หลวงพ่อโสธร พระพุทธรูปสำคัญ ที่เป็นวัตถุมงคลยอดนิยม

หลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปที่มีอภินิหาร มีฤทธานุภาพของชาวไทย เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ คือมีพระอิริยาบถนั่งขัดสมาธิ พระชงฆ์ขวาทับพระชงฆ์ซ้าย พระหัตถ์ขวาทับพระหัตถ์ซ้าย วางซ้อนกันอยู่บนพระเพลา มีส่วนสูง 6 ฟุต 7 นิ้ว พระเพลากว้าง 5 ฟุต 6 นิ้ว เป็นพระพุทธรูปที่ชาวไทยให้ความเลื่อมใสศรัทธามาอย่างยาวนาน ประดิษฐาน ณ พระอุโบสถวัดโสธรวรารามวรวิหาร อ.เมือง จ.ฉะเชิงเทรา

ตำนานเกี่ยวกับการสร้างพระหลวงพ่อโสธรที่น่าสนใจ คือ พระสามพี่น้อง คือ หลวงพ่อวัดบ้านแหลม (วัดเพชรสมุทรวรวิหาร) จ.สมุทรสงคราม หลวงพ่อโต วัดบางพลีใหญ่ใน จ.สมุทรปราการ และ หลวงพ่อโสธร วัดโสธรวรารามวรวิหาร จ.ฉะเชิงเทรา มีเรื่องเล่าว่า พระสามพี่น้องนี้เป็นพระที่สร้างขึ้นโดยพี่น้องสามคนเพื่อเป็นพุทธบูชา โดยพี่ชายคนโตเป็นคนที่เกิดวันพุธ 

จึงสร้างพระปางอุ้มบาตร คนกลางนั้นเกิดวันพฤหัสบดีจึงสร้างพระปางสมาธิ ส่วนน้องคนสุดท้องสร้างพระปางมารวิชัยแล้วต่อมาก็ว่ากันว่าพระพุทธรูปทั้งสามองค์นี้ถูกนำมาซ่อนในแม่น้ำเพื่อหลบพม่า หรือบ้างก็ว่าเกิดอุบัติเหตุจากการขนย้ายทางเรือ แต่สุดท้ายแล้วพระพุทธรูปทั้งสามองค์นั้นก็เป็นพระที่อยู่ในแม่น้ำเหมือนกัน เมื่อพระพุทธรูปทั้งสามอยู่ในแม่น้ำทางภาคเหนือ ก็แสดงอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ล่องลอยมาตามแม่น้ำ แต่ละองค์ได้เลือกสถานที่แห่งใดบ้าง ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานมาจวบเท่าทุกวันนี้

ความศักดิ์สิทธิ์และคติความเชื่อเกี่ยวหลวงพ่อโสธรรนั้น มีคำร่ำลือมากมาย โดยเฉพาะเรื่องการยกเด็กที่เลี้ยงยาก รวมทั้งเป็นโรคภัยไข้เจ็บให้เป็น "ลูกของหลวงพ่อโสธร" ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าอัศจรรย์ว่า เด็กที่ถูกยกให้เป็นลูกหลวงพ่อโสธรกลับกลายเป็นเด็กเลี้ยงง่าย และไม้เจ็บไข้ได้ป่วย 

นอกจากนี้ชาวจีนจะศรัทธาหลวงพ่อโสธรมาก จะทำมาค้าขาย หรือทำกิจการใหม่ ลูกๆ จะไปสอบเข้ามหาวิทยาลัย ต้องไปไหว้และบนบานให้หลวงพ่อโสธรช่วย ทำให้ชาวจีนประสบความสำเร็จในการค้า ต้องต้มไข่แดงไปแก้บนหลวงพ่อจนแน่นวัด สมัยก่อนจะมีการจุดประทัดถวายหลวงพ่อโสธร ที่ศาลาริมแม่น้ำบางปะกงเสียงดังสนั่นหวั่นไหว

