักทำความสะอาดหน้ากากในน้ำร้อน (อย่างน้อยที่อุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียส) อย่างน้อยวันละครั้ง หากใช้เครื่องซักผ้าให้เลือกระดับน้ำร้อนที่สุดที่เหมาะกับชนิดของผ้า หากซักด้วยมือควรใช้น้ำร้อนละลายสบู่ หลังจากซักเรียบร้อยควรตากหน้ากากให้แห้งสนิทก่อนนำมาสวมอีกครั้ง เก็บหน้ากากไว้ในถุงที่สะอาด

วิธีสวมหน้ากากที่ถูกต้อง

เลี่ยงการสวมหน้ากากผิดวิธีทั้ง 6 แบบ

- อย่าดึงหน้ากากลงมาไว้ใต้จมูก
- อย่าใส่เปิดคาง
- อย่าดึงหน้ากากลงมาไว้ใต้คาง
- อย่าสัมผัสหน้ากากขณะสวมอยู่
- อย่าสวมหน้ากากที่หลวงเกินไป
- อย่าสวมหน้ากากที่สกปรก ฉีกขาด หรือเปียก

แนวทางต่อไปนี้จะช่วยให้คุณแนะนำให้คนในครอบครัวสวมหน้ากากได้ง่ายขึ้น

- จริงใจ
- รับฟังและแสดงความเข้าใจ
- เริ่มจากที่บ้าน
- ให้เด็กๆ มีส่วนร่วม
- ทำตัวเสมอต้นเสมอปลาย

ขอบคุณข้อมูลและภาพ จาก UNICEF Thailand