
ปราสาทบากองศูนย์กลางเมืองหลวงหริหราลัยเป็นปราสาทในยุคแรก
ปราสาทบากองศูนย์กลางเมืองหลวง หริหราลัยเป็นปราสาทในยุคแรกๆ : แล่ม จันท์พิศาโล
ระหว่างวันที่ ๒๙ กรกฎาคม–๓ สิงหาคม ที่ผ่านมา ผู้เขียนได้ร่วมเดินทางไปชมปราสาทต่างๆ ในเมืองเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา กับคณะทัวร์ของ คุณช่อผกาพร กิไพโรจน์ แห่งบริษัท วันเดอร์แลนด์ ทราเวล จำกัด โดยทางรถยนต์ ผ่านด่านอรัญประเทศ จ.สระแก้ว เข้าสู่ด่านปอยเปต ประเทศกัมพูชา โดยใช้เวลาเดินทางจากกรุงเทพฯ ถึงเมืองเสียมเรียบ ประมาณ ๖ ชั่วโมง ทริปนี้มีผู้ร่วมเดินทาง ๑๕๑ คน (๕ คันรถบัส) โดยมี รศ.ดร.สุเนตร ชุตินธรานนท์ และอ.วีระ ธีรภัทร เป็นวิทยากรพิเศษ บรรยายก่อนเข้าชมปราสาททุกแห่ง ขณะเข้าชมแต่ละปราสาทจะมีไกด์ท้องถิ่นชาวเขมร ซึ่งพูดไทยชัดเจนเป็นผู้บรรยาย ตามกฎหมายการท่องเที่ยวของกัมพูชา
รายการทัวร์ “ชมปราสาท” ครั้งนี้มีกว่า ๑๐ ปราสาท และหนึ่งในนั้น คือ ปราสาทบากอง คำว่า “บากอง” มีความหมายว่า บา=ผู้ชาย, กอง = ผู้ปกครอง คำว่า “บากอง” คือ ผู้ปกครองชาย ในที่นี้หมายถึง “พระมหากษัตริย์...(ข้อมูลจาก ท่านฤทธิ์ ไกด์ชาวเขมร)
ปราสาทบากอง สร้างขึ้นเมื่อต้นปีพุทธศตวรรษที่ ๑๕ (พ.ศ.๑๔๒๔) รัชสมัยของพระเจ้าอินทรวรมันที่ ๑ (สมัยเดียวกับที่สร้างปราสาทพระโค) ที่นี่เป็นศูนย์กลางของเมืองหลวง “หริหราลัย” นับเป็นปราสาทในยุคแรกๆ ของอาณาจักรขอม และถือเป็นวัดประจำรัชกาลของพระเจ้าอินทรวรมันที่ ๑ อีกด้วย ลักษณะทางสถาปัตยกรรม มีโครงสร้างหลักเป็นศิลาแลง ตกแต่งด้วยหินทราย ยอดทรงปิรามิด ๕ ชั้น จำลองเป็นเขาพระสุเมรุ เพื่อเป็นศาสนสถานสำหรับการสักการะ “พระศิวะ” ตามหลักศาสนาพราหมณ์ (ฮินดู)
บริเวณปราสาทล้อมรอบด้วยคูน้ำชั้นนอก และคูน้ำชั้นใน ปัจจุบันตื้นเขิน
ศูนย์กลางของปราสาทเป็นทรง “พีระมิด” ขนาดใหญ่ ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งแรกในการสร้างปราสาทที่มีรูปทรงเป็น “พีระมิด”
ตัวปราสาทมี ๕ ชั้น สร้างจากหินทราย แต่ละชั้นมีประติมากรรมลอยตัวรูปนาคและครุฑ
เฉพาะพระปรางค์องค์ประธานที่อยู่ชั้นบนสุดที่สร้างด้วยอิฐ
ที่หน้าปราสาท มีหินสลักเป็นรูป “สิงโต” เฝ้าบันไดทางขึ้น และประติมากรรมรูป “ช้าง”
นอกจากนี้ยังมี รูปสลักนูนต่ำ เป็นรูป “อสูร” และรูปสลัก “เทวทัต”
ด้านข้างของบันไดขึ้นสู่พระปรางค์องค์ประธานของแต่ละชั้น มีภาพสลัก “นางอัปสร” ที่มีความสวยงามมาก
นอกจากนี้ยังมีภาพสลักในเรื่องรามเกียรติ์ เป็นภาพของพระราม พระลักษมณ์ ถูกศรนาคบาศ จาก อินทรชิต และภาพยักษ์ ที่หน้าบันและทับหลังของพระปรางค์องค์ประธาน
ปราสาทแห่งนี้ มีวัดในพุทธศาสนา อยู่ข้างในด้วย วันที่ไปนั้น ทางวัดเปิดเครื่องขยายเสียงดังลั่น...และตรงทางเดินผ่านจะมีกล่องรับบริจาคเงินทำบุญตั้งอยู่ด้วย
(ข้อมูลจากเอกสารการท่องเที่ยว ปราสาทเขมร)