 
ด้วยความนิยมจากประชาชนอย่างมากมายทั่วประเทศ ทำให้มีการจัดสร้างเป็น เหรียญหลวงพ่อโสธร มาอย่างต่อเนื่อง ทั้งที่วัดสร้างเอง และหน่วยงานอื่นจัดสร้าง โดย เหรียญรุ่นแรก จัดสร้างเมื่อปี 2460 ที่นับว่าเป็นสุดยอดวัตถุมงคลหลวงพ่อโสธร และถือได้ว่า "เหรียญหลวงพ่อโสธร รุ่นแรก" เป็นเหรียญพระพุทธที่มีราคาแพงที่สุดในประเทศ จากนั้นก็มีการสร้างมาเรื่อยๆ รวมแล้วน่าจะอยู่ที่หลักพันรุ่น

   อย่างไรก็ตาม ในจำนวนการจัดสร้างทั้งหมดมีเพียงอยู่กว่า 10 รุ่น เท่านั้น ที่ได้รับความนิยมของผู้สะสมพระเครื่อง ในจำนวนเหรียญหลวงพ่อโสธร ที่ได้รับความนิยมกว่า 10 รุ่นนั้น ทั้งนี้หากจะเรียงค่านิยมของเหรียญตามชนิดของเนื้อโลหะแล้ว เหรียญหลวงพ่อโสธร รูปอาร์มเนื้อทองคำ มีค่านิยมสูงสุด โดย เหรียญรุ่นแรก จัดสร้างเมื่อปี 2460เป็นเหรียญรูปอาร์ม ในสมัยที่พระอาจารย์หลิน รักษาการเจ้าอาวาสวัดโสธรฯ โดยมี ขุนศิริราชภักดี (เล้ง สันธนะกุล) เป็นมัคนายก และเป็นผู้จัดสร้าง เพื่อหารายได้บูรณปฏิสังขรณ์แท่นชุกชีหลวง
นอกจากเหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธรรุ่นแรกแล้ว

ยังมีเหรียญอาร์ม เนื้อเงินลงยา รุ่นอื่นๆ ที่ได้รับความนิยม ตามลำดับ ดังนี้ 1.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร พ.ศ.2498 เป็นเหรียญเนื้อเงินลงยา มี 2 สี คือ สีเขียว และสีแดง 2.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร เงินลงยา พ.ศ.2500 ซึ่งมีเพียงชนิดเดียว คือ เข็มกลัดเงินลงยา 3.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร เงินลงยา พ.ศ.2504 มี 5 สี คือ สีเหลือง ฟ้า น้ำเงิน เขียว แดง 4.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร เงินลงยา พ.ศ.2505 มีเพียงสีเดียว คือ สีแดง 5.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร เงินลงยา พ.ศ.2507 มี 5 สี เช่นเดียวกับ พ.ศ.2504 6.เหรียญอาร์มหลวงพ่อโสธร เนื้อเงินลงยา พ.ศ.2508

สำหรับเหรียญพระพุทธโสธร รุ่นแรก เป็นเหรียญพิมพ์ทรงอาร์มข้างเลื่อย ที่เป็นที่นิยมและมีราคาสูงนั้น เป็น เหรียญพระพุทธโสธร รุ่นแรก ซึ่งมีชนิดเนื้อโลหะ 4 ชนิด คือ ทองคำ เงิน สัมฤทธิ์ และทองแดง ด้านหน้ารูปหลวงพ่อโสธร สลัก "พ.ศ.2460" ใต้ฐาน จุดสังเกตอาสนะคม ติ่งหูแตก 2 แฉก ข้างหลวงพ่อ สลัก "พระพุทธโสทร" (ใช้ ท. ทหาร) เมืองฉเชิงเทรา (ไม่มีสระอะ) ด้านหลัง เหรียญพระพุทธโสธร เป็นพิมพ์ยันต์ใหญ่ อักขระคมชัด