"ศีลแปดสำหรับทหาร" คำสอน "เสด็จเตี่ย" อัน ทรงคุณค่า

หากเอ่ยถึง เสก็จเตี่ย หรือ กรมหลวงชุมพร เขตอุดมศักดิ์ หลายท่าน จะมีภาพ จอมขมังเวทย์ รวมทั้ง หมอเทวดา รักษาคน ติดในความทรงจำ 

หากในแง่หนึ่งนั้น พระองค์ท่าน นอกเนื้อจากความทรงจำดั่งเดิม ยังทรงมีพระปรีชาในด้านศิลปะ วรรณศิลป์ ทรงพระนิพนธ์บทกลอน ที่ทรงคุณค่าไม่จำนวนหนึ่ง รวมทั้ง บทเพลงหลายบทเพลง ที่ยังคงขับขาน สานเล่าข้ามกาล ในหมู่หล่าชายชาติราชนาวี 

หนึ่งในหลายเพลงพระนิพนธ์ มีอยู่หนึ่งบทเพลง ที่ในปัจจุบัน อาจจะไม่ได้มีผู้ใดนำมาขับร้อง แต่เนื้อหาของเพลงนั้น แสดงออกถึงค่านิยมพระอุดมคติ ของพระองค์ อย่างชัดเจนแน่นแน่ และสามารถนำมาปรับใช้ได้กับทุก ๆ คน

บทเพลงพระนิพนธ์นั้น คือ เพลงศีลแปดสำหรับทหาร โดยเนื้อหาของบทพระนิพนธ์ นั้น มีรายละเอียด ดังนี้ 

เกิดเป็นชายฝ่ายชลพลรบ
ต้องรู้จบในหัวใจฝ่ายทหาร
มีแปดบทจดจำให้ชำนาญ
จะเป็นการรู้สึกได้ฝึกตน
อันข้อความตามที่มีในบท
โดยกำหนดบทสอนสุนทรผล

 ข้อหนึ่งต้องกล้าหาญจิตทานทน
สู้ศึกจนชีวาตม์ขาดทำลาย
แต่ไม่ควรหาญกล้าในท่าผิด
กระทำผิดกิจจริงสิ่งทั้งหลาย
ไม่ควรการหาญตนไปจนตาย
เป็นน่าอายอดสูดูไม่ควร

สองข้อห้ามตามที่มีในบท
มิได้ปดปกปิดทำผิดผวน
ถึงทำผิดไซร้สิ่งไม่ควร
รับโดยด่วนเสียดีกว่าอย่าดื้อดึง

 ข้อสามอย่าคิดจิตโลภละโมบมาก
ถึงจนยากอย่างพึ่งคิดพินิจถึง
เราเป็นทหารชาญศึกนึกคะนึง
หาแต่ซึ่งน้ำนวลให้ควรการ

 ข้อสี่ผู้มีคุณการุณรัก
จงรู้จักคุณท่านหมั่นสมาน
กตัญญูต่อนายจนวายปราณ
คิดหักหาญแต่ไพรีที่บีฑา
อีกบ้านเกิดเมืองนอนบิดรนี้
สำคัญที่ควรจะรักให้หนักหนา
ทั้งรู้จักรักชาติอาตมา
คิดตั้งหน้าพรักพร้อมสามัคคี

 ข้อห้าสาหดให้อดทน
ถึงอับจนอย่าเป็นทุกข์ให้สุขี
ทั้งลำบากยากแค้นแสนทวี
ถึงโรคีป่วยไข้ไม่สบาย
เราเป็นทหารชาญศึกนึกประจญ
มิได้บ่นออกปากว่ายากหลาย
กระทำหน้าที่ให้ตลอดจนวอดวาย
คงเป็นชายขึ้นชื่อให้ลือนาม

ข้อหกบำบัดระมัดจิต
ประพฤติกิจสุภาพไม่หยาบหยาม
ทั้งกิริยาดีพร้อมละม่อมงาม
ไม่ลวนลามประมาทชาติบุคคล

 ข้อเจ็ดห้ามขาดอย่าอาจหาญ
ประพฤติการผิดเช่นไม่เป็นผล
อันทรัพย์สินเงินทองใช่ของตน
ของบุคคลหวงห้ามอย่านำมา
อย่าลักลอบของท่านเป็นการผิด
ประพฤติกิจโจรกรรมทำมิจฉา
อีกลูกเขาเมียเขาอย่าลอบรักอย่าลักพา
เสพกามาผิดเล่ห์ประเพณี

ข้อที่แปดชี้แจงแสดงอรรถ
มนุษย์สัตว์ได้ทุกข์ไม่สุขี
ให้มีจิตเมตตาคิดปรานี
ไม่เลือกที่รักชังทั้งประมวญ

รวมแปดข้อเท่านี้มีกำหนด
ตามแบบบทที่คิดไม่ผิดผวน
ควรทหารทุกคนต้องบ่นจำ
ทุกเช้าค่ำให้ระลึกนึกถึงเอย