"อ.เจษฎ์" ตอบแล้ว "โอไมครอน" XE น่ากลัวแค่ไหน เมื่อ BA.2 ยังครองการระบาด

จากกระแสข่าวการพบเจอ "โอไมครอน" XE ในประเทศไทย ทำให้เกิดความกังวลว่าจะมีความรุนแรงหรือไม่ ? รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความ ผ่านเพจ อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ระบุว่า ยังไม่มีอะไรต้องกังวลเกี่ยวกับโควิดสายพันธุ์ลูกผสม XE นี้ และมันไม่ได้เป็นสายพันธุ์ใหม่ เคยมีการตรวจพบในต่างประเทศมาซักพักแล้ว

เราเคยอธิบายกันเกี่ยวกับเชื้อไวรัสสายพันธุ์ลูกผสม (hybrid varient) มาแล้ว ตอนที่มีข่าวเรื่อง เดลตาครอน ว่าเป็นผลจากกระบวนการ recombination (การรวมตัวใหม่) ของสายพันธุ์ไวรัส 2 สายพันธุ์ ในร่างกายของคนที่บังเอิญติดเชื้อทั้งสองสายพันธุ์นั้นพร้อมๆ กัน แล้วเชื้อเริ่มจำลองตัวเองเพิ่มจำนวนขึ้น (แต่ผสมรวมตัวกันผิดพลาด) ซึ่งที่ผ่านมาก็เคยมีรายงานของการพบลูกผสมระหว่างสายพันธุ์ ไม่ว่าจะ อู่ฮั่นxอัลฟ่า อัลฟ่าxเดลต้า เดลต้าxโอไมครอน ในประเทศต่างๆ ที่มีการระบาดของหลายสายพันธุ์พร้อมๆ กัน สำหรับ XE ก็เป็นสายพันธุ์ลูกผสมระหว่างสายพันธุ์ "โอไมครอน" สองสายพันธุ์ย่อย คือ BA.1 และ BA.2

สาเหตุที่เชื้อลูกผสมนี้ชื่อว่า XE ก็เพราะมันเป็นวิธีตั้งชื่อสำหรับไวรัสลูกผสมโดยเฉพาะ นั่นคือ มีการตั้งชื่อ XE ให้กับลูกผสม "โอไมครอน" BA.1xBA.2 ขณะที่มีการตั้งชื่อ XD และ XF ให้กับลูกผสมโอมิครอนxเดลต้า (XD พบในยุโรป , XF พบในอังกฤษ) จริงๆ แล้ว XE ไม่ได้ใหม่อะไรมาก มันถูกตรวจพบมาหลายเดือนแล้ว โดยพบครั้งแรกตั้งแต่ 19 มกราคมที่ผ่านมา

รายงานด้านระบาดวิทยา ขององค์การอนามัยโลก เมื่อ 29 มีนาคม ที่ผ่านมา ได้ระบุว่า สายพันธุ์ XE อาจจะแพร่ระบาดได้เร็วกว่าสายพันธุ์  BA.2 ที่เป็นสายพันธุ์หลักขณะนี้ ประมาณ 10% (โดยมีรายงานของลำดับพันธุกรรมจากเชื้อ XE ที่พบแล้ว ประมาณ 600 สาย) แต่ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า ประชาชนทั่วไปยังไม่ต้องวิตกกังวลอะไรกับ XE ตามกระแสข่าวที่ปั่นกัน ยังไม่มีแนวโน้มอะไรว่า XE จะเป็นภัยคุกคามพิเศษ ตอนนี้มันแค่น่าสนใจในเชิงวิทยาศาสตร์เท่านั้น

เมื่อดูในเชิงโครงสร้างโดยพื้นฐานแล้ว XE ก็คือ "โอไมครอน" สายพันธุ์ย่อย BA.2 ที่มีชิ้นส่วนพันธุกรรมบางส่วนจาก BA.1 ที่ตรงปลายจีโนมของมัน ส่วนโปรตีนหนาม นั้นยังคงเหมือนของ BA.2 แม้ว่าจะเริ่มพบ XE มากขึ้นในหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอังกฤษ แต่ยังไม่มีแนวโน้มว่ามันจะหลบ จะดื้อ ต่อวัคซีนและภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ยังจัดการกับ "โอไมครอน" ไม่ให้ผู้ติดเชื้อป่วยหนักได้ การเกิดไวรัสลูกผสมนั้น คาดเดาได้ยากว่ามันจะอันตรายขึ้นกว่าสายพันธุ์เดิมหรือไม่ ซึ่งที่กลัวกัน คือการที่มันอาจจะบังเอิญได้ในลักษณะที่อันตราย จากทั้ง 2 ตัวตั้งต้น มารวมกัน

ปัจจุบันนี้ สายพันธุ์ "โอไมครอน" BA.2 ยังคงเป็นสายพันธุ์หลัก ที่ระบาดมากในประเทศอังกฤษ และกำลังเป็นสายพันธุ์เด่นในประเทศสหรัฐอเมริกา

ข้อมูลจาก https://www.newsweek.com/new-covid-variant-xe-omicron...